Jedną z moich wakacyjnych niespodzianek było przypadkowe odnalezienie tablicy na domu przy ulicy Poznańskiej w Bydgoszczy, informującej, że urodził się tam Wolfgang Schmieder. Był to niemiecki muzykolog, który zapisał się w historii jako twórca katalogu dzieł...
Czwarty dzień wędrówki jest chyba najtrudniejszy. Ciało zaczyna się buntować. Buty, które wydawały się idealne, obcierają. Plecak, który był „tylko na najpotrzebniejsze rzeczy”, ciąży bardziej niż zwykle. „Daleko jeszcze?” – pytają już nie tylko najmłodsi pie...
Leżę na wznak. Oczy mam przymknięte. Czuję połączenie lawendy i trawy cytrynowej, a na dekolcie przyjemny chłód. Dłonie kosmetolożki rozprowadzają po skórze emulsję. Światła są przygaszone, w tle słychać kojący zestaw dźwięków – już nie cisza, a jeszcze nie m...
Szukasz szczęścia? Zamknij na nie oczy. Szukaj dobra! Gdy je odnajdziesz, szczęście ci się przydarzy. Nie zostanę wirtuozem. Nie wystartuję w olimpiadzie. Nie będę miał starszej siostry ani młodszego brata. Choć liczę, że jeszcze więcej życia przede mn...
Prz 8,22–31 / Ps 8 / Rz 5,1–5 / J 16,12–15 [15 czerwca 2025 / Uroczystość Najświętszej Trójcy] Z badań psychologicznych wynika, że szczęśliwy jest ten, kto ma udane relacje. Ta naukowa obserwacja doskonale wpisuje się w podstawową prawdę naszej wiar...
Paradoks chrześcijaństwa polega na tym, że droga do Boga prowadzi nie przez samotną kontemplację, ale przez twarz drugiego człowieka. Takie było przekonanie ojca Jana Andrzeja Kłoczowskiego OP. Pewna pani spytała dzieci chrześcijańskie i hinduskie, gdz...
Pod kołami lokomotywy rozlega się huk. Słyszę go dobrze, jedziemy w pierwszym wagonie. Coś łomocze także pod nami, coś miażdżymy. I zaraz, zanim jeszcze dwie emerytowane polonistki z Urgenczu odsuną filiżanki z herbatą od ust, pociąg zaczyna hamować. Chwilę t...
Jest to książka głęboka teologicznie i duchowo, skłaniająca do wiary, modlitwy, a równocześnie do życia Ewangelią, błogosławieństwami, przyjmowania i dzielenia się Dobrą Nowiną. Nie ma tu atmosfery błogiego spokoju – jest raczej ufne proszenie o pokój od Boga...
Tego dnia wychodziłem z bloku na Ursynowie około szóstej rano. Było dziwnie cicho. Ptaki, które zwykle budzą mieszkańców, siedziały nieruchomo na znajomych drzewach, zdezorientowane nową dla nich sytuacją. Przez lata o tej porze pan Zbyszek rozsypywał im koło...
W ciągu ponad czterdziestu lat życia w Towarzystwie Jezusowym przeżyłem bardzo wiele odejść z zakonu. Nie piszę, że „za mojej bytności w Towarzystwie wielu współbraci odeszło z zakonu”. Nie, to nie odzwierciedlałoby pełnej prawdy. Ja te odejścia przeżyłem. Os...
Więź z drugim – z potrzebującym i znajdującym się w przenośni i dosłownie, jak w przypadku uchodźców i migrantów, w sytuacji granicznej – opiera się na co najmniej dwóch słowach kluczach, na które chciałbym zwrócić uwagę. Pierwszym kluczem d...
Starsi ludzie mają duże doświadczenie życiowe i chętnie się na nie powołują. Poza tym uwielbiają doradzać, zwracać uwagę, a młodzi nie słuchają i jeszcze potrafią niegrzecznie odpowiedzieć. Rozmawiają coach Sylwia Petryna i Dorota Ronge-Juszczyk ...
Termin jest na tyle archaiczny, że nie obejdzie się bez dodatkowych wyjaśnień. A żeby wszyscy mogli je zrozumieć, to zajrzyjmy do Wikipedii: „Pocztówka dźwiękowa – odmiana płyty gramofonowej produkowana w Polsce i krajach bloku socjalistyc...
Mogę się różnić ze swoim dzieckiem, rodzicem czy współmałżonkiem w takiej czy innej sprawie, nawet egzystencjalnie bardzo ważnej, możemy nie dojść do porozumienia. Ale może w horyzoncie miłości znajdzie się jednak miejsce na obie postawy, bez wyrzekania się s...
Gdy ktoś jest w rozpaczy, to ja powinienem być w takiej odległości od tej osoby, żeby ona wiedziała i czuła, że jeśli będzie chciała, to może po mnie sięgnąć. Rozmawiają psychiatra i psychoterapeuta prof. Bogdan de Barbaro i Ewa Skrabacz Ponoć ś...
Chociaż od dawna już ich nie ma, wciąż mają swoje miejsce w mojej pamięci. Byli dobrem, które mnie spotkało, doświadczyłam ich pomocy, życzliwości, przyjaźni, modlitwy. To, co zasiali, wciąż rośnie. Więc są. W tej niezwykłej komunii żywych i umarłych. ...
Wracałyśmy z miasta tym samym autobusem. Byłam bardzo zmęczona i szczerze mówiąc, ostatnią rzeczą, na jaką miałam ochotę, było spotkanie jakiejkolwiek siostry zakonnej. Wysiadłyśmy razem na przystanku koło naszego klasztoru i na nic się zdało zwalnianie czy p...
Apeluję bardzo mocno, aby duchowni nie ulegali pokusie myślenia, że sami sobie poradzą, że jakoś to będzie, jakoś się przemęczą. To jest najgorsza z możliwych opcji. Eklezjalnej wersji mobbingu warto się przeciwstawiać do skutku. Rozmawiają suicydolog ...
Jr 31,7–9 / Ps 126 / Hbr 5,1–6 / Mk 10,46–52 [27 października 2024 / XXX niedziela zwykła] Myślę, że każdy z nas może odnaleźć w sobie bohatera dzisiejszej Ewangelii, ślepca Bartymeusza. A na pewno dobrze by było, gdyby tak się stało. Kim jest te...
Życzliwość jest drugorzędna tylko pozornie – w istocie stanowi newralgiczną otulinę naszych codziennych relacji. Ma niebagatelne znaczenie – to przez nią świat staje się przyjaźniejszym miejscem do życia, to przez nią wyraża się nasze człowieczeństwo. ...
Życzliwość jest formą wyrażania empatii, bo rozumiemy, jak może się czuć drugi człowiek i traktujemy go tak, jak sami chcielibyśmy być traktowani. A spotkanie się z życzliwością pomaga obu stronom. Rozmawiają filozof i biznesmen Dariusz Duma i Katarzyn...
W czasach, kiedy nie było social mediów i portali randkowych, Beczka była przestrzenią rozwoju społecznego, kulturalnego i duchowego, a także – powiedzmy sobie szczerze – centrum życia towarzyskiego. Miejscem, gdzie można było spotkać miłość swojego życia. ...
Mamy za sobą wyjątkowo ciepłe lato. Statystyki nie pozostawiają wątpliwości: lipiec, sierpień i wrzesień były cieplejsze niż średnia wieloletnich pomiarów, a w wielu miejscach rekordowe. Pewnie to czujemy także na jesiennych spacerach, bo ochłodzenie, tak prz...
Coraz mniej osób deklaruje, że w ogóle ma przyjaciół, i dotyczy to głównie mężczyzn. Ale u kobiet też to widać. To jest paradoks: media społecznościowe miały nas łączyć, a one nas atomizują. Rozmawiają socjolog Jarema Piekutowski i Tomasz Maćkowiak ...
Rdz 2,18–24 / Ps 128 / Hbr 2,9–11 / Mk 10,2–16 [6 października 2024 / XXVII niedziela zwykła] Człowiek nosi w sobie przestrzeń samotności, która od początku stworzenia wyprowadza go poza niego samego. Samotność jako dar. Samotność jako nauczycielka ...
Pewnie wchodzę w zakręt, mimo że dawno tu nie byłam. Znam trasę. Zatrzymuję samochód przy wrastającym w chodnik drzewie. Idę do furtki. Wciskam dzwonek. Wiem, że rozszczeka się pies. Psy się zmieniają. Przez ostatnie kilkanaście lat wybiegał mi na spotkanie J...
W jednym ze swoich wierszy ksiądz Twardowski napisał, że „śpi się dla siebie, ale sny ma się dla drugich”. Poczułem zatem obowiązek, żeby się podzielić czymś, co mi się właśnie przyśniło. Zwykle nie pamiętam swoich snów ani nie przywiązuję do nich specjaln...
Dawid Kubacki zrezygnował ze startów w konkursach skoków narciarskich, bo chciał być przy żonie, która w ciężkim stanie trafiła do szpitala. Nie ma niczego nadzwyczajnego w tej informacji. Wydawałoby się, że to normalna reakcja, ale chyba jednak nie, jeśli we...
Dość długo zadawałam sobie pytanie: Dlaczego ja? Aż dostrzegłam, że inne matki mają gorzej. Zajmują się dziećmi leżącymi, z którymi nie ma kontaktu, często są same, opuszczone przez mężów, a ja mam wszystko. Zdrowego syna, który dał mi wnuki, dzisiaj już doro...
W naszej kulturze to Matki bywają często kustoszkami rodzinnej pamięci. Łączą nas z przeszłością, opowiadają historie, w niedzielne popołudnia katalogują zdjęcia, dbają o uwiecznianie rodzinnych spotkań. Osadzają nas i zakorzeniają w czasie, ratują przed ahis...
Chwilami pytałem sam siebie: Czy jemu już przestało zależeć na życiu? Czy on nie wie, że ci ludzie nie żartują, że tam jest masa brutalnych typów, którzy naprawdę potrafią zabić człowieka? Rozmawiają prof. Zbigniew Lew-Starowicz i Tomasz Maćkowiak ...
Rozkosz związana z seksem jest u źródeł podejrzana. Najlepiej, gdyby małżonkowie współżyli szybko, nie patrząc na siebie, nie rozbierając się i nie dotykając. Wieki upłynęły i takie nauczanie wtopiło się w zbiorową świadomość, a jego zgubne skutki odczuwamy d...
Tam, gdzie brakuje bliskości i czułości, tam seksualna bliskość po prostu nie jest i nie będzie dobrze przeżywana. Łatwo może zostać sprowadzona do przykrego obowiązku czy całkowicie wyeliminowana z życia małżonków. Pisanie czy mówienie o seksualności ...
To miał być zwykły marcowy spacer. I bardzo zwyczajny felieton. A co można zobaczyć podczas marcowego spaceru poza tym, że w marcu jak w garncu, pogoda zmienna, raz pachnie wiosną, raz pada śnieg? Najbardziej fascynującym doświadczeniem marca w Polsce są k...
Nienawidząc nienawiści, czujemy się dobrzy. Ale to rodzi problem. Bo niestety nie ma prostej metody na radzenie sobie z nienawiścią. Rozmawiają psycholog i psychoterapeuta Tomasz Srebnicki i Michalina Kaczmarkiewicz Z czego składa się nienawiść...
Kiedyś nie do pomyślenia było, żeby młodzi ludzie bez ślubu wynajęli sobie mieszkanie albo pokój i zamieszkali razem. A dziś nie tylko mieszkają razem, ale wręcz często mieszkają razem z babcią. Nikogo to nie dziwi, babcia sprawy najczęściej nie komentuje. Po...
Rewolucja Jezusa nie polega na odrzuceniu rodziny, ale na odrzuceniu kultu rodziny jako wartości nadrzędnej, ważniejszej od istnienia jednostki ludzkiej i ważniejszej niż ludzka społeczność. Tłumaczył Tomasz Maćkowiak Gdy jeszcze przemawiał do ...
Paradoksem naszej szerokości geograficznej jest to, że walentynki przypadają w najzimniejszym okresie roku. Czerwono-złote serduszka w lutowym mrozie przypominają o miłości i kochaniu. To dobrze, choć są też przecież ruchy antywalentynkowe. Wrażliwi single, d...
W latach dziewięćdziesiątych, przesyconych zdarzeniami, latach, w których wszystko działo się naraz i było trochę niesamowite, Telewizja Polska emitowała program „Zwyczajni niezwyczajni”. Jego bohaterami byli prawdziwi i zupełnie normalni bohaterowie naszej n...
Nie ma sytuacji bez wyjścia, czasem trzeba tylko spojrzeć na problem z innej strony. Zgodnie z zasadą neutralności mediator nie może narzucać konkretnych propozycji rozwiązania konfliktu, może natomiast wspierać w szukaniu rozwiązania. Rozmawiają media...
Nałożenie obrączek to obrzęd wyjaśniający, więc jeśli ich nie ma, to żadna tragedia. Obrączki są po to, aby przypominać małżonkom o przysiędze miłości, wierności i uczciwości. Ich brak nie podważa ważności wypowiadanych słów. Rozmawiają liturgista Domi...
Wierność w małżeństwie jest zwyczajnie trudna. Ważna, konieczna, budująca, ale jednak trudna. Często w tych trudnościach zbliża się do cienkiej linii, po przekroczeniu której pozostaje jedynie druzgocące stwierdzenie: wierność jest niemożliwa. Kiedy bl...
Babcia Marysia powtarzała, że chleb się nigdy człowiekowi nie przeje. Miała rację. Ale z tym, co dobre jak chleb, jest tak samo. Nigdy dość spotkań, w czasie których bliskość drugiego człowieka odczuwasz tak, jakby dzieliła cię od niego tylko skóra. Nigdy doś...
Jeśli upomnienie bliźniego rozumieć po chrześcijańsku, oznacza to wzięcie na siebie odpowiedzialności za tego drugiego, być może długotrwałe towarzyszenie mu, poświęcenie swojej uwagi, swojego czasu, ponoszenie kosztów emocjonalnych. Istnieją rozliczne...
Czy to możliwe, by mój rodzic, z którym nigdy nie miałem dobrych relacji, nawiązał dobre relacje z moimi dziećmi? Owszem. Czasem trudno to przyjąć, ale relacja między moim dzieckiem a moim rodzicem to odrębny świat, w którym może się wydarzyć wiele dobrego. ...
Znamy się tylko z widzenia. Z mijanki na schodach, gdy on powoli, miarowo wstępuje do siebie, na drugie, a ja akurat schodzę z pierwszego, ciągniona przez psa na smyczy. Zawsze mnie wtedy dziwi, jak subtelnie mówi „dzień dobry”, jaki ma delikatny głos. Pasowa...
Zadzwonił Jędrek z informacją, że Zosia nie żyje. Tadek, który był krewnym Zosi, zaniemówił. Cisza w słuchawce trwała kilkanaście sekund, bo Jędrek też już nic więcej nie powiedział. Słychać było tylko, że chlipie. Zosia była przez kilkanaście lat żoną Jędrka...
Może – biorąc pod uwagę mój syberyjski adres stałego zameldowania – zamieszczone w tytule słowo wyda się komuś dziwne i nieprzystające do rzeczywistości. Bo jak można pisać o ochłodzeniu, skoro się żyje w takim miejscu, które każdemu – nawet temu, kto zamiast...
Pan Kamil spadł mi z nieba. Podobnie jak ciepły deszcz. Mogło być gorzej – mogłam czekać długo na mrozie. W jakimś nigdzie, którego nie potrafiłam nawet umiejscowić mknącemu mi z pomocą miłemu człowiekowi z lawetą. Czekać aż do północy i patrzeć samotnie na f...
Nie widzieli ich twarzy schowanych za maskami i przyłbicami, mogli jedynie z plakietki na kombinezonie odczytać imię. Panie Ania, Basia, Jola, Bogusia… nasłuchały się różnych opowieści. Najczęściej o dzieciach, wnukach i młodych latach. I o życiu, które m...
Instytucje przez lata indywidualizują ludzi, których teraz się oskarża, że zamiast działać wspólnie są indywidualistami. Kiedy się okazuje, że potrzebne jest solidarne działanie, to państwo mówi: Jesteście egoistami. Rozmawiają Małgorzata Jacyno i Włod...
Zdarza się, że teściowe nie mogą wytrzymać bez uwag. Doradzam im wówczas, żeby, gdy je najdzie pokusa wtrącenia się, wpierw zapytały synową: Słuchaj, czy mogę ci coś doradzić? Jeżeli synowa nie będzie zainteresowana, niech się wycofają. Rozmawiają Ewa ...
Syn, który staje się mężem, wnosi w małżeństwo całą historię swojej relacji z matką. Jeśli więc ta relacja była maminsynkowata i jeśli na dokładkę w tym domu był słaby ojciec, to nic dziwnego, że syn nie umie się zachować jak mężczyzna. Rozmawiają Arcy...
Kiedy nastolatek zaczyna przeżywać jakieś niepowodzenia i frustracje i nie umie sobie z tym poradzić, to jesteśmy bardzo zdziwieni, dlaczego to dziecko jest takie słabe psychicznie i się załamuje. A odpowiedź jest banalnie prosta: Bo nie zostało zaszczepione ...
To nie jest książka o tym, jak uczynić życie wszystkich mam łatwiejszym. Nie mówi też o pozbyciu się wyzwań związanych z macierzyństwem. Wręcz przeciwnie! Jest to refleksja nad tym, jak liczne zmagania i niewygody związane z pojawieniem się dziecka mogą być j...
Przyznam szczerze, że podeszłam do tej książki z ekscytacją i nadzieją, że jej lektura będzie dobrym pomysłem na spędzenie wspólnego czasu z moją jedenastoletnią córką. Niestety, w okolicach trzeciego z dziesięciu rozdziałów córka przyznała, że chyba jednak c...
Pełnia miłości, Sigrid Nunez, tłum. Dobromiła Jankowska, Wydawnictwo Pauza, Warszawa 2020, s. 208 Nie da się zmieścić pełni miłości na 208 stronach zeszytowego formatu – to chyba pierwsza myśl, jaka może przyjść do głowy. Ale tylko tym czyt...
Śmierć jest zawsze tajemnicą. Decyzja o niej też. W bardzo wielu wypadkach nigdy się nie dowiemy, co tak naprawdę było jej podstawą. Najczęściej zresztą jest to splot wielu okoliczności, czynników i wydarzeń. Przeciętnie dwa, trzy razy w ro...
Mobbing ukierunkowany jest na konkretnego człowieka. Chodzi o to, żeby go złamać, pognębić, utrudnić mu pracę, aby odszedł, zmienił zespół, albo żeby go uciszyć, jeśli jest zbyt kreatywny i przedsiębiorczy. Na Facebooku zapytałem znajomych,...
Kto w stereotypowym myśleniu nadaje się na szefa? Ktoś, kto jest władczy, pewny siebie, pyskaty. Więc robimy go szefem, a potem szybko się orientujemy, że w świetle zdrowych kryteriów taki człowiek się po prostu do zarządzania, a tym bardziej przy...
