Wskazówka prędkościomierza kiwa się poniżej siedemdziesiątki. Nie dociskam, nic mnie nie goni. Głaszczę wzrokiem łagodne pagórki pól, drzewa przy miedzach, domy z lekko spadzistymi dachami, podniesionymi, gdy syn się ożenił, gdy córce urodziły się dzieci, a p...
Świat ponoć ostatnio wyhamował, a ja z niczym się nie wyrabiam. Ten felieton też wyślę do redakcji spóźniony. Czuję się jak narciarka zjazdowa. Zakręt po zakręcie muszę kłaść cały ciężar ciała na jednej albo na drugiej nodze, żeby nie wypaść z trasy. A może l...
Pierwsza nie pozwalała sprzątać w swoim pokoju i szykowała się do wykładów, których miała już nigdy nie wygłosić. Druga widywała na drzewach kajakarki. Trzecia wierzyła, że jest Królewną Śnieżką. Nie lubiły się, mijały na korytarzu z całą mocą swej ważnośc...
Siedziałyśmy w kącie, gdy się zjawił. Na ratunek naszym nastoletnim marzeniom o wakacyjnej przygodzie w Londynie. Zadzwoniłyśmy już wszędzie i wydałyśmy, co było do wydania. Nie liczyłyśmy na nic. Miał łagodny głos. „Nazywam się Wasim”. Mówił, jakby to on bar...
– Życie ma coraz mniej zawartości. To bardzo niepokojące – powiedziała pisarka, obracając w dłoniach dużą, dorodną śliwkę. – Może kryzys nas otrzeźwi. Może tracąc ten przeklęty komfort, wrócimy do prawdy, do sensu. Spotkałyśmy się w hotelowej kawiarni, b...
W dniu, w którym na kijowskim Majdanie zginęło 70 osób, polski premier oraz opozycyjny kandydat na premiera spierali się o to, czy spotkają się w telewizyjnej debacie. Premier Tusk był gotów, ale tylko na określonych warunkach. Szef PiS był chętny, ale ...
Rzadko rozmawiam z przyjaciółmi o wierze, duchowości. Słowo Bóg jest jednym z najrzadziej używanych, jak niepasujący do rzeczywistości termin, który nie chce nam przejść przez usta, bo wydaje się obcy, ciężki, a jego znaczenie jest jednocześnie zbyt niejasne ...
W tym roku czerwiec – zwykle letni i lekki – będzie miał charakter rocznicowy, a więc nieco sztywny i ciężki. Mija ćwierćwiecze od uzyskania demokratycznych wolności. Jest więc okazja do narzucania oficjalnych tonów i interpretacji, rozdartych między klęską a...
Do Amsterdamu przyleciałam tak, jak się przyjeżdża do Radomia, Torunia czy Gdańska – nieuważnie, bez wielkich emocji. Wbiegłam do samolotu ostatnia, gnana zniecierpliwionym wzrokiem stewardesy. Z tym samym uczuciem, które towarzyszy mi, gdy wciskam się rano d...
Chyba nigdy ze sobą nie rozmawiałyśmy. Może byłam za mała? Może z dziećmi się nie rozmawiało. Lub ona nie miała czasu rozmawiać tak, jak w mieście: nad herbatą, przy stole. Na wsi się raczej mówiło krócej, konkretnie, że trzeba jutro wybrać ziemniaki, że zupa...
Jako dziewczynka uważałam, że dorosłość ma trzy główne zalety: golenie się, przyjmowanie komunii i czytanie gazet. Wsuwałam się rano do łazienki, żeby patrzeć jak tata moczy pędzel, rozsmarowuje na twarzy krem, a potem zdejmuje go równymi ruchami, chrobocząc ...
„Daj spokój, kto ma dzisiaj czas na takie rzeczy?“ – słyszę w rozmowie. Albo: „Chciałbym, ale nie mam czasu” lub „Ciągle brakuje mi czasu” i „Odezwę się w pierwszej wolnej chwili”. Co się stało z minutami, dniami i całymi miesiącami? Kiedy z uniwersalnego, be...
Niewielka brooklyńska kawiarnia zrobiła swego czasu globalną karierę w mediach społecznościowych, gdy w sieci zaczęło krążyć zdjęcie tablicy, którą właściciele wystawili przed drzwiami lokalu. Napisali na niej: „Nie mamy wi-fi. Pijcie kawę, rozmawiajcie ze so...
Im dalej mam jechać, tym bardziej chcę zostać w domu. Przed każdą samotną podróżą do miejsca, którego nie znam, nachodzą mnie wątpliwości. I, jakbym chciała zaprzeczyć ruchowi, który zaraz wykonam, powstrzymać dystans, jaki przejadę, zaczynam leżeć. Nieruchom...
Nie tak łatwo być w podróży. Znaleźć się gdzieś indziej. Ponieważ gdzie indziej staje się coraz bardziej podobne do tutaj. Nawet, gdy się odjedzie, odleci tysiące kilometrów i przestawi zegarek o pół doby, można poczuć, że „tam” także zadomowiła się odmiana n...
Jedną z największych przyjemności związanych z wyjazdami z Polski jest dla mnie poczucie oddalania się od zawiści. Od zaciśniętych ust, które nie potrafią się uśmiechnąć. Od oczu przemykających po sylwetkach współpasażerów tramwaju, taksujących...
Czekam przez cały dzień. Od rana aż do zachodu słońca. Kiedy zsunie się za horyzont, zaczną. Czasem czuję, że dzień upłynął tylko po to, by ten moment mógł się znów wydarzyć. By powrócił dokładnie, rytualnie. Wszędzie tam, gdzie mogę znaleźć się w zasięgu ich...
Widziałam go tylko przez chwilę przez zabrudzoną szybę autobusu mijającego najuboższe z ubogich dzielnic. Był maleńki, nagi. Stał boso na zardzewiałej rurze kanalizacyjnej, na pewno rozgrzanej od palącego słońca. Na pewno cuchnącej, jak wszystkie stalowe...
Tata zbudził mnie przed świtem. Pochylona nad wanną ochlapywałam twarz i włosy chłodną wodą. Nie cierpię wstawać przed słońcem, ale czekała nas wspaniała podróż – aż nad morze. Na peronie na Wschodniej było ciemno i gęsto od ludzi. Do pociągów pospiesznych, b...
Odkąd żyjemy w otwartych granicach i posiadamy paszporty chętnie witane w większości krajów świata, coś dziwnego dzieje się z polską ochotą do wyjeżdżania. Ostatnio chęć opuszczenia kraju, przeniesienia się w inny rejon coraz częściej jest formą odwetu, ...
To zupełnie niemodne, ale uwielbiam pracować. Nie powinnam się do tego przyznawać, szczególnie teraz – w dobie lamentu nad uciskaną i wyzyskiwaną generacją prekariuszy, pozbawionych etatów, świadczeń socjalnych i uspokajającej wiary w bezpieczną starość. Ludz...
Nie wiem dokładnie, kiedy po raz pierwszy dostrzegłam podobieństwo. Niespodziewanie mignęła mi przed oczami, w lustrze, kiedy czesałam włosy. Byłam wtedy tuż przed trzydziestką. Nagle zobaczyłam ją w sobie. W zmrużeniu oczu, w uniesionych kącikach ust zapowia...
Wszystkiego jest teraz za dużo: spraw na głowie, rzeczy, które można mieć, decyzji do podjęcia każdego dnia. I słów, które się mówi lub pisze – bez konsekwencji, bez pokrycia. Czytuję powieści i historie science fiction w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, c...
„Zawsze polegałam na życzliwości nieznajomych” – mówi Blanche DuBois w Tramwaju zwanym pożądaniem. Ta fraza pada w filmie Elii Kazana dwukrotnie, przyjmując różne znaczenia. Ja upatruję w niej nie tylko wyznania prawdy o aktorskim losie – życiu w oczekiwaniu ...
Podróżuję w poszukiwaniu miast szczęśliwych, czyli takich, w których życie i przestrzeń należą jeszcze do ludzi. Coraz o nie trudniej. I coraz o nie pilniej. Bo ucieczka ze złego miasta jest już niemożliwa. „Pewnego dnia rzucę to wszystko i wyniosę się na wie...
Była raz staruszka, która – choć nie ruszała się na krok z domu w małej bałkańskiej wiosce – często podróżowała. Przyszła na świat jeszcze w Imperium Osmańskim, później bywała okresowo obywatelką Austro-Węgier, Jugosławii i Serbii. Ale w sercu przez całe życi...
Trudno powiedzieć – rozjaśnia się czy ściemnia? Chmury wiszą nisko, ciężkie i wilgotne. Nie przepycha ich potężny wiatr, od którego nadymają się wszystkie królewskie flagi i marszczy woda w kanałach. Pod ścianami mrocznego Christiansborgu tworzą się trąby pow...
Zdarzało się, że spadali. Bezgłośnie, zepchnięci powiewem wiatru, kręcąc ramionami do głuchego końca. Wcześniej, jeszcze w górze, na stalowej belce o szerokości dwunastu centymetrów, podobno zamierali na chwilę. Gdy już wiedzieli, że nie ma ratunku. Że właśni...
– Idźcie dalej beze mnie, w tych butach nie dam rady. Zaczekam – powiedziałam, ześlizgując się w dół. Jedną dłonią chwyciłam wystający kawałek skały, drugą zaryłam w głębokim pyle. Tupnęłam, zła na siebie. Buchnął kurzowy kłąb. Co mi odbiło – trzewiki na cien...
– Jestem przeciwnikiem etyki rezultatów – mówi, kiedy pytam, czy miał nadzieję, że jego książka odmieni świat. – Warto coś robić z samej potrzeby. Albo dlatego, że inaczej czulibyśmy się ze sobą okropnie. Patrzę, jak podkręca wąsy – bujne, sterczące w górę...
Odkąd towarzyszy mi pies, chodzę inaczej i co innego widzę. Po pierwsze, chodzę więcej – na ukos, z dala od arterii, pod czyimiś oknami, zaułkami. Zwiedzam życie od zaplecza i od spodu. To nie ja wyprowadzam psa na spacer – pozwalam, by on zabierał mnie ...
Czytam zabawną książkę o starości. Trochę ze zdumieniem, a po trosze z zawstydzeniem. Bo czy wolno się śmiać? W tramwajach zasłaniam okładkę, żeby chichotać swobodniej. Jest na niej staruszek w schludnym pulowerze, z elegancko wyłożonym kołnierzykie...
Rzucam to wszystko i jadę na wieś! – mówię sobie, gdy miasto pełne interesów (a nie intencji), w którym łatwo o transakcje (a trudno o relacje) i natłok obcych (a nie bliskość innych) da mi w kość. Już się zbieram, już się pakuję, pędzę do drzwi… A potem zatr...
Ma takie delikatne dłonie. Dziwi mnie to za każdym razem. Gdy dotyka moich policzków, uśmiecha się na powitanie i schyla głowę. Wydaje mi się wtedy wzruszająco krucha i już mam płakać, gdy klepie mnie w plecy. U nas to gest dodający otuchy, u nich – dotyk usp...
Od jakiegoś czasu rozglądam się za przyszłością. Nie tyle własną, co tą ogólną, mającą być przeżyciem nas wszystkich. Jako dziecko dorastające u schyłku XX stulecia, zapamiętałam pragnienie jutra jako paliwo napędowe lat 80. i 90. Taki był czas – i w zmieniaj...
Moi przyjaciele boją się wojny, boimy się razem. W najbardziej nieodpowiednich momentach – podczas imienin, wieczornych nasiadówek przy ciastkach i winie, w upalne sierpniowe popołudnia, gdy patrzymy, jak samoloty rozpruwają czyste niebo. Myślę, że to trwa ju...
– Tu nie wolno klęczeć. Proszę wstać – wysoki mężczyzna pochylał się nade mną i klepał mnie w ramię. Otworzyłam oczy. – Nie wolno klęczeć? W kościele? W tym kościele? – patrzyłam na niego zdziwiona, ale i dotknięta. To był mój pierwszy raz w bazylice Świętego...
Ubiegłoroczny grudzień spędziłam w najszczęśliwszym mieście świata. Najszczęśliwszym pomimo swej maleńkości, geograficznej prowincjonalności i geopolitycznego zapomnienia. Pomimo utraty mocarstwowej pozycji, sięgającej aż na krańce świata. Na przekór horrenda...
Stół zastawiłam pasztetami, śledziami i ciastem. Ułożyłam serwetki w trójkąty, wychuchałam kieliszki, nasadziłam pomarańczom goździkowe uśmiechy i zawiesiłam ostatnią bombkę na jedynej już samotnej gałązce świerkowej choinki. A potem, mieszając w garnku, zadu...
Pierwsze miesiące roku są jak pierwsze słowa felietonu. Wypada mieć pomysł – na siebie, na życie, na ciąg dalszy. Jednym wystarcza wyobrażenie, innym potrzebny jest dokładny plan. Jakaś forma chcenia i kierunku. Szkic niewiadomej, który by tę białą plamę okie...
Mam na imię Paulina, mam 36 lat i lubię dużo mówić. Pewnie dlatego wybrałam taki zawód – pisanie. To tylko inna forma mówienia, poszukania słów i przyporządkowania im znaczeń. Albo odwrotnie: znajdowania adresów dla określeń dryfujących w czasoprzestrzeni. Cz...
Przychodzą o szesnastej. Na godzinę przed „Teleexpressem”, a dwie godziny po obiedzie. W marynarkach i butach na solidnej podeszwie. Niektórzy szurają, inni – ostentacyjnie wręcz – trzymają się prosto i unoszą stopy wysoko. Przychodzą z jedną parą okular...
Chciałabym przeprosić. Wyznać wszystkie przewiny wobec liter, akapitów, przedmów oraz rozdziałów, którym poprzysięgłam swą obecność, czułość i czas. A potem złamałam dane słowo i uległam kolejnym pragnieniom, także porzuconym, zanim w ogóle doszło do zbliżeni...
Budzę się i sięgam po telefon. Chcę od razu wiedzieć, jak jest. Czy świat, który zostawiłam wczoraj wieczorem – rozchwiany, niepokojący – wciąż się jako tako kolebie. Czy może pod osłoną snów rzeczywistość się zapadła albo wybuchła na jeden z tych przest...
W codziennych podróżach tramwajami, autobusami i metrem towarzyszą mi teraz pies oraz Timothy Snyder. Niewielką książkę On Tyranny amerykański historyk opublikował wkrótce po objęciu urzędu prezydenta przez Donalda Trumpa i na skutek aktualnych niepokojów w E...
Wszystkiego mnie nauczyła. Wszystkiego, co ważne, bo bzdury się jej nie trzymały. Mówiła i oficjalnie, i czule. Głosem matki, tonem mentorki. Tej, która wie. Mówiła, przywołując do swojego biurka: „Biedroneczko, proszę tu do mnie pozwolić na chwilę. Tak to...
Lubię chodzić. To ten rodzaj ruchu, w którym najlepiej odnajduję siebie i z którego czerpię najwięcej poczucia wolności. Pieszo sama niosę swój ciężar i odpowiedzialność za dotarcie na miejsce. Sama trzymam się prosto, wyznaczam tempo i korzystam z ...
Przyszła bez makijażu, bez kolorów. Zmęczona. Znowu ukryta pod bawełnianą tuniką barwy khaki, która odbiera kształty, maskuje. Jeszcze nie usiadłam, a już zaczęłyśmy mówić. Gęsto, bez szczelin, jakbyśmy przerwały rozmowę wczoraj i teraz na nowo otworzyły wąte...
Obudziło mnie bębnienie. Przyszli wiejscy muzycy i ich synowie, trwa szósty dzień festiwalu bogini Durgi. Walą mocno, radośnie. Wpół do piątej rano bóg Ganesha, pulchny szczęściarz z głową słonia, weźmie ślub nad osiedlowym stawem. Jego żoną zostanie ...
Siadam na kanapie. W dłoni smartfon, na stoliku herbata, na kolanach książka. Zaraz się zanurzę w opowieści, chcę tylko najpierw sprawdzić powiadomienia i… Wybudzam się z cyfrowej hipnozy godzinę później, już zbyt rozbita i otumaniona, by czytać. Już na ...
Nie potrafię się już zatrzymać. Ostatnie wysepki czasu wolnego zalewam oceanem spraw. Wbrew sobie, wbrew logice, wbrew rzeczywistości – wpisuję do kalendarza więcej, niż może pomieścić. Wciskam jeszcze jedno spotkanie, jeszcze krótką rozmowę, wspólne pieczeni...
Nigdy nie planowałam rzucać palenia. Samo odeszło. Dobrze pamiętam smak tamtego pierwszego papierosa, wypalonego na parkingu w Holandii w ciepłą letnią noc. Koleżanka dała mi spróbować. Była starsza i imponowała mi, a do tego zaczynałyśmy właśnie europejską p...
Dużo się zmieniło, odkąd ze mną jest. Zjawił się nagle. Zupełnie inny niż chciałam, w zupełnie nie takich okolicznościach jak te, które sobie wyobrażałam i jakich sobie życzyłam od losu. Miał być wysoki, smukły i bardzo silny. Ciemnowłosy. Typ arystokratyc...
W pociągu jest ciepło i pusto. Wagony pierwszej klasy w cenie 30 złotych od osoby jadą jako klasa druga. Wciąż wygodne i przestronne, ale przedawnione, w dobie pendolino już nie mogą uchodzić za luksusowe. Niebieskie obicia siedzisk, sztywne firanki i trze...
Kupiłam 103-letniego mercedesa. Nie chodzi o samochód, ale o maszynę do pisania. Typ gabinetowy, elegancki. Kilkanaście kilogramów wyrafinowanej i odsłoniętej maszynerii, którą można podziwiać w czasie pracy – każdy z ruchomych elementów działa w sposób ...
Nastawiam budzik na przedwczesną porę. Dzwoni, gdy dzień dopiero się przeciera. Dźwięk wcina się w nienapoczętą ciszę i trochę dziwi psa, który otwiera oczy, ale nie podnosi łba. Wie, że jeszcze nie pora. Teraz właśnie ja mam czas. Otwieram powieki, patrzę...
Zerkam na ukos – w przeciwległym rogu pokoju, na malowanej skrzyni z mangowca leży Jedyna historia Juliana Barnesa. Chciałabym ją przeczytać. Chciałabym też leżeć z psem w wysokiej trawie, łaskotać się w ucho zielonym źdźbłem. Chciałabym umyć okna i...
Trwa polski upał. Ten bezkarny, nieskażony pierwszym przeczuciem jesieni – można go trwonić, uznawać za oczywistość, westchnąć, ponarzekać. Uff, jak gorąco. Duchota. Siadam na trawie wysuszonej na pieprz. Pies kładzie się dalej, w cieniu. Gapimy się. Na pana ...
Byłam tu już kiedyś. W dzień bardziej upalny i suchy, wiele lat temu. Ale pamiętam, że tablica jest z przodu, wmurowana w posadzkę, niepozorna, wyżłobiona przez czas i ludzkie stopy. Kościółek wygląda na zrujnowany – ściany bure, zdobienia zdjęte, ołtarz...
Piątego października mija rok od wybuchu „afery Weinsteina”. Po latach prasowego śledztwa dziennikarki „The New York Timesa” zdołały puścić do druku zebrany materiał, zawierający zeznania kobiet i ich oskarżenia o molestowanie seksualne, którego miał się dopu...
