Paulina Wilk

Leżę na wznak. Oczy mam przymknięte. Czuję połączenie lawendy i trawy cytrynowej, a na dekolcie przyjemny chłód. Dłonie kosmetolożki rozprowadzają po skórze emulsję. Światła są przygaszone, w tle słychać kojący zestaw dźwięków – już nie cisza, a jeszcze nie m...

Moja praca sprawia, że dużo rozmawiam z ludźmi. Prowadzę spotkania, robię wywiady, audycje. Mogę zadawać pytania. Zwykle ludziom mądrym albo dysponującym rzadką wiedzą. I to jest ta pozytywna część. Trudniejsza jest taka, że ich odpowiedzi nigdy nie są jednoz...

Pod kołami lokomotywy rozlega się huk. Słyszę go dobrze, jedziemy w pierwszym wagonie. Coś łomocze także pod nami, coś miażdżymy. I zaraz, zanim jeszcze dwie emerytowane polonistki z Urgenczu odsuną filiżanki z herbatą od ust, pociąg zaczyna hamować. Chwilę t...

Jutro lecę do Uzbekistanu. Jak to brzmi! Odlegle, wspaniale. Obracam tę myśl w głowie i czuję, że to będzie to. Jeszcze nie doleciałam do Taszkentu, a już mi się marzy okolica: i kirgiskie góry, i kazachskie stepy. Płonie w głowie nierealistyczne od lat pragn...

Za każdym razem, kiedy idę korytarzem po podłodze wyłożonej gumoleum, zastanawiam się, dlaczego jest tam tak brzydko. Korytarze są różne – węższe, szersze, ponure albo bezlitośnie rozświetlone, odrapane lub świeżo odmalowane. Biegną pod ziemią albo na piątym ...

Tego dnia w Barcelonie było 14 stopni Celsjusza, turystów niezbyt wielu. Przed południem lekki wiatr podrzucał w górę nieprzyjemny zapach z kanalizacji, przypomnienie, że jesteśmy w mieście starożytnym i gęsto zamieszkanym, ciężko pracującym nad usuwaniem śla...

Jest rano, ledwie po ósmej. Cicha niedziela. Zaskakująco zimowa, bo wczoraj spadł śnieg, a to już rzadkość. Jeden pies leży na parapecie z nosem opartym o szybę i patrzy, jak sypie się z nieba śnieżna biel. Drzewa ani drgną, pozwalają się przykrywać puchem. D...

Siadam do stołu chwilę po dwudziestej drugiej i wiem, że poparzę sobie język. Ale miska pełna gorącej zalewajki jest posiłkiem i pocieszeniem, któremu nie potrafię się oprzeć. Trudno o zupę prostszą, skromniejszą, a dla mnie jej smak jest najdroższy. Zapewnia...

Zaczyna się najpiękniejszy czas w roku. Teraz górę biorą nadzieje, teraz możemy się nie spieszyć, bo jest na co i na Kogo czekać.Upał był bezlitosny. Nie dawał szans na schronienie, w samo południe żar wciskał się wszędzie. Odbierał siły, niemal paral...

W epoce obfitości albo raczej wszechobecnego nadmiaru dawanie to trudna sztuka. Jemy, zanim poczujemy głód. Kupujemy więcej, niż potrzebujemy, rzeczy i przedmioty stają się negatywnymi bohaterami, zawłaszczają naszą domową rzeczywistość, domagają się bycia uż...

W ośrodku wypoczynkowym na Mierzei Wiślanej czas się zatrzymał. Dostałam klucz do zaułka osłoniętego od wichrów współczesności. Mogę się pobawić w chowanego. Ukrywam się przed teraźniejszością, której mam za dużo na głowie. A także przed coraz częściej nawied...

Nie pojechałam daleko. Po ostatniej wyprawie do Azji, która chwilami przypominała uwięzienie w turystycznej dekoracji wyzutej z ostatnich akcentów codzienności, marzyła mi się jazda po opłotkach. Zwiedzanie nieważności. Więcej, dołączenie do niej.Naturaln...

Pewnie wchodzę w zakręt, mimo że dawno tu nie byłam. Znam trasę. Zatrzymuję samochód przy wrastającym w chodnik drzewie. Idę do furtki. Wciskam dzwonek. Wiem, że rozszczeka się pies. Psy się zmieniają. Przez ostatnie kilkanaście lat wybiegał mi na spotkanie J...

Zaparzyłam czarną kawę, tak jak lubiła. Wlałam do jej filiżanki. Siedzę w jej fotelu, z widokiem na jej mieszkanie. Na ścianie twarze ukochanych. Mój brat pozujący przed piramidą w Egipcie. Obie jej córki w dniu ślubu. Moi rodzice odświętni z jakiejś ważnej o...

Jeszcze nie ma południa, pod kościołem pusto. Jak to w dzień powszedni. Przysiadłam na schodkach. Tata siedzi na ławce, opiera się na lasce. W zeszłym tygodniu stłukł kolano, mówi, że jeszcze go boli. Ale może uznał, że na tę laskę już czas. Że mu z nią p...

Lubiła czarną kawę i papierosy. Trzymała je w smukłych palcach zakończonych starannie opiłowanymi paznokciami. Zmieniały się mody i dekady, a ich kształt – nie. Zawsze miała przy sobie krem do rąk, zwykły, glicerynowy, którym wygładzała przesuszającą się skór...

Dawniej uwielbiałam lotniska. Były niewyczerpaną inspiracją, żywą tkaniną pasjonujących ludzkich losów, które splatały się na kilka godzin w terminalu, by zaraz znów pociągnąć swe nici w niezliczonych i nieskończenie ciekawych kierunkach. Wpatrywałam się w lu...

Ciało próbuje mi coś powiedzieć. Od pierwszego wysłanego przez nie sygnału mija zazwyczaj sporo czasu, nim świadomie zacznę przyjmować i uznawać nadawane z coraz większą siłą i częstotliwością komunikaty. Jakby szły nie z mojego organizmu, a z odległej latarni...

A więc wojna. Wojna w serwisach informacyjnych. Wojna w Ukrainie, w Strefie Gazy, w Jemenie i na Morzu Czerwonym. Wojna na ustach europejskich polityków, którzy zgodnym chórem zaczęli odmieniać ją przez rozmaite przypadki, a przede wszystkim zaczęli o niej mó...

Stałam z koleżanką na przystanku tramwajowym w śnieżycy, gdy dotarło do mnie, że przechodzę do historii. Nie w żadnym prestiżowym ani wiekopomnym sensie, przeciwnie – w tym najzwyklejszym. Moje życie i wspomnienia stają się kategorią historyczną, która wymaga...

Początek roku ma w sobie coś ze świeżości poranka albo chwili po deszczu, gdy świat wydaje się oczyszczony z pyłu długiego istnienia, a my jesteśmy jakby lżejsi i skłonni do zmian. To także moment wiary, odsłania się niezmącona jeszcze całoroczną rutyną skłonn...

Cztery powieści kontra cztery reportaże i do tego dwie biografie. Nasze osobiste zainteresowania literackie kontra najważniejsze premiery. Jak co roku dzielimy się z Wami literackimi olśnieniami. Piszemy o książkach, które nas zaintrygowały. Przypominamy auto...

Gumowa skarbonka w kształcie kotka, odlana z prześwitującego żółtawego plastiku sarenka z ułamaną nóżką oraz dwie szklane kuleczki z uwięzionymi w ich wnętrzu bąbelkami powietrza. Tak wyglądały trzy najcenniejsze skarby mojego dzieciństwa. Wszystkie mam do dz...

Już ją prawie miałam. Tę myśl, tę kałużę i upragnioną historię o babci. Tak jest w snach – byty z różnych porządków wymieniają się kształtami. Ściga się konkrety, które potem po przebudzeniu przypominają ledwie zjawy, rozpadają się niczym spopielone skrawki. ...

Zdarzają się w chwile, w których myślę: Nie dam rady zrobić następnego kroku. A jednak zmęczone mięśnie szarpią nogę w górę, stopa w dużym bucie ląduje na skalnym stopniu. Kolano, niczym zawias, pozwala ciału się unieść, dostawiam drugą nogę. Zmagam się ze so...

Porzuciłam samochód. Nie, żeby od razu się z nim całkiem rozwodzić, ale mijam go co dzień, wędrując na przystanek tramwajowy z odnalezioną na nowo lekkością. I bez żalu. Kurzy się trochę, lecą na niego wyschłe liście albo strugi deszczu, psy obsikują mu koła,...

Jestem wnuczką dwóch wiejskich kobiet. Jedna żyła zgięta wpół od dźwigania wody ze studni, pracy w polu, ubijania masła. Ze wzrokiem blisko ziemi, rękami zaplecionymi na lędźwiach, spoglądała na świat od dołu lekko załzawionymi oczami. Tymi samymi, którymi dz...

Kim chcesz być, jak dorośniesz? Zawsze odpowiadałam: Tiną Turner. I wciąż taki mam plan. Trochę mi jeszcze do pięćdziesiątki brakuje, a Tina najlepsza była właśnie wtedy – w 1990 roku, gdy swoją drapieżną energię, którą nosiła po świecie już od pół wieku, umi...

Siedzimy na ławeczce przed piekarnią. Podkulam kolana i wsuwam stopy pod siebie, bo granica wąskiego chodnika znajduje się niebezpiecznie blisko, a za nią zaczyna się uniwersum rowerzystów. Przemykają z zawrotną prędkością, podzwaniając przy tym niecierpliwie...

Umarł mój dentysta.Jeszcze w ubiegłym roku latem żartowaliśmy z tego, że w piękne uśmiechy warto inwestować w młodości, a nie, gdy będziemy na emeryturze. Nim nastała wiosna, na drzwiach gabinetu zawisł nekrolog. Stałam długo, nie rozumiejąc, co czytam. D...

– Pięknie tu macie – mówię, patrząc na oblane słońcem zbocza Dolomitów. Pejzaż kołysze się, bo siedzimy na wyciągu krzesełkowym. Ciemnozielone świerkowe czuby przeplatają się z plamami śniegu.– Najpiękniej jest, gdy całe góry pokrywa biel i ani jedno drze...

Ten dialog przeszedł do historii kina. Dwaj zabójcy z filmu Pulp Fiction Quentina Tarantino jadą autem na mokrą robotę. Gadają. Grany przez Johna Travoltę niejaki Vincent Vega opowiada koledze po fachu o wrażeniach z pobytu w Europie. Zachwyca się drobnymi ró...

W latach dziewięćdziesiątych, przesyconych zdarzeniami, latach, w których wszystko działo się naraz i było trochę niesamowite, Telewizja Polska emitowała program „Zwyczajni niezwyczajni”. Jego bohaterami byli prawdziwi i zupełnie normalni bohaterowie naszej n...

Zawsze byłam gadułą. I trochę panną mądralińską. Ciocia mówi, że robiłam zatrważające wrażenie, gdy jako trzylatka odchodziłam od telewizora i – ledwie zasłyszawszy tam jakieś trudne słowo – zaraz zaczynałam go używać w rozmowie z dorosłymi, co gorsza, w najz...

Same, same, but different – powtarzają Indusi. Tak samo, ale inaczej. Taki sam może być wzór wyhaftowany na tkaninie z lnu i z jedwabiu. Niemal identyczny, nieco inny. Tak samo nazywa się potrawa z sera w duszonym szpinaku – palak paneer, a jednak w różnych z...

Rok 2022 to dla nas rok reportażu. Zwykle czytamy książki z różnych gatunków – ja częściej biografie i powieści, Paulina eseje i literaturę non-fiction. Jednak tym razem obie zachwyciłyśmy się przede wszystkim książkami, w których króluje fakt. Może sprzyja t...

Od lat obserwuję, jak znikają. Potężny prąd spycha ich do czasoprzestrzennych sektorów, w których nie psują ogólnego wrażenia. Na poczty, do aptek, kościołów, na osiedlowe bazarki. I do podmiejskich domów opieki. Są największą grupą uchodźców, bez prawa pobyt...

Dorastałam w latach dziewięćdziesiątych. W samą porę, żeby uwielbiać Guns’n’Roses, nosić za duże flanelowe koszule i marzyć o tym, że pewnego dnia wystąpię w reklamie firmy odzieżowej United Colors of Benetton, która w ostatniej dekadzie starego stulecia zawł...

We wrześniu w Tatrach każdy dzień jest krótki. Trzeba mądrze gospodarować czasem. Wyjść przed świtem, gdy wilgoć i chłód liżą gołe łydki i gdy słońce jest jedynie obietnicą. Idzie się szybko, żeby tam – w górze, gdy już wysuną się promienie – móc być jak najd...

Powietrze jest lepkie i gęste, a dźwięki wiszą w nim jak dojrzewające owoce na gałęziach. Słyszę wszystko. Śpiew wróbli i kraczące wrony, stukanie dłut za ścianą, głos kobiety, która o coś pyta. Jej zdanie zakrzywia się w górę, tony są najwyższe przed samym z...

Od kilku miesięcy rośnie inflacja, a we mnie pęcznieje wrażenie, że nie chodzi tylko o pieniądze. Topnieje wartość nieomal wszystkiego. I choć w portfelu ją odczuć najłatwiej, dewaluacja dotyczy różnych walut – także tych symbolicznych. Jak słowność albo zauf...

Znamy się tylko z widzenia. Z mijanki na schodach, gdy on powoli, miarowo wstępuje do siebie, na drugie, a ja akurat schodzę z pierwszego, ciągniona przez psa na smyczy. Zawsze mnie wtedy dziwi, jak subtelnie mówi „dzień dobry”, jaki ma delikatny głos. Pasowa...

Żółte bratki mokną w deszczu na tarasie. Ale główki tulipanów otwierają się i już idą w górę. Wszystko, co najpiękniejsze, jest przed nami. Wiosna w tym roku zjawiła się punktualnie, po czym cofnęła się o krok. Ziemia spija dziś każdą kroplę, z której potem w...

Chciałabym napisać, że to podwójnie surrealne, ale nigdy dotąd nie śniła mi się ani wojna, ani ocean. A teraz są naprawdę – jedno i drugie, choć trudno stwierdzić, które bardziej mi się w głowie nie mieści. Siedzę na piasku, każda wywracająca się z hukiem fal...

Siadam na małym foteliku pośród gotowych bukietów i gawędzę z florystką. Patrzę, jak jej dłonie – odrobinę zaczerwienione i chyba trochę zmarznięte, bo w kwiaciarniach panuje wiecznie wilgotny chłód – wprawnie układają różowe goździki, białe alstromerie i bla...

Pan Kamil spadł mi z nieba. Podobnie jak ciepły deszcz. Mogło być gorzej – mogłam czekać długo na mrozie. W jakimś nigdzie, którego nie potrafiłam nawet umiejscowić mknącemu mi z pomocą miłemu człowiekowi z lawetą. Czekać aż do północy i patrzeć samotnie na f...

Zimne dni to niebezpieczny czas dla czapek, rękawiczek i szalików. Na skutek kosmicznego zrządzenia sił nader często zostają odłączone od swych nosicieli. Leżą na ławkach, na kawiarnianych stolikach, wciśnięte w oparcia teatralnych foteli. Zostają pojedynczo,...

Nie będę mieć w tym roku wesołych świąt. Choć jeszcze niedawno to, jak i z kim je spędzę, wydawało się oczywiste, dziś próbuję oswoić zmianę, która bez uprzedzenia zlikwidowała odwieczne pewniki. Gdybym była Kłapouchym, powiedziałabym, że wiatr zdmuchnął mi c...

Dla entuzjastów czytania to był rok obfity, a nawet rozpieszczający. Na naszych półkach zagęściło się od znakomitych książek, których premiery nieco opóźniły się z powodu pandemii. A dopóki ten czas niepokoju i kruchości trwa, dopóty literatura przypomina o s...

Kiedy nagle gasło światło, wiedzieliśmy z bratem, co robić. Mama nauczyła nas, że brak prądu oznacza też brak wody. Podstawialiśmy pod krany miednice i garnki, odkręcaliśmy kurki i w podnieceniu obserwowaliśmy, ile zdążymy jej zebrać. Po kilku minutach strumi...

Zastanawiam się, po co to powiedział. „Nie wybaczymy wam” – oznajmił wrogom, sali pełnej kamer, a więc i światu. Jest przecież mężczyzną leciwym i doświadczonym, powinien być mądry. Był przed laty żołnierzem, a potem zastępcą prezydenta, który obiecał uścisną...

Niepozorna furtka oddziela nasz świat od ich planety. Ale podchodzę do niej bez lęku, bo lubię tam być. Po drugiej stronie obowiązuje inny czas. Kładę palec na zielonym guziku. Przedstawiam się i czekam na dźwięk, który zwolni blokadę. Przy drzwiach czeka już...

„Co można zrobić?” – mawiają Bengalczycy w chwilach, gdy wiedzą, że nic nie można. Używają tego powiedzonka jak filozoficznej maksymy, jak zaklęcia zgody na niemoc, jak gestu bezradnego rozłożenia rąk. I ja obracam to zdanie w głowie – po bengalsku, fonetyczn...

Śmiejemy się, oboje zdziwieni tym, co sobie mówimy. Do tej pory byliśmy znajomymi od dwóch spraw – gadania o książkach i gadania o podróżach. A teraz, nad jego guacamole, nad moim falafelem z marynowanymi burakami rozmawiamy o tym, jak nauczyliśmy się obywać ...

Przypuszczam, że każdy je ma – swoje talizmany, kołysanki, zaklęcia. Takie przedmioty, czynności albo rytuały, które przynoszą naraz radość, otuchę i schronienie. Niewielkie zaułki czasu, w których jesteśmy otuleni filtrem przyjemności niby kocykiem chroniący...

Mówią, że tu zawsze wieje, ale dziś grzywy pękatych palm trwają bez ruchu. Lśnią w słońcu, nastroszone niby długie ostrza. Codziennie budzi mnie cisza, milczenie kaktusów, które u nas hoduje się w miniaturowych doniczkach, a tu rosną jak drzewa. Gekon, który ...

Nie lubię tych myśli, może dlatego dopuszczam je tylko jako przebłyski. Nagłe i chwilowe rozdarcia powłoki spraw bieżących. Przypominają lekkie rażenie prądem. Na moment nieprzyjemny dreszcz, jasno przed oczami, mały grymas na twarzy. Zbyt mały, żeby ktoś zau...

Gdy po długich tygodniach ciszy i bezruchu otworzyły się rzymskie kawiarnie, spragniona kawy ludność przypuściła szturm. Kelnerzy dostali sześciu rąk, do stolików wiły się długie kolejki, kasy notowały rekordowe obroty. A policjanci cierpliwie wypisywali niek...

Myślałam, że lubię zmiany. Najwyraźniej tylko niektóre i na własnych warunkach. Na zdarzenia niezaplanowane, nieoswojone reaguję kiepsko. Nie jestem dość elastyczna, głodna innowacji, chyba jednak nie nadaję się do nowoczesności. To taki permanentny karnawał,...

„Pomijaj do woli, aż trafisz na utwór, który ci się spodoba!” – usłyszałam w reklamie popularnego serwisu z muzyką online. W płatnej wersji pozwala on użytkownikom podejmować decyzje negatywne, odrzucać piosenki, których nie chcą słuchać. Za darmo leje się st...