Dla entuzjastów czytania to był rok obfity, a nawet rozpieszczający. Na naszych półkach zagęściło się od znakomitych książek, których premiery nieco opóźniły się z powodu pandemii. A dopóki ten czas niepokoju i kruchości trwa, dopóty literatura przypomina o swojej kojącej i wspierającej mocy – nam pozwoliła zanurzać się w powieściach z daleka i fascynujących życiorysach, transportowała do światów pięknie zmyślonych. Wybrałyśmy te tytuły, które zostaną w naszych domowych bibliotekach, bo dostarczyły wyjątkowych wzruszeń i wrażeń. Nasz wybór oddaje też równowagę, jaka panuje teraz w czytelnictwie – pociąg do literatury pięknej równoważy potrzeba poznawania rzeczywistości. Fakty i fikcje idą grzbiet w grzbiet.
Półka Ani
Kotański. Bóg Ojciec. Konfrontacja
Anna Kamińska, Wydawnictwo Literackie
Książka Anny Kamińskiej to pierwsze tak pełne i kompleksowe opracowanie dotyczące narkomanii w Polsce. Autorce Kotańskiego wspaniale się udało opisać kilkadziesiąt lat powojennej historii polskiej narkomanii – od eksperymentu przez oficjalne zaprzeczenie do pierwszych prób leczenia. Nieco gorzej poszło jej namalowanie portretu Marka Kotańskiego, legendarnego twórcy Monaru – człowieka, który stworzył w Polsce nie tylko obowiązujące nadal modele prowadzenia terapii dla osób uzależnionych, ale także niesamowitą strukturę ośrodków pomocowych dla narkomanów, zarażonych HIV oraz dla bezdomnych. Kotański w opowieści Anny Kamińskiej to jednak człowiek daleki od pomnika. Autorka jego biografii wykonała niesamowitą pracę, docierając do jego byłych współpracowników, przyjaciół i pacjentów. Spróbowała przyglądać się swojemu bohaterowi przez pryzmat pracy i pasji, z jaką rzucał się w kolejne akcje pomocowe, ale także z perspektywy najbliższej – widząc Marka, człowieka. Nie do końca się ten eksperyment powiódł – podobnie jak przez całe swoje życie Marek Kotański unikał zaszeregowania, tak samo w książce Kamińskiej wciąż się wymyka biografce. Nie udało się więc odpowiedzieć na najważniejsze pytania – kim był w środku, sam ze sobą – bez Monaru, bez pracy terapeutycznej i bez kamer. Kim był pojedynczy Marek Kotański? Anna Kamińska nie daje nam jednoznaczniej odpowiedzi, bo takiej chyba podać się nie da. W Kotańskim pomieściło się kilka istnień i kilka osobowości. Był i mały, i wielki. I wspaniały, i całkiem nieznośny. Z tego także powodu wiele osób mu najbliższych nie wspomina go ze spokojem. Może co do jednego są zgodni – życie z Kotańskim było trudne, ważne i na pewno nienudne.
Historie osobiste
Karolina Sulej, Wydawnictwo Czerwone i Czarne
Te historie są jak skrawki materiału. Pochodzą z różnych czasów i opowieści. Nic pozornie ich ze sobą nie łączy. Ot, szmatki, nitki, pozostałe po zmarłych suwaki i guziki. Ale to nieprawda. Stanowią patchworkową, niezwykłą tkaninę pamięci, w której wspomnienia splatają się za sprawą tej opowieści, wynosząc na powierzchnię nieznane dotychczas faktury i kolory.
Karolina Sulej w Historiach osobistych kontynuuje narrację na temat rzeczy, ubrań i cielesności w czasie II wojny światowej. To opowieść pokawałkowana, a jednocześnie pełna.
W ubiegłym roku pisarka wydała jedną z najbardziej zaskakujących książek reporterskich ostatnich lat Rzeczy osobiste. Opowieść o roli ubrań w obozach koncentracyjnych i zagłady. Po raz pierwszy ktoś w tak otwarty i pełen czułości sposób przyjrzał się temu, jak to, co na sobie nosimy, kształtuje naszą tożsamość bez względu na czas i okoliczności. Po raz pierwszy ktoś odważył się napisać, że czerwona szminka może ocalić życie i sprawić, iż przetrwamy piekło. Po raz pierwszy ktoś oddał głos ofiarom hitlerowskiego reżimu, pozwalając im mówić o rzeczach pozornie nieistotnych i zwykle przemilczanych.
W Historiach osobistych Karolina Sulej kontynuuje swoją opowieść. Rozmawia z byłymi więźniami obozów zagłady, a także prezentuje fragmenty ich zapisków, tekstów do wystaw, znalezionych w prywatnych zasobach pamiętników. „Kształt nowej książki – siostrzanej dla Rzeczy osobistych – wymyśliłam jako zestawienie rozmów z byłymi więźniami i więźniarkami, z materiałem wizualnym, historiami, które z nim korespondują. Ubrania, rzeczy, cielesność, płeć – są tutaj wciąż na pierwszym planie, skupiają opowieści jak w soczewce, oświetlają, prowadzą” – mówi autorka. I faktycznie – jej książka oświetla nieznane, pozwalając zrozumieć, jak życie zwycięża śmierć dzięki szczegółom, drobnostkom i pozornie nieistotnym skrawkom. Reportaże Sulej nasycone są siłą i wiarą w materialność życia – utkanego z rzeczy, tkanin, przeżyć i pamięci. Nie znam innej książki, która tak prawdziwie i bez pretensji prezentowałaby najprostsze życiowe sytuacje, jednocześnie stawiając je na piedestale. Te opowieści o dbaniu o siebie, czesaniu się, myciu i ubieraniu zyskują wymiar historii o przetrwaniu – w ciele i z duszą człowieka.
Dom w butelce. Rozmowy z dorosłymi dziećmi alkoholików
Agnieszka Jucewicz, Magdalena Kicińska, Wydawnictwo Agora
Poruszający portret
Zostało Ci jeszcze 75% artykułuWykup dostęp do archiwum
- Dostęp do ponad 7000 artykułów
- Dostęp do wszystkich miesięczników starszych niż 6 miesięcy
- Nielimitowane czytanie na stronie www bez pobierania żadnych plików!
Zaloguj się
Oceń