Marcin Cielecki

Kiedy czytam książkę Ilony Wiśniewskiej, za oknem jest upalne lato; termometry prężą się, pokazując temperaturę przekraczającą trzydzieści stopni. Zapewne właśnie tak to sobie zaplanował wydawca – aby czytelnik mógł się schłodzić w reportażu Migot. Z krańca G...

Nocne życie, samotne i kontemplatywne – tak wyobrażam sobie pracę tłumacza. Zawsze przy biurku, a na nim lampa, ustawiona barykada ze słowników; kawa i kubek z ołówkami, koniecznie kolorowymi. I stosy książek, wydruków, próbek tekstu, zza których nie widać cz...

Ćwiczenia ze szczęścia, ks. Grzegorz Strzelczyk, Znak, Kraków 2020, s. 256 Mam problem ze szczęściem. Gdy ks. Grzegorz Strzelczyk pyta w książce, kto jest szczęśliwy, i zachęca do podniesienia ręki, moja ani drgnie. Tak, wiem, dałem sobie w...

Thomas Merton, Księga godzin, pomysł i opracowanie Kathleen Deignan, przeł. Tomasz Dzikowski, Wydawnictwo Homini, Kraków 2009, s. 272 „Jeśli nie możecie odmówić wszystkich godzin liturgicznych, wystarczy modlić się tyle, ile zdołacie – ...

Zamieszkać w dojo. Niczego, co zbędne. Drewniana podłoga, równie wygodna i do ćwiczeń, i do spania. Do ćwiczeń prosty ubiór – dobok, karategi – nic, co miałoby cokolwiek wspólnego z kieszeniami, modą, czasem. Portret nauczyciela, a pr...

Piotr Kłodkowski, Doskonały smak Orientu, Wydawnictwo Znak, Kraków 2006, s. 232 Książka Piotra Kłodkowskiego Doskonały smak Orientu składa się z kilku kilkunastostronicowych szkiców z podróży. Świat wciąż zadziwia. Można potraktować go, ...

Wojciech Czuchnowski, Blizna. Proces Kurii krakowskiej 1953, Wydawnictwo Znak, Kraków 2003, s. 215 Na początku lat 50. komunistyczne władze Polski zamierzały zlikwidować jednego ze swoich przeciwników, którym był Kościół katolicki. Nie możn...

Jerozolima niepokoi wyobraźnię, pożąda naszej uwagi. Miasto miast – wyniesione ponad inne, nabrzmiałe od znaczeń oraz wizji i drżące w oczekiwaniu na ich spełnienie. Miasto naznaczone obecnością mityczną lub bardziej realną króla Dawida, Jezusa, Mahometa. Zat...

Dziennik, choć chce być dokładny, jedynie imituje życie. Zapisuje skromnie i nie wszystko. Demaskuje. Odsłania to, do czego często wstyd się przyznać goniącym za sławą pisarzom.  Dziennik to literatura niebezpieczna, a dziennik duchowy w szczególności....

Amundsen. Ostatni wiking, Stephen R. Bown, przeł. Krzysztof Cieślik, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2018, s. 454 Dokąd wyjechać? Najlepiej tam, gdzie nas nie ma. Najbardziej jednak nęci podróż jeszcze dalsza: tam, gdzie nikogo jeszcze n...

  Andrzej Franaszek, Miłosz. Biografia, Kraków 2011, s. 960 Był w nim żywioł, który teraz, po latach, próbuję zrozumieć. Niezwykła witalność, tak wielka, że jego życie zamknęło w sobie stulecie. Doprawdy, żyliśmy w wieku Miłosza...

Peter Brown, Ciało i społeczeństwo. Mężczyźni, kobiety i abstynencja seksualna we wczesnym chrześcijaństwie, przeł. Ireneusz Kania, Homini, Kraków 2006, s. 518 O takich książkach mówi się, że są „fundamentalne” już w momencie ich ...

Anna Politkowska, Druga wojna czeczeńska, Wydawnictwo Znak, Kraków 2006 Książka Anny Politkowskiej Druga wojna czeczeńska trafiła do mnie w okolicach kolejnej rocznicy tragedii w Biesłanie. Nie zdążyłem jej przeczytać do pierwszeg...

Tadeusz Boruta, Szkoła patrzenia. Obrazowanie świąt kościelnych w dziełach wielkich mistrzów, Jedność, Kielce 2003, s. 304 Artysta nas intryguje, ponieważ przekracza granice i łamie normy społeczne. Jest człowiekiem, który żyje w ...

Tomáš Halík, Cierpliwość wobec Boga. Spotkanie wiary z niewiarą, przeł. Andrzej Babuchowski, WAM, Kraków 2011 Pytania najprostsze rodzą najwięcej problemów. Wielość udzielanych odpowiedzi – irytująco pewnych swej racji, drażniąco wyjaśn...

Paulina Wilk, Znaki szczególne, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2014, s. 300 Nie wiem, jak pisać o Znakach szczególnych Pauliny Wilk. Kolejna książka rozliczeniowa? Wbrew oczywistościom – nie. Nieśmiała próba autobiograficzna? To zbyt pr...

Duch '44. Siła ponad słabością, autor: Stanisław Zasada, Wydawnictwo WAM, Kraków 2018, s. 232 Po przeczytaniu książki Stanisława Zasady Duch ’44 najpierw próbuję zapamiętać liczby. Około stu pięćdziesięciu kapelanów powstania warszawski...

Zbigniew Mikołejko, W świecie wszechmogącym. O przemocy, śmierci i Bogu, W.A.B., seria: z wagą, Warszawa 2009, s. 432 Wychodząc z domu, weź ze sobą książkę Mikołejki. Czytaj na przystanku, czytaj w autobusie lub czekając na spotka...

Norman Davies, Europa – między Wschodem a Zachodem, przeł. Bartłomiej Pietrzyk, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007, s. 352 Nowa książka Normana Daviesa Europa – między Wschodem a Zachodem nie będzie zapamiętana jako ważne dzieło, nie wniesi...

Wolfgang Amadeusz Mozart, JUPITER (Symfonie - nr 40 i 41, Idomeneo - finał), Les Musiciens du Louvre, Marc Minowski (dyr.) Symfoniczni giganci Skończył się Rok Mozartowski, zaczęła się codzienność. Najlepiej spędzać ją przy dźwiękach gen...

John Eldredge, Dzikie serce. Tęsknoty męskiej duszy, Wydawnictwo W drodze, Poznań 2004, s. 214 Mężczyzna jest imię jego Dlaczego mężczyźni nie są męscy? To pytanie stawia sobie niejeden mężczyzna. Kobiety doskonale radzą sobie same: są ...

Raport o stanie wiary w Polsce, Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski Arcybiskup Józef Michalik w rozmowie z Grzegorzem Górnym i Tomaszem P. Terlikowskim, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, Radom 2011, s. 220 Raport o stanie wi...

Wojenne wspomnienia z obozu? Głód, pohańbienie, wszechobecność śmierci. Wciąż pisany, bo na nowo przeżywany, reportaż z przedsionka piekła. Wśród tych wspomnień wywiad rzeka z Alicją Gawlikowską-Świerczyńską jest… inny. Inny to chyba najbezpieczniejsze określ...

Wolność, wiara, Bóg. Rozmowy o chrześcijaństwie, ks. Grzegorz Strzelczyk, Aneta Kuberska-Bębas, WAM, Kraków 2018, s. 384 Muszę się przyznać: nie uda mi się napisać tej recenzji. Powód jest banalny: uwielbiam teologię, którą uprawia ksią...

Imre Kértesz, Dossier K., przeł. Elżbieta Sobolewska W.A.B., Warszawa 2008, s.192 W moich prywatnych notowaniach Dziennik galernika Imre Kértesza zajął bardzo wysokie miejsce. Stał się dla mnie tak ważny, że cokolwiek czytałem, zaraz...

Sporo zamieszania w redakcji „Frondy” – nowy (stary) naczelny, nowy (nowy) rysownik – dziwnym trafem wyszło zawartości podwójnego numeru na dobre. Bloków tematycznych jest kilka, a każdy bardzo ciekawy. Czy katolicy potrafią się cieszyć mał...

Ks. Tomasz Węcławski, Wojciech Bonowicz, Michał Okoński, Pascha Jezusa, Znak, Kraków 2006, s. 136 Gdy pojawiały się na łamach „Tygodnika Powszechnego” wywiady z ks. Tomaszem Węcławskim przeprowadzone przez Wojciecha Bonowicza i Michała Okoń...

Chodzić po wodzie. Z Anną Świderkówną rozmawia Elżbieta Przybył, Znak, Kraków 2003, s. 263 Od kiedy nauczyłem się czytać, chciałem pracować w bibliotece. Przechadzać się wśród regałów uginających się od książek. Cisza, spokój. Na biur...

Zbyt wiele obrazów. Jaskrawa książka, mieniąca się wieloma migawkami z tamtej, zakazanej Korei. W pamięci utrwalają się obrazy – zbyt chudych, aby przeżyć, zbyt przestraszonych, aby powstać – niechciane, ale i nie do odrzucenia. Barbara Demick tym się ...

Broad Peak. Niebo i piekło, Bartek Dobroch, Przemysław Wilczyński, Wydawnictwo Poznańskie, 2014, s. 429; Długi film o miłości. Powrót na Broad Peak, Jacek Hugo-Bader, Znak, 2014, s. 332 Wracać po ciała – obowiązek Antygony? Przyznaję, ż...

Jeśli miałbym wskazać, na czym polega wyjątkowość monastycznej drogi Mertona, to wymieniłbym dwie rzeczy: dążenie do samotności oraz nieustanny dialog ze światem. Czy to jest sprzeczność? Przekroczenie bram klasztoru Gethsemani było dla Thomasa Mertona...

Michał Zioło OCSO, Dziennik Galfryda, Wydawnictwo W drodze, Poznań 2009, s. 220 Przyklejono mu etykietkę „polski Merton”. W którymś ze swoich tekstów stwierdził, że nietrudno przedstawić życie klasztorne jako swego rodzaju egzotykę. Wy...

Elżbieta Przybył, Prawosławie, Znak, Kraków 2006, s. 252 Zawsze ciągnęło mnie do prawosławia. Piękno ikon, niezwykły śpiew cerkiewny czy trudna historia, zwłaszcza współczesna, nie pozwalały mi przejść obojętnie wobec chrześcijańskiego Wsch...

W jego diariuszu przez chwilę odnajduje się każdy z nas - nasze rachunki z przeszłością, niespłacone długi życiu i wielka miłość, którą się pielęgnuje i głaszcze jak bliznę po oparzeniu. O Andrzeju Bobkowskim w 50. rocznicę jego śmierci pisze Marcin Ci...

Andrzej Walicki, Rosja, katolicyzm i sprawa polska, Prószyński i S–ka, Warszawa 2002, s. 462 Katolicki krzyż w celi starca Zosimy Rosja, katolicyzm i sprawa polska Andrzeja Walickiego jest zbiorem szkiców poświęconych rosyjskim...

Duszpasterz. Rozmowy z ojcem Ludwikiem Wiśniewskim, Bożena Szaynok, Znak, Kraków 2012, s. 360 Ten wywiad rozgrywa się na dwóch płaszczyznach. Na jednej mamy duszpasterza młodzieży – głównie studentów. Poznajemy tajniki organizowania spo...

Mroczny kryminał, gotycka powieść, horror, dramat, kino noir i kino drogi - elementy składowe Detektywa tworzą wybuchową mieszankę. Serial stał się kulturowym fenomenem między innymi dlatego, że zaproponował widzowi wyrafinowaną grę intelektualną. Zgod...

Clement nie zajmował się potępianiem, pouczaniem, moralizatorstwem; on zajmował się pięknem. Pisał z zachwytu w zachwycie. W tym roku mija dziesiąta rocznica jego śmierci. Przez wiele lat myślałem, że jest osobą duchowną. Gdy dotarło do mnie, że brak „...

„Teologia Polityczna” ze zdjęciem z ekranizacji Wesela Wyspiańskiego na okładce pyta, czy Polska jest podmiotem czy przedmiotem swojego losu? Czy potrafimy jeszcze decydować o sobie, czy może zgubiliśmy lub oddaliśmy nasz złoty róg? Numer „TP” ot...

Adolphe Gesché, Przeznaczenie, przeł. Agnieszka Kuryś, Wydawnictwo W drodze, Poznań 2006, s. 236 „Adolphe Gesché, Adolphe Gesché” – słyszę wokół siebie rozentuzjazmowane głosy. Zatem ja, z przekory, omijam Adolphe’a Geschégo szerokim ł...

Tomás Halík, Co nie jest chwiejne, jest nietrwałe. Labiryntem świata z wiarą i wątpliwościami, przeł. Juliusz Zychowicz, WAM, Kraków 2004, s. 335 Nie waham się napisać, że Co nie jest chwiejne... można porównać do Wyznań św. Augustyna. Być ...

Błogosławione marnowanie. O mszy świętej z o. Tomaszem Kwietniem OP rozmawiają Jacek Borkowicz i Ireneusz Cieślik, Znak, Kraków 2003, s. 277 Eucharystia nas posiada Msza św. nie ma nic wspólnego z nudą! Nuda jest statyczna, a l...

Pornoland. Jak skradziono naszą seksualność, Gail Dines, tłum. Katarzyna Dajksler, W drodze, Poznań 2012, s. 296 Nie jest łatwo pisać o takiej książce. Czyta się ją zupełnie inaczej: z wypiekami na twarzy, z niesłabnącą ciekawością, ze ...

Chcę, abyś był, Tomáš Halík, przeł. Andrzej Babuchowski, Znak, Kraków, s. 256 Coraz trudniej pisać o książkach Tomáša Halíka – z tytułu na tytuł są coraz lepsze. Poruszane w nich tematy zmierzają w głąb problemu, rozmach filozoficzny i ...

Kobiety z bloku 10. Eksperymenty medyczne w Auschwitz, Hans Joachim Lang, przeł. Eliza Borg Marginesy, Warszawa 2019, s. 368 Debora Fisher ma czterdzieści siedem lat, gdy postanawia wytatuować na swoim lewym przedramieniu numer obozowy ...

Cees Nooteboom, Drogi do Santiago, przeł. Alicja Oczko, W.A.B. Warszawa 2007, s. 404 „Na miejscu wynajmę samochód i w poprzek, przez całą szerokość Hiszpanii, albo zbaczając na bezdroża, po raz trzeci w życiu pojadę do Santiago de...

Nie zdążyłem ochłonąć po poprzednim numerze „Teologii Politycznej” poświęconej bezkrólewiu po śmierci Jana Pawła II, gdy już pojawia się kolejny. Niegdyś narzekałem, że poszczególne zeszyty wydawane w formacie i objętości porządnej książki ukazują s...

Jacques Le Goff, Nicolas Truong, Historia ciała w średniowieczu, przeł. Ireneusz Kania, Czytelnik, Warszawa 2006, s. 182 Średniowiecze fascynuje. Już nasi przodkowie nie wiedzieli, co począć z dziesięciowiekową przepaścią między chlubn...

Wacław Hryniewicz OMI Chrześcijaństwo nadziei Znak, Kraków 2002, s. 429. Chrześcijaństwo jutra Czy nauka Mistrza z Nazaretu ma jeszcze coś do przekazania, czy stała się jedynie skansenem nakazów i zakazów? Wacław Hryniewicz ...

Dom pod lutnią, Kazimierz Orłoś, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2012, s. 332 Mazurska wieś… ech, ile skojarzeń! Zapomniana enklawa rządzona przez pradawne prawa przyrody, cykl pór roku, ludzką prawość. Wyspa na obrzeżach władzy, samodzi...

Czytanie stało się współcześnie nie lada wyzwaniem. Tytuł goni tytuł, od bestsellerów uginają się półki, a czasu jakby coraz mniej. Mimo to, wbrew cenom i na przekór zegarom, to właśnie książka stanowi najcenniejszy podarunek. Książka unieważnia działanie cza...

Droga do niewolności. Rosja - Europa - Ameryka, Timothy Snyder, przeł. Bartłomiej Pietrzyk Znak, Kraków 2019, s. 416 Już pierwsze zdania książki Timothy’ego Snydera przykuwają uwagę. „Być może w 2010 roku zaszło coś więcej, niż sądziliś...

Ks. Wacław Hryniewicz OMI, Karol Karski, ks. Henryk Paprocki, Credo. Symbol naszej wiary, Wydawnictwo Znak, Kraków 2009, s. 336 Wyznanie wiary – Symbol, Credo – staje się dziś nie lada wyzwaniem. Największe emocje wzbudza wśród samych chrze...

Imre Kertész, Dziennik galernika, przeł. Elżbieta Cygielska, W.A.B., Warszawa 2006, s. 255 Zakończona lektura. Odkładam książkę na bok i spoglądam raz jeszcze na okładkę. Imre Kertész dotyka ronda kapelusza – aby się przedstawić czy za...

Szwankuje język teologów. Nie znajdują słów, aby opisać tajemnicę Boga. Częściej mówią o moralności niż o wierze. Zauważam zanik umiejętności mówienia o Jezusie Chrystusie. Zamiast tego grzebiemy się w granicach moralności. Z wykształc...

Jarosław Gowin, Religia i ludzkie biedy. Ks. Tischnera spory o Kościół, Znak, Kraków 2003, s. 219 Spór o autentyczne chrześcijaństwo Ksiądz Józef Tischner spierał się o autentyczne chrześcijaństwo. Podobnie jak rzeźba jest już ...

Jak się wyleczyć z gipsowej wiary, fosforyzujących gestów, z kremówkowego Boga? Podobno żyjemy w epoce, w której sztuka umiera. Coraz rzadziej widzimy tradycyjne obrazy, a coraz częściej połączenie różnych form, które nazywamy przezornie instalacjami. ...

30 lat po śmierci Andrzej Kijowski trafił tam, dokąd z pewnością nie chciał trafić - tego przeklętego miejsca zapomnienia, które nazywamy "literackim czyśćcem". W chwili śmierci uważany za jednego z najważniejszych pisarzy, obecnie niemal nieobecny w dyskusja...

Prawie nic. Józef Czapski. Biografia malarza, Eric Karpeles, przeł. Marek Fedyszak Noir Sur Blanc, Warszawa 2019, s. 544 Do pokoju Czapskiego prowadzi osobna droga. Wizytę należy zacząć od pożegnania z domownikami Maisons-Laffitte. Uści...

Obawiam się takich książek. Onieśmiela mnie ich rozmiar, obezwładnia temat. Lektura nie przynosi ulgi, nie udziela odpowiedzi, złośliwie mnoży pytania lub okrutnie redukuje do jednego: dlaczego? Trudno rozmawiać o takich książkach, już lepiej milczeć. Trudno ...