sumienie nazywamy głosem wewnętrznym, moralnym kompasem albo sędzią. Mówimy, że milczy, wątpi, bywa, że gryzie. Na jego klauzulę powołują się dziś zarówno lekarze, jak i farmaceuci, sędziowie i politycy. Często nie robią tego z powodów religijnych, ale po to,...
kwietniowy numer miesięcznika poświęciliśmy różnym wymiarom naszej wolności. W kontekście toczącej się na Ukrainie wojny rozmawiamy z psychoterapeutą prof. Bogdanem de Barbaro, który mówi o tym, jak radzić sobie z lękiem i jak słuszny gniew i nienawiść przeku...
mówienie o złu nie ma dobrej prasy. Pozwalam sobie jednak na przypomnienie myśli rosyjskiego filozofa Władimira Sołowjowa z Krótkiej opowieści o Antychryście, w której zawarł przenikliwą sugestię, że kiedy na świecie zjawi się wzmiankowany anty-Chrystus, to b...
w słownikowej definicji dewocji zwrócono uwagę na gorliwość zachowań religijnych, która wyraża się pobożnością, zdolnością do rezygnacji i poświęcenia. Cechuje ją też surowość w przestrzeganiu zasad moralnych, zarówno wobec siebie, jak i względem innych. I to...
chyba każdy z nas śmiał się kiedyś z dowcipów o teściowych. Anegdotyczna i wszędobylska „mamusia” bywa domowym postrachem, krytykuje i poucza, jak należy wychowywać dzieci, prowadzić dom, ile zarabiać. Karząco milczy, bywa nadopiekuńcza, wywiera emocjonalną p...
u podstaw Bożego Narodzenia leży odwaga. Ta, która towarzyszyła Maryi i Józefowi zgadzającym się na nieznaną przyszłość. Ta, która kazała wyruszać w drogę pasterzom i magom – pierwszym świadkom narodzin Chrystusa. W końcu i ta, którą trafnie ujmuje polska kol...
nawrócenie to obok miłosierdzia, grzechu i łaski jeden z podstawowych elementów definiujących chrześcijański sposób życia. W praktyce oznacza ono zmianę sposobu myślenia i postępowania. Najczęściej kojarzymy je z Wielkim Postem lub rekolekcjami zachęcającymi ...
w redakcyjnej rozmowie otwierającej ten numer wracamy do skandalu związanego z dominikaninem Pawłem M. Od dwóch tygodni dostępny jest w internecie raport przygotowany przez komisję ekspertów, analizujący błędy i zakonne zaniedbania w tej sprawie. Jego lektura...
krzywda ma wiele wymiarów. Najbardziej oczywista jest ta, którą widać i łatwo zdefiniować. Związana z agresywnym zachowaniem i przemocą. Kłopot w tym, że o wiele częściej doświadczamy jej nie wprost, przez nękanie, wymuszanie, słowne poniżanie czy manipulacje...
wielu bez wahania podpisałoby się dziś pod hasłem reklamowym głośnego w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku filmu Matrix, zachęcającym do obejrzenia fantastycznonaukowych wizji: „Czy kiedykolwiek wydawało ci się, że z tym światem jest coś nie tak?”. Ni...
mówimy czasem, że starość Panu Bogu nie wyszła. Łączymy ją z bezradnością, zależnością i niesprawnością, które objawiają się cierpieniem i mniej lub bardziej dotkliwymi chorobami. Odwlekamy, na ile potrafimy, chwilę przyznania się, że brakuje nam sił i że pot...
czerwcowy numer miesięcznika warto rozpocząć od przypomnienia refleksji papieża Franciszka, który, opisując Kościół, wielokrotnie w swoim nauczaniu odwołuje się do Jezusowego obrazu pasterza i owiec. Robi to, poszerzając jego dotychczasowe rozumienie, zgodnie...
czy da się rozmawiać bez emocji? Wyłącznie racjonalnie, na argumenty i bez przekrzykiwania się? Nasza kultura, chcąc nie chcąc, narzuca nam skrótowość komunikacji. Tweety, memy, SMS-y, facebookowe półsłówka – to nader często narzędzia, których używamy do prowa...
współczesne kobiety są w stanie osiągnąć wiele w wybranym przez siebie zawodzie. Są prezesami banków, rektorami uniwersytetów, premierami, naukowcami. Wszystko jest kwestią talentu, pracy i determinacji. W zetknięciu z rzeczywistością Kościoła ta perspektywa ...
popularność apostazji to jeden z efektów zaostrzającej się debaty ideologicznej w Polsce. I choć ludzie od zawsze odchodzili od Kościoła, to dziś przybiera to formę celebracji świeckiego sakramentu anonsowanego internetowym hasztagiem #tezodchodzę, powołaniem...
Słownik języka polskiego opisuje zaufanie jako przekonanie o tym, że czyjeś słowa są prawdziwe. I że ktoś ma konkretne umiejętności, które potrafi odpowiednio wykorzystać. Jak łatwo zauważyć, dziś zaufanie stało się towarem deficytowym w wielu przestrzeniach ...
mamy czasami ochotę, by zmierzyć swoją wiarę. Najczęściej dlatego, że w naszym odczuciu moglibyśmy z większym zaangażowaniem podejmować codzienne praktyki religijne. Nie uspokajają nas umoralniające historie świętych, którzy „po prostu byli przed Bogiem” i „p...
mozolnie doczłapuje do końca – pisze o mijającym roku jedna z naszych autorek. Rodzinne święta, z jakimi kojarzymy Boże Narodzenie, mogą dla wielu z nas oznaczać spotkanie przy laptopie, ustawionym przy pustym miejscu na stole. Izolacja, dystans, maska, przył...
kino moralnego niepokoju ma się dobrze. Mechanizmy sportretowane lata temu w Wodzireju Falka, czy Barwach ochronnych Zanussiego żyją do dziś własnym życiem. Ich przejawy widzimy w mediach, gospodarce, polityce, a także w Kościele: wykluczenie w imię zachowani...
w rozmowie, która otwiera lutowy numer miesięcznika „W drodze”, ksiądz Krzysztof Grzywocz słusznie zauważa, że przez długi czas w Kościele bardziej kładziono nacisk na to, o czym się myśli, niż na to, co się czuje. Stąd nasze spojrzenie na duchowość jest obec...
przemęczenie, zniecierpliwienie, surowość, brak czasu, uległość albo bezradność – słucham opowieści moich znajomych o tym, jak przeżywają swoje ojcostwo. Pewnie każdy tato może dopisać jeszcze kilka własnych określeń. Wiemy, że dorastający mężczyźni bardzo...
kłopoty z modlitwą? Ilu z nas tego doświadcza? „Rzadko się zdarza, bym w konfesjonale nie usłyszał wyznania, że ktoś „źle się modli” albo „modli się za mało”, że „modlitwa nie jest taka, jaka być powinna”– pisze w tym numerze o. Paweł Kozacki. Jego słowa potw...
kiedy spotykamy znajomego, którego nie widzieliśmy od lat, mówimy zwykle: „Co słychać?”, „Jak się masz?”, „Jak leci?”. Nie zadajemy pytania: „Czy jesteś szczęśliwy?”. Może wydaje nam się ono zbyt osobiste? Ale przecież nawet bliskich rzadko o to pytamy. Czy t...
miałem kilka lat, gdy pierwszy raz byłem w Tatrach. Szybko połknąłem bakcyla. Jak z Herberta, „uwiedziony na zawsze i bez wybaczenia”. Z roku na rok zwiększała się trudność przemierzanych dróg, ale jednocześnie w moich zmaganiach pojawiały się bardziej subtel...
mija trzydzieści lat, odkąd pierwsza Arka dotarła do Polski. Międzynarodowa sieć wspólnot zainicjowanych przez byłego oficera kanadyjskiej marynarki Jeana Vaniera, nazywanego Matką Teresą w spodniach albo świętym Janem od Muminków, przyczyniła się do zmiany m...
październikowy numer „W drodze” poświęcamy sytuacjom, w których człowiek pracujący staje wobec wymagań pozostających w konflikcie z jego zasadami moralnymi. Jak mamy się zachować, gdy sumienie podpowiada nam, że to, czego oczekuje od nas pracodawca, jest mora...
kto z nas choć raz nie pytał sam siebie, czy można żyć inaczej – w domyśle lepiej i pełniej, w zgodzie z sobą. Nawrócić się tak na zawsze, skutecznie. Gorzkie doświadczenie każe jednak zadać pytanie, czy warto robić to raz jeszcze, skoro próbowaliśmy już tyle...
truizmem jest powtarzanie, że granice (bez)wstydu niebezpiecznie się przesunęły, że stępiła się wrażliwość, a na internetowych serwisach plotkarskich i randkowych upublicznia się intymność, dokonując ostatecznej kanonizacji ciała jako głównego atutu w osiągni...
coraz częściej można usłyszeć od dzisiejszych trzydziestoparolatków, że małżeństwo kojarzy im się przede wszystkim z utratą niezależności, rezygnacją z życia towarzyskiego i koniecznością ograniczania rozwoju zawodowego. Dlatego boją się tego naturalnego zako...
w wielu dyskusjach zdarza się nam używać argumentów popartych fragmentami Ewangelii, by wzmocnić to, co chcemy powiedzieć. Kiedy więc na przykład rozmawiamy o naszym stosunku do uchodźców, przypominamy słowa Jezusa, że wszystko, co uczyniliśmy jednemu z braci...
teologia definiuje posłuszeństwo jako cnotę moralną, która wyraża się w dostosowaniu swoich pragnień do woli Boga. Tyle przeczytamy w Katechizmie Kościoła katolickiego. W praktyce chodzi o posłuszeństwo autorytetowi wynikającemu z pełnionej funkcji, jaki mają...
wyobraźmy sobie, że nikt nie mówi nam o obowiązku noszenia maseczek, nie zaleca przyjmowania komunii świętej na rękę i nie wspomina o częstej dezynfekcji rąk. Nie ma żadnych przepisów dotyczących konieczności zachowania bezpiecznego dystansu w miejscach publi...
czy Pan Bóg śmieje się z tego, że „wodę świeconą wydajemy na szklanki”, o czym można przeczytać przy drzwiach zakrystii jednego z dominikańskich klasztorów? Czy może bliżej Mu do opinii wykreowanego przez Umberto Eco w Imieniu róży ponurego bibliotekarza Jorg...
są pytania stare jak świat, jak choćby to, czy wiara potrzebuje cudu? A może jest na odwrót – może to cud potrzebuje wiary? By zrozumieć i zinterpretować jakieś wydarzenie jako cud, trzeba wierzyć. Człowiek niewierzący może być zaskoczony jakimś zjawiskiem, ...
z zainteresowaniem śledziłem odwieczną dyskusję piłkarskiego światka o tym, komu należałoby przyznać tytuł króla piłki. Dwa bieguny tej rozmowy rozpinały się między nazwiskami dwóch wielkich graczy – Maradony i Pelégo. Interesujące wydały się z...
trapista ojciec Michał Zioło, tłumacząc regułę św. Benedykta, mawiał, że choć utarło się powtarzać, iż mnisi modlą się podczas pracy, to wcale tak nie jest. Nie modlą się. Gdyby się modlili, to nic by z ich pracy nie wyszło. Co więcej, często w pracy zdarza s...
prawie dziesięć lat temu na łamach „W drodze” poruszaliśmy temat adopcji. Zaowocował on powstaniem poruszającej książki autorstwa mojej redakcyjnej koleżanki Katarzyny Kolskiej – Moje dziecko gdzieś na mnie czeka. Opowieści o adopcjach. Jej wznowienie ukaże s...
„gdybyśmy mieli wiarę jak ziarnko gorczycy”, „czy Syn Człowieczy znajdzie wiarę, gdy przyjdzie”, „twoja wiara cię uzdrowiła” – czytamy w Ewangelii wymowne słowa Jezusa. Z kościelnych ambon i w osobistej lekturze Biblii brzmią one niezwykle przejmująco. Ale gd...
nie raz w ciągu ostatnich lat pisaliśmy na łamach „W drodze” o kryzysie w Kościele, podkreślając, że we wszystkich trudnościach, z jakimi się mierzymy, chodzi o ocalenie obecności i doświadczenia żywego Boga, który działa poprzez niedoskonałych ludzi i ich st...
bardzo lubię często przypominane wyznanie szwajcarskiej mistyczki Adrienne von Speyr, o tym, że „spowiedź jest niewyczerpanym sakramentem, który ma więcej stron, niż możemy przypuszczać, i życia nie starczy, żeby go zrozumieć”. To zdanie jest dla mnie słowem ...
wystarczy kilka ciepłych dni, wystarczy zapach lasu nagrzanego słońcem, mokrej ziemi po deszczu, a już czujemy smak wakacji. Bo coś takiego w nas jest, że nagle chcemy się spakować i wyruszyć. Nie tylko po to, żeby odpocząć. Może bardziej, żeby zaistnieć inac...
papiestwo i sposób funkcjonowania najmniejszego państwa świata zawsze poruszają naszą wyobraźnię. Tajemnice tej sztucznie wykreowanej rzeczywistości w środku Wiecznego Miasta rodzą spekulacje umiejętnie podsycane produkcjami spod znaku Dana Browna, Rodziny Bo...
Biblia nie mówi wprost: Kochaj siebie. Jezus zapytany o to, które przykazanie jest pierwsze i najważniejsze, mówi o miłości Boga i bliźniego, a niejako przy okazji zwraca uwagę, że miarą kochania powinno być odnoszenie się do samego siebie – będziesz miłował ...
w dniu urodzin słyszymy od bliskich życzenia „Sto lat”, i jakby tego było mało, kolejna zwrotka urodzinowego toastu dodaje do stu lat ich wielokrotność. Tyle że, życząc długiego życia, nie zastanawiamy się, czy owe sto lat to może jednak dosyć i czy starając ...
chyba każda para, która zawiera sakrament małżeństwa, myśli o wspólnym życiu, szczęśliwej miłości, rodzinie i dzieciach. Komplikacje pojawiają się później. Dla niektórych dalsza droga razem staje się ciężarem ponad siły, dlatego decydują się na rozstanie z ws...
mówienie o klerykalizmie jest w gruncie rzeczy zastanawianiem się nad tym, jak wyglądają relacje w Kościele pomiędzy księżmi a świeckimi. Dość łatwo ustawić je w kluczu: „my” i „wy”, gdzie jedna strona jest tą, która naucza, a druga tą, która słucha. A z same...
każdy z nas zdaje sobie sprawę, że trzeba prowadzić ewangelizację i docierać ze Słowem Bożym wszędzie, gdzie się da, i to w najbardziej skuteczny sposób. Formy ewangelizacji, które spotykamy w Kościele, często rażą swoim poziomem i zamiast zachęcać odpychają....
w zgryźliwym portrecie, który można znaleźć na kartach Rodzinnej Europy, Czesław Miłosz opisuje swojego katechetę, nazywanego przez uczniów Chomikiem. Był on mistrzem przerabiania wiary na kazuistykę i dzielenia włosa na czworo. Na przykład: od którego moment...
we wrześniowym numerze miesięcznika piszemy o tym, co wydaje się przenikać wszystkie dziedziny naszego życia, zarówno te domowe, zawodowe, jak i duchowe. To rzadko artykułowana i często nierozpoznana tęsknota za prawdziwym domem, w którym można doświadczyć mi...
piszemy w tym numerze o granicach grzechu. O sytuacjach, gdy grzech wcale nie wydaje się nam taki oczywisty. Kłamstwo, kradzież, zdrada – nie mamy problemu, by zobaczyć w nich zło. Ale grzeszenie myślą i zaniedbaniem? To już pewna przesada. Nasi autorzy pod s...
niewiele biblijnych obrazów rozpala naszą wyobraźnię tak bardzo, jak wizja sądu ostatecznego. Kultura masowa garściami eksploatuje ten temat, zalewając ziemię topniejącymi lodowcami, niszcząc ją uderzeniem komety, wojną atomową lub buntem maszyn. A przecież a...
Święty Jan Maria Vianney wszedł podobno któregoś dnia do kościoła w Ars, gdzie był proboszczem, i zobaczył prostego człowieka wpatrującego się nieruchomo w tabernakulum. Zaciekawiony zapytał go, co robi, a w odpowiedzi usłyszał: Nic, patrzę na Boga, a On patr...
o samotności mówi się, że jest chorobą cywilizacyjną XXI wieku. Dziś takie stwierdzenie nikogo nie dziwi. Jesteśmy mądrzejsi o dekady badań i analiz. Wiemy już, że bycie samotnym to jedno z największych wyzwań dla współczesnych społeczeństw. Wiemy też, że now...
jakie są nasze pierwsze skojarzenia z Matką Bożą? Pewnie różaniec, nabożeństwa majowe i litania. Ktoś powie, że wiele osób nie odnajduje się w takiej formie pobożności, a kościoły w czasie nabożeństw świecą pustkami. Pewnie i racja, a z drugiej strony mamy pr...
zazwyczaj jako pierwsza przeglądam teksty przysyłane do redakcji. Tak też było w tym miesiącu. Czytałam je ze wzruszeniem, zaskoczeniem, zadumą. Przy jednym pokulały mi się łzy. Może dlatego, że każdą z autorek znam osobiście, że wiem, jak bardzo szczer...
na okładce tego numeru nie bez powodu znalazło się zdjęcie z meczu ligi hiszpańskiej. Charakterystyczna scena, jakich wiele z udziałem Diego Simeone, charyzmatycznego trenera Atletico Madryt. Nie trzeba być wiernym kibicem piłki nożnej, wystarczy zerknąć w do...
w tytule grudniowego miesięcznika stawiamy pytanie o sens i kształt naszej wiary: Kim jest Ten, w którego wierzymy, Jezus Chrystus, prawdziwy Bóg i prawdziwy człowiek? Jak pokazują nasi autorzy, człowieczeństwo Jezusa bywa dla wielu, także chrześcijan, przesz...
coraz częściej brakuje nam wrażliwości. Coraz rzadziej spuszczamy oczy, wycofujemy się dyskretnie. Jesteśmy gruboskórni, nietaktowni, bezwstydni, potrafimy podsłuchiwać, a niestety także upokarzać i hańbić innych. Może dlatego, że intymność to ...
słynąca z przenikliwych wypowiedzi włoska dziennikarka i pisarka Oriana Fallaci w jednym ze swoich tekstów zamieszcza przejmującą parafrazę słów Ewangelii. Przytaczam ją, powołując się na przekład Wojciecha Solińskiego: „Ojcze nasz, który jesteś w niebie, rze...
lista nieobecnych z roku na rok jest coraz dłuższa – Steve Jobs, Anna Przybylska, Małgorzata Braunek, Kora Jackowska. A na tej liście nasi bliscy, przyjaciele, znajomi. Nie ma lepszych i gorszych, choroba jest bardzo demokratyczna. Od kilku lat z powodzeniem ...
