Film oświetla najcudowniejsze uczucie, jakiego można doświadczyć: zrobiłem to, co do mnie należało. I jego rewers: nie dokonałem nawet minimum tego, czego się po mnie spodziewano. Ekstaza i udręka. Fuga ciemności, czyli Kontinental ’25 Bezdroża...

Każdy film to podróż. Choćbyśmy przeczytali wszystkie recenzje świata, to i tak nie przewidzimy, jak na nas wpłynie albo czym nas poruszy dana historia. Często się zdarza, że wcale nie są to oryginalne koncepty, ale podobieństwo do naszego życia. I choć k...

Alonso Quijano nie jest już tym, kim był, od kiedy naczytał się starych książek. Teraz już nie potrzebuje całej tej biblioteki. Będzie ją nosił w sercu i w sumieniu. Po naradzie z księdzem i cyrulikiem werbuje do roli giermka wieśniaka Sancho Pansę i pod ...

Życie człowieka to odwieczna walka serca z rozumem, skrupułów i pragnień, złych podszeptów i głosu sumienia. Balansowanie między tym, czego od nas oczekują inni, i tym, czego sami pragniemy. A do tego wszystkiego strach, bo co o mnie pomyślą, i niemożność...

Oglądajmy, czym jesteśmy. Badajmy rzeczy ludzkie, jakimi są. Badajmy je od strony prawdy, półprawdy, zmyślenia. Raz od strony życia, innym razem od strony śmierci. Film nie zaczyna się od swoich granic i na nich się nie kończy. Myślę, że czasem coś wie. ...

Podobno do rządzenia najlepiej nadaje się ten, kto wcale nie pragnie władzy, przynajmniej nie dla niej samej. Jednych wyznacza tradycja, innych okoliczności, jeszcze inni sami wspinają się na szczyt, wykorzystując swoje uzdolnienia. Podobnie jest z podejm...

Film należy oglądać jak własne życie. Intensywnie. Z gorliwością, uwagą i pasją. Czasem większą niż ta, z którą go nakręcono. W ludzkie losy należy wnikać z całą powagą, a jednocześnie ze współczuciem. Gdy trzeba – wnikać bezlitośnie. Na śmierć i życie. T...

Czasami coś musi umrzeć, żeby coś innego mogło się narodzić. Zmieniają się pory roku i pokolenia, stary bohater rozpoczyna nowe życie, uczeń przerasta mistrza. Na to wszystko potrzeba czasu, a tego zawsze jak na lekarstwo. Być może da się go wyliczyć za p...

Nasze czasy rzadko sprzyjają tym, którzy próbują rozwiązać problem. O wiele częściej trzymają stronę tych, którzy ten problem pogłębiają. Cóż, drenaż zła silniej wciąga niż budowanie szczęścia, co wymaga ryzyka i cierpliwości. Przedwojenny kabaret lansowa...

Filmowe historie opowiadające o ludziach chorych, o rozpadających się związkach i o życiowych tragediach brutalnie nam przypominają, jak kruche jest życie i jak łatwo stracić zdrowie, pracę, przyjaciół. A jednocześnie podkreślają, jak cenna jest każda chw...

Od czasu do czasu notujemy stany przepływu przez nasz umysł – dzieł, idei, myśli. Zazwyczaj wypada – jak w komunikacie radiowym o poziomie wody na Bugu we Włodawie – że to dolne strefy stanów średnich. Może dlatego, że zbyt powoli usuwamy złogi? Że skąpimy mi...

Wojna ściera z naszego życia subtelną patynę. Najczęściej ściera do kości. Ostatecznie – podobnie jak zaraza czy głód – od zawsze figurowała na czele priorytetów ludzkości. Ale też w tej masie zawsze znajdzie się garstka, która ma priorytety przeciwne. I ...

Kino często oddaje głos tym, którzy w rzeczywistości nie mają możliwości wypowiedzenia się – mniejszościom, słabszym. Opisuje historie, które z różnych względów nie mogą być opowiedziane wprost i dosłownie – bo nie te czasy, bo mogłoby to sprowadzić na bo...

Naszemu umysłowi coraz trudniej utrzymać kontrolę nad otaczającym światem. W odruchu paniki ucieka czasem w stronę scenariuszy katastroficznych. Niepotrzebnie. Żydowski mędrzec Akiba ben Josef w I wieku naszej ery uspokajał: „Wszystko już było”. Życie ...

Wyzwolenie się niekoniecznie oznacza zdobycie wolności spod obcego jarzma. Można się uwolnić od toksycznych relacji, narzucanych ról, oczekiwań społecznych, a nawet od samego siebie, zostawiając za sobą trudną przeszłość, która bardziej pogrąża, niż pomaga bu...

Film jest po to, abyśmy nie bali się położyć spać ze strachu przed złymi snami. Niech więc one toczą się na jawie, na odległość spojrzenia, przez sześć, osiem kwadransów. Ta dawka czasu i uwagi bywa grudką złota odnalezioną w strumieniu. Trąbka i koper...

Kino nie szczędzi nam obrazów pożegnań. Rozstanie kochanków, rozłąka spowodowana śmiercią najbliższej osoby, zakończenie pewnego etapu życia albo wyzbycie się wyobrażeń o samym sobie. W pozytywnej wersji – porzucenie życiowego bagażu, opuszczenie miejsca, w k...

Występujemy na scenie życia, ale nie znamy treści całej sztuki. Mamy tylko niewielką rólkę w trzecim akcie. Wchodzimy i mówimy: Jaśnie pani, powóz zajechał. A przecież należy tę kwestię wygłosić tak, by widownia słyszała stukot kopyt na bruku. Innego występu ...

Pierwsze miłostki i rozstania z byle powodu, burze w szklance wody, zawalone studia, ciągłe zmiany kierunków, robienie na złość dorosłym. Niektóre wybryki z młodzieńczych lat wspomina się z sentymentem, opowiadając o nich po latach z rozrzewnieniem i rozbrajaj...

Nieustannie staramy się pilnować, by nasze życie nie było tylko pasmem luźno powiązanych ze sobą wydarzeń. By układało się w mozaikę – możliwie jednolitą, sensowną i piękną. A kino wyświetla nam wzór, daje przykład, inspiruje. U nas w Auschwitz, czyli ...

Jak często everymanami na miarę naszych czasów są życiowi nieudacznicy. Nie superbohaterowie z muskułami ze stali, odnoszący oszałamiające sukcesy albo obdarzeni wyjątkowymi talentami, ale przeciętni ludzie – zwalniani z kolejnych miejsc pracy, uzależnieni od...

Ile wart jest film, który nie utwierdza nas w tym, co nas przerasta? Czymże jest kino, które nie zakotwicza nas w tym, co Zasadnicze, co Nienaruszalne i Nieprzemijające? Flirt na całe życie, czyli Obsesja Dawne krzywdy można odziedziczyć równie łatwo, j...

Odmawiamy obecności w naszym życiu ludziom dla nas ważnym, ponieważ się boimy, że nie damy sobie rady, gdy ich zabraknie. Odmawiamy przyjęcia miłości, ponieważ obawiamy się cierpienia, które może nam przynieść. W życiu i w sztuce nie kolekcjonujemy oryginałów...

Wprawdzie życie jest sztuką wyborów, ale dobrze wiemy, że wybór, nawet kiedy już się dokona, nie kończy sprawy. Bo z tyłu głowy zawsze zostaje to magiczne pytanie: Co by było, gdyby…? Co by było, gdybym wybrała inne studia albo inną pracę, zdecydowała się...

Nasze ciało wystawiane jest na sztych chorobie i śmierci. Medycy załączają do niego długą instrukcję obsługi, apteki niekończącą się listę suplementów, babcie i mamy wianuszek dobrych rad. A przecież, kiedy spada na nas ból, zawsze jest to ostrze wciśnięte zd...

Znamy na pamięć i często powtarzamy tę prawdę, że świat nieustannie się zmienia, że trzeba płynąć z prądem, że nie wchodzi się dwa razy do tej samej rzeki. Historie sukcesów to często opowieści o tych, którzy potrafili iść z duchem czasu, wykorzystać okazję, ...

Szaleństwu należy patrzeć najpierw głęboko w oczy, bo tam powoli kiełkuje, a potem na ręce. O ile wtedy nie jest już za późno. A że ogarnia ono bez uprzedzenia milionowe zbiorowości, ale dopada też nagle szarego człowieka, musimy zachować trzeźwość i ostrożno...

Wpadło mi ostatnio w oko takie hasło: „Porażka jest podatkiem od doświadczenia”. Pomyślałam, że ten, kto to powiedział, musiał już mieć trochę życia za sobą, żeby ze spokojem i należytym dystansem sformułować taką myśl. Przecież wiemy dobrze, jak to boli. Zno...

Oglądanie filmu to przypominanie, że uczestniczymy w nieustającej odnawialności ludzkich losów. Wielkie i małe opowieści filmowe uświadamiają, że z życiem nie borykamy się sami w oderwaniu od historii i losów bliźnich. Ta perspektywa pozwala wiele zrozumieć i...

Życie to wielka przymierzalnia: ról, kostiumów, kwestii do wygłoszenia. Często bywa, że kostium, który olśniewał nas w garderobie, przez widownię zostanie uznany za tandetę. A nasze błyskotliwe kwestie, które miały przejść do historii, zostaną zignorowane jak...

Kino kobiece dawno straciło rys cierpiętnictwa, żalu i straconych nadziei, ścieżkę dźwiękową składającą się ze stukania mytych naczyń, drzwi zatrzaskiwanych przez obrażone nastoletnie dzieci i zawodzeń nad złamanym sercem. Kobiety zdobywają świat, walczą o sw...

Ten dialog przeszedł do historii kina. Dwaj zabójcy z filmu Pulp Fiction Quentina Tarantino jadą autem na mokrą robotę. Gadają. Grany przez Johna Travoltę niejaki Vincent Vega opowiada koledze po fachu o wrażeniach z pobytu w Europie. Zachwyca się drobnymi ró...

Tak wygląda coś, czego nie znacie, tak wygląda droga do kapłaństwa, człowiek, który żyje obok was i którego czasami mijacie na ulicy. On mierzy się ze zwykłymi trudnościami, ale właśnie przez nie dojrzewa do swojego wyboru. Rozmawiają reżyser filmu Now...

Pierwszy raz w życiu zaczęłam czytać Harry’ego Pottera i bez reszty mnie wciągnął. Znajdą się pewnie tacy, którzy powiedzą, że mnie opętał… Stało się to za sprawą pewnego młodego człowieka należącego do grupy teatralnej, którą prowadzę w Kłodzku. Nikt inny pe...

Kino zwodzi, podsuwa błędne tropy, nie zawsze wyjaśnia historię do końca. Pokazuje nam też nasze niezrozumienie sytuacji i błędne interpretacje, a czasami samo je narzuca, żeby wybić nas ze sztywnego myślenia i przekonania o tym, że wszystko już wiemy. Najcie...

Kino to wibracje. Przesycone obrazem, melodią, rytmem. To blaga, egzaltacja, euforia, ale także bredzenie, lament i skowyt. W tym lesie mozolnie wydeptujemy własną ścieżkę, licząc, że po napisach końcowych zobaczymy światło. Oszołomienie, czyli Babilon ...

Odszedł Józef Skwark. Zapewne większość czytelników, a młodzi na pewno, zapyta: Kto to był? Nikt go przecież nie zna. Ejże, a Szatan z siódmej klasy? Film miał premierę w 1960 roku. Józef Skwark był wówczas 22-letnim młodzieńcem z podkieleckiej wsi, który ...

Miniony rok to czas wielkich premier, takich jak nowa wersja Batmana czy powracający po niemal czterdziestu latach Tom Cruise w drugiej części kultowego Top Gun. Jednak tym, co zdominowało filmową narrację i co najbardziej zasługuje na uwagę, były obrazy, któ...

Kino często lubuje się w sytuacjach skrajnych – stawianiu bohatera w sytuacji bez wyjścia, mnożeniu przeszkód, podnoszeniu tempa akcji niezależnie od tego, czy chodzi o nakreślenie konfliktu moralnego, przedstawienie kogoś w krzywym zwierciadle czy tworzenie ...

Odszedł Franciszek Pieczka. W Konopielce grał Pana Boga, w Quo vadis Świętego Piotra, w kilku innych filmach powierzano mu role księży, w Opowieściach z Narnii stał się głosem Świętego Mikołaja. Nie ma definicji wizerunku osoby świętej, ale wystarczyło spo...

Jak to się stało, że przeoczyłem ten film? Nie wiem. Fakt pozostaje faktem, że po czternastu latach od premiery nie wiedziałem o nim nic. Ale od czegóż jest przyjaciel? Zwłaszcza taki, który wie o mnie wszystko: „Musimy go razem obejrzeć. Zobaczysz, spodoba c...

Kino wciąga, kino uzależnia, kino zawłaszcza naszą uwagę – szczególnie, gdy dotyka tematów, które dopiero kiełkują w bardziej odległych miejscach globu. Cudze problemy, nieszczęścia, upadki bywają hipnotyczne. Wgapiamy się w nie z natrętną ciekawością świadkó...

„Życie to sen, prawda?” – pyta jeden z bohaterów filmu Vortex i sam sobie odpowiada – „Życie to sen we śnie”. Nie jest to abstrakcyjna próba filozoficzna, ale rozważania do książki, którą pisze. Książki opowiadającej o śnieniu w kinie. Miałby z pewnością dużo...

„Trzeba wąchać swój czas” – powtarzają twórcy filmowi. To znaczy wyłowić z odmętu zjawisk przypadkowych tę jedną, jedyną myśl, postać, konflikt, które odcisną się w zbiorowej pamięci na długo, może na zawsze. Jak skrzywienie ust Humphreya Bogarta, gorzki śmie...

Czasami wystarczą najprostsze rzeczy, żeby ją poczuć – zachód słońca, ciepły dzień, kolacja w gronie przyjaciół. Oczywiście w kinie wspaniale wypadają epickie dramaty, a życiowa mądrość głosi, że tyle wiemy o sobie, ile nas sprawdzono. Jednak radość i zachwyt...

Najbardziej krzepiący bohater filmowy? Oczywiście ten, który pokonuje własne ograniczenia, rozsadza ramy, wyłamuje pręty klatki. I w chwili, kiedy dostępuje wyzwolenia, widownia najchętniej wyszłaby z kina. Ale film niestety trwa dalej. I wystawia bohaterowi ...

„…bo któż by ścierpiał pogardę i zniewagi świata…” – pytał szekspirowski Hamlet, wyrażając swoją niezgodę na życie w niedoskonałym świecie, choć jego słowa w szerszym kontekście można też interpretować jako próbę wyboru pomiędzy życiem biernym, podporządkowan...

kwietniowy numer miesięcznika poświęciliśmy różnym wymiarom naszej wolności. W kontekście toczącej się na Ukrainie wojny rozmawiamy z psychoterapeutą prof. Bogdanem de Barbaro, który mówi o tym, jak radzić sobie z lękiem i jak słuszny gniew i nienawiść przeku...

Wojna na wschodzie przykuła nas do telewizorów. Na szczęście między doniesieniami z frontów na ekranach pojawiają się również filmy. A one uczą, że nie wystarczy patrzeć i „przyjmować do wiadomości”. Świat należy analizować, interpretować, starać się zrozumie...

mówienie o złu nie ma dobrej prasy. Pozwalam sobie jednak na przypomnienie myśli rosyjskiego filozofa Władimira Sołowjowa z Krótkiej opowieści o Antychryście, w której zawarł przenikliwą sugestię, że kiedy na świecie zjawi się wzmiankowany anty-Chrystus, to b...

Jeżeli przed naszymi oczami, a także w duszy i w umyśle wyświetli się film dogłębny, a nie ekranowa błahostka, to – trudno i darmo – staje się on czymś znacznie więcej niż pozycją z repertuaru. Staje się naszą sprawą wewnętrzną. Jest z nią sporo zac...

Rok 2021 to kino remanentów i odrabiania zaległości z czasów pandemicznej pauzy. To także kino terapii z czasów przymusowego odosobnienia, z okresu natężonych neuroz i życia w poczuciu wszechobecnego zagrożenia. I wreszcie – to kino tematów i dzieł wybitnych,...

Zło nie istnieje – głosi pierwszy z polecanych w tym miesiącu filmów. Razem z ostatnim, czyli Obiecującą. Młodą. Kobietą., tworzą ciekawą klamrę. Mimo różnic w budowie i warstwie estetycznej opowiadają historie o świecie, w którym odpowiedzialność za złe czyn...

Nie każdy w tym roku zaplanował zagraniczne wycieczki, ale nic nie stoi na przeszkodzie, żeby udać się w podróż do innego kraju, odwiedzając pobliskie kino. Przecież po to niejednokrotnie tam chodzimy – by oderwać się od codzienności i przenieść do innego świ...

Gdyby ostatni rok kina opisać w formie scenariusza, byłaby to opowieść o rozstaniach i powrotach, w której kina i widzowie są ciągle rozdzielani przez czarny charakter (w tej roli niezmiennie pandemia). Na szczęście, tak jak w stosunkach międzyludzkich istnie...

„Znów przyjdzie maj, a z majem bzy / I czekać mam na lepsze dni” – śpiewała Beata Kozidrak w 1978 roku w Opolu, a dziś te słowa nie tyle nie tracą na aktualności, ile nabierają nowego znaczenia. Po tym, kiedy w marcu w związku z lockdownem ponownie zamknięto ...

Jeszcze dzień przed ukończeniem tego tekstu cieszyłam się, że kinowa premiera jednego z filmów, o którym chciałam napisać, została przełożona z marca na kwiecień i że to będzie film na czasie. Już następnego dnia nie wiedziałam, czy w ogóle do tej premiery do...

Wiadomo, że najlepsze, najciekawsze, najbardziej poruszające historie pisze samo życie, ale nabrało to dla mnie głębszego znaczenia, kiedy uświadomiłam sobie, że wszystkie trzy wybrane przeze mnie na marzec filmy są oparte na faktach bądź nimi inspirowane. Fi...

Na początku stycznia w internecie pojawił się film o wiele mówiącym tytule Giń, 2020! – stylizowana na dokument komedia podsumowująca wydarzenia minionego roku. Wypowiadają się w niej grani przez znanych aktorów przedstawiciele różnych grup społecznych i zawo...

O wielu książkach, filmach i serialach pisano w minionym roku, że można się w nich przejrzeć jak w lustrze. Coś w tym jest, że w czasach niepewności szukamy odbicia rzeczywistości w sztuce z nadzieją, że znajdziemy tam odpowiedzi na pytania, które stawia prze...