Pytanie Boga
Missa Mexicana, The Harp Consort, Andrew Lawrence-King, Harmonia Mundi USA
Juan Gutiérrez de Padilla (ok. 1590–1664) był kompozytorem utalentowanym, ale konserwatywnym. W pewnym momencie wykonał jednak genialny ruch – u progu swojej kariery wyjechał z rodzinnej Hiszpanii do Nowego Świata (obecnie teren Meksyku). W 1629 roku został kapelmistrzem w katedrze w Puebla de los Angeles i pełnił tę funkcję do końca życia. W połowie XVII wieku jego zespół i chór należały do najświetniejszych w Nowym Świecie!
Padilla pozostawił po sobie bogatą spuściznę, głównie dwuchórowe motety, msze, lamentacje, pasje, a także bardzo popularne w Nowym Świecie, wykonywane w kościele (choć okresami zakazywane!) religijne villancicos. Kiedy słucha się pierwszy raz jego utworów, zaskoczenie jest spore. Doskonale rozpoznaje się wzorce przywiezione przez kompozytora z Europy, a jednocześnie jest w nich coś nowego. Taneczne, egzotyczne rytmy zapożyczone z miejscowej muzyki, a także z muzyki niewolników z Wybrzeża Kości Słoniowej, oraz specyficzne instrumentarium (szałamaja, przypominający fagot bajón, meksykańska gitara czy puzon w barokowej wersji) nadają jego kompozycjom niesłychanego wdzięku i żywotności, a także swoistej odmienności.
Jeśli komuś sprawia przyjemność wyszukiwanie lokalnych wariantów stylu dominującego w danym okresie w architekturze, malarstwie, muzyce czy rzeźbie, warto, by sięgnął po płytę Missa Mexicana nagraną przez The Harp Consort Andrew Lawrence’a-Kinga. Jej trzon stanowi cykl mszalny Padilli Ego flos campi (tzw. missa parodia, wykorzystująca materiał wcześniej znanego motetu) uznawany za jedno z mistrzowskich dzieł kompozytora. Poszczególne części mszy przedzielone zostały villancicos kilku kompozytorów (w różnych formach, takich jak xácara, negrilla, guaracha), w których znalazła odbicie bogata kultura wieloetnicznego Nowego Świata. Dopiero wysłuchanie całości (świetnej!) pozwala lepiej zrozumieć mszę Padilli.
Do kompletu warto sięgnąć po film Misja z 1986 roku, by przypomnieć sobie, jaką rolę w chrystianizacji Nowego Świata odgrywała muzyka (choć Misja opowiada o czasach nieco późniejszych i terenach obecnej Brazylii). DK
Oceń