Malownicza ulica Lwowa
fot. Nataliia Kvitovska / Unsplash

Wstyd się przyznać, ale dopiero teraz odkryłem polski film, który powstał w 1946 roku. Nosi tytuł Wielka droga. Kiedy zobaczyłem, że można go obejrzeć w TVP Historia, a reżyserem jest przedwojenny mistrz Michał Waszyński, całkiem zgłupiałem. Tym bardziej, że film nie znalazł się w wydanym już w wolnej Polsce Leksykonie polskich filmów fabularnych, do którego zaglądam, kiedy nie ufam Wikipedii, czyli dość często.

Ki diabeł? W lakonicznej zapowiedzi na stronie poświęconej programom telewizyjnym jest mowa o polskim Lwowie, zsyłce na Sybir, tułaczce żołnierzy armii generała Andersa i bitwie o Monte Cassino. Przecież w 1946 roku taki film w Polsce by nie powstał. Chyba, że mocno fałszywy.

I rzeczywiście. Filmu w leksykonie nie ma, bo został nakręcony z inicjatywy Ośrodka Kultury i Prasy II Korpusu Polskiego we Włoszech przy pomocy tamtejszych filmowców. Nigdy nie trafił do polskich kin. W socjalizmie byłoby to niemożliwe. Później pewnie żadnemu zarządcy kina by się to nie opłacało.

Zacząłem oglądać, nie mogłem się oderwać, ale i nadziwić. Bohaterowie mówią bałakiem, Lwów jest rajem na ziemi, bolszewicki najeźdźca przedstawiony jest jako prymitywny barbarzyńca, Polacy zesłani do łagrów giną z zimna i głodu. Czysta prawda. W dodatku w jednej z głównych ról występuje Renata Bogdańska, czyli Irena Anders, żona generała Władysława Andersa, a żołnierz śpiewa na scenie Czerwone maki na Monte Cassino. To wszystko w ówczesnej Polsce nie mogło przejść.

Zostało Ci jeszcze 75% artykułu

Wykup dostęp do archiwum

  • Dostęp do ponad 7000 artykułów
  • Dostęp do wszystkich miesięczników starszych niż 6 miesięcy
  • Nielimitowane czytanie na stronie www bez pobierania żadnych plików!
Wyczyść

Zaloguj się

Film, którego nie było
Stefan Szczepłek

urodzony 26 stycznia 1949 r. w Falenicy – dziennikarz sportowy i komentator, przez pewien czas grał w CWKS Legia Warszawa. Pracował w „Sztandarze Młodych”, tygodniku „Piłka Nożna”, redakcji sportowej TVP oraz w „Życiu War...

Produkt dodany do koszyka

Zobacz koszyk Kontynuuj zakupy

Polecane przez W drodze