Jeśli powyższy tytuł brzmi dla kogoś znajomo – to nie przypadek, choć, jak sądzę, dotyczy to raczej starszej części czytelników. Na początku 1987 roku na łamach „Tygodnika Powszechnego” prof. Jan Błoński opublikował esej pod tytułem Biedni Polacy patrzą na ge...

Tak bardzo kusi, żeby się jakoś odciąć. A jeśli nie całkiem odciąć, to przynajmniej wyraźnie się zdystansować. Oczywiście najprościej byłoby pokazać jakieś niezbite dowody na własną bezgrzeszność i niepokalane postępowanie, żeby wyraźnie było widać, że owszem...

Przyznaję, że nigdy nie było mi po drodze z Benedyktem XVI, choć noszę to samo imię zakonne. Mówił bezemocjonalnym, obcym dla mnie językiem twardej teologii. Przeczytałam kilka encyklik, wszystkie części Jezusa z Nazaretu i… nic.I w końcu po prostu to zaa...

Paradoksem naszej szerokości geograficznej jest to, że walentynki przypadają w najzimniejszym okresie roku. Czerwono-złote serduszka w lutowym mrozie przypominają o miłości i kochaniu. To dobrze, choć są też przecież ruchy antywalentynkowe. Wrażliwi single, d...

Zaniepokojonych tytułem chciałbym od razu uspokoić. Nie będzie o złożonej kwestii stosunków śląsko-polsko-niemieckich. To ważny temat, ale w ostatnich tygodniach moja głowa zaprzątnięta była czymś zupełnie innym. A właściwie nie tylko głowa. Zapewne domyślają...

18 grudnia trzech polskich sędziów: Szymon Marciniak, Tomasz Listkiewicz i Paweł Sokolnicki prowadziło finał mistrzostw świata Argentyna – Francja. Robili to bardzo dobrze, a dzięki transmisji telewizyjnej oglądało ich kilka miliardów ludzi na całym świecie. ...

W latach dziewięćdziesiątych, przesyconych zdarzeniami, latach, w których wszystko działo się naraz i było trochę niesamowite, Telewizja Polska emitowała program „Zwyczajni niezwyczajni”. Jego bohaterami byli prawdziwi i zupełnie normalni bohaterowie naszej n...

Program duszpasterski zaproponowany przez polskich biskupów na 2023 rok nosi tytuł „Wierzę w Kościół Chrystusowy”. Pozostawię na boku refleksję na temat konieczności i potrzeby formułowania podobnych programów, a potem skrupulatnego ich wypełniania na różnych...

A którzy czekali znaków i archanielskich trąb, Nie wierzą, że staje się już (…). Innego końca świata nie będzie, Innego końca świata nie będzie– napisał Czesław Miłosz w Piosence o końcu świata. Przeżywam całe mnóstwo końców świata. Jak każdy z nas.Ko...

„Jest w Łukaszowym opisie męki Pańskiej scena, która nie daje mi spokoju. To rozmowa Pana Jezusa ze współukrzyżowanymi łotrami. Jeden z nich Go lży, drugi natomiast wyznaje swoją winę i uznaje, że ta straszna kara mu się należy, ale jednocześnie zwraca się do...

Zawsze byłam gadułą. I trochę panną mądralińską. Ciocia mówi, że robiłam zatrważające wrażenie, gdy jako trzylatka odchodziłam od telewizora i – ledwie zasłyszawszy tam jakieś trudne słowo – zaraz zaczynałam go używać w rozmowie z dorosłymi, co gorsza, w najz...

Tak się złożyło, że w ostatnich tygodniach wróciłem do słuchania nagrań z obrad I Synodu Diecezji Katowickiej z pierwszej połowy lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Ta swoista podróż w czasie daje wiele do myślenia – ot, choćby wtedy, gdy słyszę, jak który...

Odszedł Józef Skwark. Zapewne większość czytelników, a młodzi na pewno, zapyta: Kto to był? Nikt go przecież nie zna.Ejże, a Szatan z siódmej klasy? Film miał premierę w 1960 roku. Józef Skwark był wówczas 22-letnim młodzieńcem z podkieleckiej wsi, który ...

Lubię w sylwestra – lub w któryś z pierwszych noworocznych dni – wybrać się na most. Na szczególny, filozoficzny spacer. Śladami Heraklita, który twierdził, że wszystko płynie, że nie można dwa razy wejść do tej samej rzeki. To jest co roku inna rzeka, także ...

Jest takie opowiadanie Dina Buzzatiego (a piszę te słowa w pięćdziesiątą rocznicę śmierci wielkiego pisarza), które opowiada o wielkim, groźnym psie Tronku, któremu nagle ktoś (mały piesek) zaczyna podbierać kości. Robi to raz, potem drugi, lecz scenka ta wyd...

Muszę się do czegoś przyznać. To już mój 120 felieton w tym miesięczniku. To znaczy, że Redakcja zadręcza Was moimi tekstami od dziesięciu lat. I obawiam się, że to jeszcze nie koniec.Po takim wyznaniu powinien chyba nastąpić porządny, jubileuszowy tekst....

Od kilku lat pół żartem, pół serio lubię powtarzać, że moim marzeniem na starość jest przemiana w zgorzkniałego dziadygę rodem z angielskich powieści. Wzorami są dla mnie Dickensowski Scrooge z Opowieści wigilijnej (no, może bez jego chciwości), stary lord Fa...

Same, same, but different – powtarzają Indusi. Tak samo, ale inaczej. Taki sam może być wzór wyhaftowany na tkaninie z lnu i z jedwabiu. Niemal identyczny, nieco inny. Tak samo nazywa się potrawa z sera w duszonym szpinaku – palak paneer, a jednak w różnych z...

Po kilku, kilkunastu latach życia w celibacie zawsze pojawia się pytanie: Co dalej? Bywa, że prowadzi ono do głębszej refleksji, a nawet staje się drogą duchowego odrodzenia. Bywa i tak, że przyciska do ziemi i stawia przed twardymi wyborami.Mój kolega ks...

Jaki kościół jest ładniejszy? Romański lub gotycki, surowy, sięgający do nieba, czy barokowy – pełen przepychu, jakby przeczący skromności? Który bardziej podobałby się Panu Bogu, skoro wznoszone są na Jego chwałę?Nigdy nie miałem tego rodzaju dylematów. ...

Zawsze tęsknię. Zawsze i wszędzie. Tak było we Włoszech, w Hiszpanii i w tylu innych krajach. Tak jest i tutaj. Żyję tym, co wokół mnie i co niesie życie, ale gdzieś tam – w zakamarkach duszy – wciąż brzmi ta sama swojska nuta. Jakiś mieszkający we mnie Janki...

Gdzieś z Grochowiaka albo Iredyńskiego zapamiętałem scenę z mężczyzną, który wyciąga rękę, żeby wziąć szklankę z wodą. I wziąć mu się jej nie udaje. Nie może przebić niewidzialnej ściany pomiędzy sobą a naczyniem. Tak to pamiętam, choć może to było u innego p...

Od lat obserwuję, jak znikają. Potężny prąd spycha ich do czasoprzestrzennych sektorów, w których nie psują ogólnego wrażenia. Na poczty, do aptek, kościołów, na osiedlowe bazarki. I do podmiejskich domów opieki. Są największą grupą uchodźców, bez prawa pobyt...

Zdjęcie zwisającego na płocie migranta na granicy polsko-białoruskiej zadomowi się na dobre w naszej zbiorowej pamięci. Zaledwie kilka godzin po jego publikacji stało się ono symbolem nieludzkiej wręcz skuteczności antyemigracyjnej i antyuchodźczej propagandy...

W maju tego roku mój przyjaciel i współbrat Tomasz Golonka opublikował na swoim profilu facebookowym bardzo osobiste credo. Tak właśnie – osobiste. Bo to nie tekst skomponowany na potrzeby duszpasterskie, nie szkic kazania, a wyznanie. Wahał się, czy je publi...

Jak to się stało, że przeoczyłem ten film? Nie wiem. Fakt pozostaje faktem, że po czternastu latach od premiery nie wiedziałem o nim nic. Ale od czegóż jest przyjaciel? Zwłaszcza taki, który wie o mnie wszystko: „Musimy go razem obejrzeć. Zobaczysz, spodoba c...

Zorientowałem się właśnie, że kilka ostatnich felietonów poświęconych było różnym ważnym (przynajmniej moim zdaniem) i aktualnym tematom dotyczącym życia Kościoła. I doszedłem do wniosku, że pora nieco zluzować. Zwłaszcza że dziś miała miejsce seria wydarzeń,...

Odszedł Franciszek Pieczka. W Konopielce grał Pana Boga, w Quo vadis Świętego Piotra, w kilku innych filmach powierzano mu role księży, w Opowieściach z Narnii stał się głosem Świętego Mikołaja.Nie ma definicji wizerunku osoby świętej, ale wystarczyło spo...

Klasztor nad Newą na jakiś czas się oddalił – po prawie trzech latach, zaopatrzony w odpowiednie dokumenty, mogłem wyjechać z Rosji. Czysta dialektyka. Nie wyjeżdżałem dotąd, bo nie byłem pewny, czy mnie wpuszczą z powrotem (resztki ograniczeń pandemicznych p...

Dorastałam w latach dziewięćdziesiątych. W samą porę, żeby uwielbiać Guns’n’Roses, nosić za duże flanelowe koszule i marzyć o tym, że pewnego dnia wystąpię w reklamie firmy odzieżowej United Colors of Benetton, która w ostatniej dekadzie starego stulecia zawł...

Koleżanka pochowała mamę. Dwa lata wcześniej odszedł ojciec. Obydwoje dożyli 95 lat. On – więzień Auschwitz, potem dyrektor gastronomiczny prestiżowych warszawskich hoteli, uczący fachu kelnerów i kierowników sal. Ona – urzędniczka i gospodyni domowa, bo ktoś...

Prócz sobót i niedziel budzę się mniej więcej o czwartej. A raczej jestem budzony. Nie przez śpiew ptaków, tylko przez terkot drukarki. To nie może być nic innego, tylko żona, która przygotowuje się do lekcji. Moja żona uczy francuskiego w szkole podstawowej ...

Babcia Marysia powtarzała, że chleb się nigdy człowiekowi nie przeje. Miała rację. Ale z tym, co dobre jak chleb, jest tak samo. Nigdy dość spotkań, w czasie których bliskość drugiego człowieka odczuwasz tak, jakby dzieliła cię od niego tylko skóra. Nigdy doś...

Projektowanie duszpasterstwa w parafii nie jest dla mnie rzeczą w żaden sposób oczywistą. Z jednej strony wydaje się, że wiemy, kim jest ksiądz, co to znaczy, że jest proboszczem, kim są parafianie i co należy im zapewnić. Tym, co scala i księdza, i wiernych ...

Rozpoczyna się rok akademicki i w związku z tym jestem trochę w żałobie, bo to kolejny rok, w którym moja obecność na uczelni będzie minimalna. A ciągnie wilka do lasu, oj ciągnie… Dlatego, szanowni Czytelnicy, przygotujcie się na to, że ten tekst będzie miał...

Co roku mam podobny kłopot z wrześniowym felietonem – trzeba go napisać w połowie wakacji. A to oznacza wielkie prawdopodobieństwo, że świadomość tej powinności obudzi się we mnie w trakcie urlopu. Tak było i tym razem. Leżę sobie na świeżo objedzonym niskim ...

„To było w Krakowie, przed kościołem św. Anny. Wszedłem tam na chwilę modlitwy przy grobie św. Jana Kantego. Gdy wychodziłem, na schodach usłyszałem za sobą: »Proszę księdza!«. Odwróciłem się i zobaczyłem młodą kobietę. Nigdy jej wcześniej nie widziałem. Spyt...

Popłakałem się w łazience pewnego hotelu na trasie Grosseto – Ferrara. A było tak: Upał niewyobrażalny, dlatego pierwszymi rzeczami do załatwienia na miejscu były toaleta i prysznic. Kiedy już usiadłem i bez większego trudu załatwiłem tak zwane potrzeby, wsta...

Zacznę od synodu, ale tylko po to, aby poruszyć temat znacznie szerszy. Syntezy diecezjalne i ta ogólnopolska dość jednoznacznie mówią: Mamy poważny problem z klerykalizmem. Przekornie przypomnę, że jeszcze nie tak dawno, gdy papież Franciszek powiedział o so...

We wrześniu w Tatrach każdy dzień jest krótki. Trzeba mądrze gospodarować czasem. Wyjść przed świtem, gdy wilgoć i chłód liżą gołe łydki i gdy słońce jest jedynie obietnicą. Idzie się szybko, żeby tam – w górze, gdy już wysuną się promienie – móc być jak najd...

Pierwszy dzień sierpnia jest chłodny i dżdżysty. A wczoraj było tak pięknie: poranne chmury, które towarzyszyły paradzie okrętów wojennych na Newie, szybko się rozpierzchły i pod błękitnym niebem, w promieniach słońca miasto mogło radośnie świętować Dzień Mar...

Dwadzieścia lat temu, w czerwcu 2002 roku odbyła się premiera filmu Marka Koterskiego Dzień świra. Kiedy wchodził na ekrany, był komedią, z której do języka potocznego weszło wiele cytatów.Upłynęło dwadzieścia lat, dzieło nie straciło na popularności, ale...

Synod to wydarzenie zbyt wielkiej wagi dla Kościoła, aby mogło przeminąć prawie bez echa. Chyba że echo da o sobie znać po jakimś czasie, gdy raporty synodalne nie tylko trafią na biurko polskiego episkopatu, ale zapisane tam słowa zaczniemy wprowadzać w życi...

Maciej Rybus to piłkarz, który w reprezentacji Polski rozegrał 66 meczów. I chwatit. Polski Związek Piłki Nożnej podjął decyzję, że sportowiec nie będzie już powoływany do kadry. Selekcjoner poinformował go, że nie może też liczyć na grę w mistrzostwach świat...

Ostatnio sporo było o Rosji – co nikogo nie dziwi, skoro rubryka nosi taki tytuł. Dziś jednak postanowiłem dać czytelnikom (i tym dobrowolnym, i tym, którzy zaglądają tu służbowo) chwilę oddechu. Nie tak dawno zakończyliśmy w naszej diecezji, czyli Archidiece...

Powietrze jest lepkie i gęste, a dźwięki wiszą w nim jak dojrzewające owoce na gałęziach. Słyszę wszystko. Śpiew wróbli i kraczące wrony, stukanie dłut za ścianą, głos kobiety, która o coś pyta. Jej zdanie zakrzywia się w górę, tony są najwyższe przed samym z...

„Było nas trzech, w każdym z nas inna krew…” – śpiewał Perfect. Nas było ośmiu. Ale reszta się zgadza: krew w każdym inna, a cel u wszystkich ten sam. Umówiliśmy się na spotkanie w Tomsku, bo każdy z nas – ośmiu jezuitów pracujących w Rosji – obchodzi w tym r...

Zastanawiam się, czy tym razem nie zawiesić tytułu mojego cyklu felietonów. Bo nie siedzę na śląskiej prowincji, tylko na szwajcarskiej. Prowincjonalność się zgadza, bo to głębokie południe kantonu Ticino. No i nisko jak na Szwajcarię – niecałe 300 metrów. Ni...

Do Włoch na wakacje jeżdżę co roku i co roku próbuję odnotować pierwsze obserwacje, pierwsze wrażenia. Są wśród nich te, co zawsze, odkryte i nazwane po raz kolejny, takie same jak zwykle, tyle że odbierane przez człowieka jakoś zmienionego przez epidemię, woj...

Słowo „synod” nie jest dzisiaj odmieniane przez wszystkie przypadki. A taka była intencja papieża. Wyczuwa się raczej napięcie między entuzjastami nowej drogi i zgorszonymi, że taka droga w ogóle ma miejsce. Ten podział przebiega dość typowo: z jednej szuflad...

Od kilku miesięcy rośnie inflacja, a we mnie pęcznieje wrażenie, że nie chodzi tylko o pieniądze. Topnieje wartość nieomal wszystkiego. I choć w portfelu ją odczuć najłatwiej, dewaluacja dotyczy różnych walut – także tych symbolicznych. Jak słowność albo zauf...

Maj i czerwiec to miesiące silnie naznaczone celebracjami pierwszych spowiedzi i komunii świętych, bierzmowań, święceń prezbiterów i prymicji. Powoli do tego pokaźnego już przecież zbioru okazji do świętowania dochodzi jeszcze jedna: święcenia diakonów przezn...

Zacznę od przeprosin. Bardzo przepraszam księdza Mirosława Tykfera, że w czerwcowym numerze pominąłem milczeniem jego majowy felieton W obronie logiki pokojowej, w którym odnosił się (krytycznie) do tego, co napisałem (bardzo krytycznie) w moim kwietniowym fe...

Losy tych dwojga stały się kanwą dla pierwszej radzieckiej rock opery, której tytuł zna kilka pokoleń Rosjan – Junona i Awos. On – to Nikołaj Riezanow, rosyjski szlachcic urodzony w 1764 roku w Sankt Petersburgu. Niezwykle uzdolniony i pracowity zwrócił na si...

Kiedyś w Raszynie znajdował się najwyższy maszt nadajnika radiowego na świecie. Dziś w Raszynie mieszka Iga Świątek, najlepsza tenisistka świata, a o maszcie nikt już nie wspomina.Niedaleko, w linii prostej jakieś dwadzieścia kilometrów, na skraju Puszczy...

Zastanawiam się, co dokładnie zobaczył Dante, kiedy doszedł do końca wędrówki. Boga, ale co dokładnie? Trzy okręgi, w jeden z których, jak człowiek witruwiański, wpisany jest człowiek. I wszystko, co jest rozproszone po wszechświecie, związane miłością…Mi...

Papież Franciszek nie ma dobrego czasu. Jest krytykowany za swoją postawę i słowa w kontekście wojny w Ukrainie. Temperatura tej krytyki jest jednak znacznie wyższa w Polsce niż w krajach zachodnich. Ktoś powie, że jest to efekt większego nachylenia prorosyjs...

Za oknem na ciemniejącym pogodnym niebie wykwitają właśnie kule kolorowych fajerwerków. Petersburg kończy z przytupem obchody osławionego Dnia Zwycięstwa, a ja myślami biegnę do Nowogrodu Wielkiego, dokąd kilka dni temu wybraliśmy się z braćmi na wiosenną wyc...

Znamy się tylko z widzenia. Z mijanki na schodach, gdy on powoli, miarowo wstępuje do siebie, na drugie, a ja akurat schodzę z pierwszego, ciągniona przez psa na smyczy. Zawsze mnie wtedy dziwi, jak subtelnie mówi „dzień dobry”, jaki ma delikatny głos. Pasowa...

Nie dlatego przyjechałem pracować na Syberii, że rozkochałem się w pięknie rosyjskiej liturgii, kultury, muzyki czy literatury. Do Rosji przyjechałem dla ludzi i ze względu na ludzi. Ci ludzie bowiem – rosyjscy katolicy z Tomska, czyli moi obecni parafianie –...