Grzegorz Górny

Swego czasu z moim znajomym poszukiwaliśmy na Ukrainie śladów jego przodków. Przez kilka dni przebywaliśmy w Żytomierzu i okolicach: odwiedzaliśmy kołchozy i chutory, rozmawialiśmy ze starcami i miejscowymi historykami, przeczesywaliś...

Komunikaty ONZ na temat sytuacji w Sudanie od lat nie robią na nikim większego wrażenia. Wysoki Komisarz ONZ ds. Uchodźców alarmuje, że w kraju tym rozgrywa się dziś największa humanitarna tragedia świata. Od 1956 roku na skutek działań zbrojnych st...

Kilkanaście miesięcy temu spotkałem znajomego, z którym zaczęliśmy rozmawiać o miejscu Polski w Europie. Zaabsorbowało nas zwłaszcza pytanie, czy rola Polaków w Unii Europejskiej ma polegać tylko na czerpaniu korzyści materialnych, czy też...

Byłem niedawno na Zakarpaciu. To najdalej wysunięty na zachód skrawek Ukrainy, wciśnięty między Polskę, Słowację, Węgry i Rumunię, zamieszkany przez wieloetniczną i wielowyznaniową ludność, od wieków żyjącą ze sobą w pokoju. Przez wieki ziemie ...

Niedawno w katedrze świętego Bawona w Gandawie miałem okazję podziwiać najsłynniejszy chyba ołtarz średniowiecza, namalowany w XV wieku przez niderlandzkiego mistrza Jana van Eycka. W XVI stuleciu Karel van Mander opisywał, że ołtarz ganda...

Darek Malejonek, jeden z liderów chrześcijańskiej grupy rockowej 2 Tm 2,3 opowiadał mi następującą przygodę, która spotkała go kiedyś podczas koncertu. Otóż w czasie jego występu na scenie doszło do „przebicia prądu”. Śpiewał więc piosenki, trzymają...

Znieść celibat księży. To jedno z najczęściej pojawiających się żądań pod adresem Kościoła katolickiego, wysuwanych przez kręgi lewicowo–liberalne. Autorzy tego postulatu powołują się na prawa człowieka, zwłaszcza zaś na wolność sumienia. Argumentują, że...

Przy okazji obchodzonego w grudniu Międzynarodowego Dnia Wolontariatu media podawały interesujące dane. Najbardziej utkwiła mi w pamięci informacja o tym, że w Stanach Zjednoczonych aż 40% obywateli angażuje się w działalność publiczn...

Podczas swej niedawnej podróży do Stanów Zjednoczonych przebywałem przez kilka dni w Oregonie. W stolicy tego stanu, Portland, miałem okazję przyjrzeć się z bliska, jak funkcjonuje pierwsza w USA diecezja, która ogłosiła bankructwo. Krok t...

Kilkanaście lat temu, gdy mieszkałem we Lwowie, miałem znajomego, który był aktywnym monarchistą. Jako kandydata do ukraińskiego tronu popierał Olelka II, generała armii hiszpańskiej, urodzonego w Kongu Belgijskim. Pewnego razu zaproponował mi przyjęcie ...

Kobiety, które idą do kliniki, w głębi serca lub w duchu już dokonały aborcji. Dlatego sama rozmowa z nimi nie ma większego sensu. Józefa Hennelowa pyta, czy można dziś w Polsce lepiej chronić życie nienarodzonych, czy można skutecznie...

Podczas podróży po Europie wielokrotnie zdarzało mi się spotykać młodych ludzi, którzy deklarowali, że co prawda nie wierzą w Boga, ale są chrześcijanami w sensie kulturowym. Jak wygląda takie „kulturowe” chrześcijaństwo, pokazuje eksperyment, który...

Zjawili się w Warszawie we dwójkę. Trzydziestoparoletni mężczyzna i starsza kobieta. Mówili po rosyjsku. Przedstawili się jako ksiądz i zakonnica. Powiedzieli, że należę do środowiska katolików, z którym jako prawosławni chcieliby prowadzi...

Niedawno pewna znajoma opowiedziała mi o zdarzeniu, które przytrafiło się jej synkowi w przedszkolu. Otóż dzieci uczone były recytowania z pamięci Katechizmu małego Polaka Władysława Bełzy zaczynającego się od słów: „Kto ty jesteś? Polak mały”. Kiedy doszło d...

Rozmowy ze szwedzkimi pastorami luterańskimi to przeżycie, które trudno porównać z czymkolwiek. Miałem właśnie okazję odbyć kilka takich konwersacji podczas swej majowej podróży do tego kraju, kiedy z ekipą telewizyjną robiliśmy film o przemian...

Za naszą wschodnią granicą spędziłem łącznie około czterech lat. Wielokrotnie spotykałem ludzi, którzy doświadczyli na swojej skórze komunistycznych represji za wierność religii chrześcijańskiej. Byli wśród nich więźniowie łagrów i zesłańcy na Sybir. Natrafia...

Jeden z najbardziej namiętnych pocałunków XX wieku był dziełem Leonida Breżniewa i Ericha Honeckera. Sowiecki wódz gorąco wpijał się także w usta Wojciecha Jaruzelskiego, Janosa Kadara czy Gustava Husaka. Skąd tak silny żar i uczuciowości ...

Minęła właśnie 40. rocznica listu biskupów polskich do biskupów niemieckich „Wybaczamy i prosimy o wybaczenie”. Wydarzenie to przedstawiane jest zazwyczaj jako wyprzedzający swoją epokę akt polityczny, a przecież przebaczenie nie jest kategorią polityczną. To...

Swego czasu kręciłem dla telewizji publicznej film na temat skutków pornografii. Podczas zdjęć dotarło do mnie nagle, jak konkretnie można zrozumieć istotę czyśćca. Akurat dzień wcześniej pytał mnie o to pewien młody człowiek, ale nie potrafiłem mu udzielić p...

W najnowszych dziejach Polski istnieje tradycja periodyzacji, której główny wyróżnik stanowi pojęcie „pokolenia”. Zazwyczaj jest ono związane z przełomowym wydarzeniem historycznym, którego przeżycie stało się dla całej generacji tak ważnym doświadczeniem zbi...

Ze swej podróży do Ziemi Świętej w Roku Jubileuszowym zapamiętałem szczególnie jedno zdarzenie. Grupa Polaków, wśród której się znajdowałem, wyruszała znad Jeziora Galilejskiego na spotkanie z Janem Pawłem II na Górze Błogosławieństw. Obok nas szli chrześcija...

Ostatnio na zlecenie pewnej międzynarodowej organizacji katolickiej przygotowywałem raport na temat stosunku Kościoła w Europie do mniejszości muzułmańskiej. Według różnych szacunków na naszym kontynencie żyje obecnie od 20 do 25 milionów wyznawców islam...

Paweł Kozacki OP: Jakie czynniki zadecydowały, że deklaracja Kongregacji Nauki Wiary Dominus Iesus ukazała się właśnie w tym momencie? Marcin Przybyszewski: Po pierwsze dokument ukazuje się na półmetku Wielkiego Jubileuszu, skoncentrowanego bardzo mocno na...

Ostatnio coraz głośniej jest o tak zwanych „artystach współczesnych”, których „sztuka” polega na profanowaniu symboli chrześcijańskich. Powodem do sławy tych nowych bohaterów mediów są takie „dzieła”, jak np. zanurzony w urynie krucyfiks, obraz Mary...

Podczas kolegium redakcyjnego doszło do kłótni. Omawialiśmy właśnie kolejny numer pisma poświęcony tym razem islamowi. Powstała rozbieżność, czy muzułmanie i chrześcijanie czczą tego samego Boga. Czy Bóg Biblii i Bóg Koranu to ta sama osoba? Rafa...

Wielki Post to wielki nieobecny współczesnej kultury, nie tylko masowej. Gdyby Piotr Breughel żył dzisiaj, to zapewne nie namalowałby swej Walki postu z karnawałem. Trudno byłoby mu bowiem znaleźć zarówno w realnym życiu, jak i w przestrzeni sy...

To zadziwiające – od niemal dwóch tysięcy lat żyjemy w cywilizacji chrześcijańskiej, której „aktem założycielskim” była śmierć Jezusa na krzyżu, a przecież większość ludzi na świecie, w tym także chrześcijan, nie wie, jak naprawdę umarł Chrystu...

Niedziela Palmowa to początek najważniejszego wydarzenia. To początek karnawału. Kulminacja imprez rozrywkowych następuje w Wielki Piątek i Wielką Sobotę – nikt nie musi iść nazajutrz rano do pracy, można się więc hucznie zabawić. Na rynku, obok koś...

Matka Boża, która ukazała się trójce portugalskich dzieci w Fatimie, z pewnością nie przestrzegała political correctness. Po pierwsze – głosi się, że Kościół nie powinien wtrącać się do polityki, Maryja zaś mówiła m.in. o sytuacji politycznej i...

Jan Paweł II w swej książce Przekroczyć próg nadziei napisał, że jeśli w świecie z jednej strony jest „obecna ewangelizacja, to z drugiej strony jest w nim także obecna potężna antyewangelizacja, która ma też swoje środki i swoje...

Wiele razy przemierzałem różne Drogi krzyżowe. Pamiętam monumentalne rzeźby na Jasnej Górze, równo przystrzyżoną murawę soczystej zieleni w Miejscu Piastowym, usypaną z kamieni Golgotę w Licheniu. Zawsze było to miejsce wydzielone, osobne. Pano...

Nigdzie chyba nie da się dokładniej zaobserwować szczytu i upadku malarstwa europejskiego, niż przebywając w Wenecji, a zwłaszcza odwiedzając znajdujące się w sąsiedztwie budynki Gallerie dell’Accademia oraz Collezione Peggy Guggenheim. Ni...

Rozmawiałem niedawno z Tomasem Molnarem, węgierskim filozofem politycznym, od kilkudziesięciu lat mieszkającym w Stanach Zjednoczonych. Rozmowa dotyczyła sytuacji współczesnych chrześcijan, którzy dzisiaj znów – tak jak wyznawcy Chrystusa na początk...

Kiedy jestem w Moskwie, staram się odwiedzić Andrieja Kuriajewa. Jest on diakonem Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej i mówi się o nim, że dzierży rząd dusz w rosyjskim prawosławiu. Mimo swojego młodego wieku – ma zaledwie czterdzieści lat – na...

Rozmawiałem niedawno z pewną kobietą o temperamencie feministycznej teolożki, która wyznała mi, że jako przedstawicielce płci pięknej trudno jest jej utożsamić się z Bogiem przedstawianym zazwyczaj jako mężczyzna. Jeśli chodzi o Stwórcę, t...

Rozwój sytuacji mógł przyprawić amerykańskich obrońców życia o rozpacz. Próbowali wszystkich sposobów, by powstrzymać falę aborcji – angażowali się w politykę, urządzali debaty, demonstrowali, pikietowali kliniki ginekologiczne, organizowali happeni...

Zmarły niedawno włoski watykanista Domenico Del Rio oddalił się kiedyś od Boga i od Kościoła. Jego błądzenie trwało do momentu, kiedy zobaczył modlącego się Jana Pawła II. Widok milczącego Papieża zatopionego w głębokiej modlitwie spowodował przełom...

Ilekroć jestem w Belgradzie, tylekroć odwiedzam dra Stojana Adaąevicia. Ten serbski ginekolog dokonał w swoim życiu kilkudziesięciu tysięcy aborcji (sam utrzymuje, że między 48 tys. a 62 tys.). W dość dramatycznych okolicznościach odkrył j...

Ilekroć jestem w Armenii, wracam myślami do pewnego wydarzenia, które miało miejsce przed jedenastu laty. Poleciałem tam wówczas z pewnym Ormianinem, który był moim przewodnikiem. Aram okazał się świadkiem Jehowy i to tak gorliwym i namoln...

Pewien znajomy zwrócił mi uwagę, że niemal całe kino hollywoodzkie jest dziś podszyte chrześcijańską symboliką. Według niego najlepszym tego przykładem może być Matrix ze swą historią zbawienia i miejscami takimi, jak Zion, czy bohaterami, jak Neo i ...

Kiedy Diego Maradona w ciężkim stanie trafił do szpitala, pod jego oknami kłębiły się tłumy wielbicieli. Przynieśli flagi, na których widniały napisy: „Bóg istnieje, tylko teraz odpoczywa”, „Cisza, Bóg śpi”, „Diego to gwiazda, która istnieje na ziemi, Bó...

Spacerując po Oksfordzie, człowiek na każdym kroku natyka się na ślady chrześcijańskiej przeszłości tego miasta. Może oglądać ambonę, z której głosił kazania błogosławiony Duns Szkot, może zastukać do drzwi celi, w której mieszkał jako wikary Henry ...

Uczestniczyłem niedawno za granicą w mszy świętej odprawianej w obrządku ormiańskim. Przed Podniesieniem kapłan zdjął z nóg obuwie i podczas Przeistoczenia stał bez butów. Niczym Mojżesz przed krzewem gorejącym, przejęty bojaźnią i dr...

Stoję nad Czeremoszem i spoglądam na zawieszony nad rzeką żelazny most. To właśnie tym mostem we wrześniu 1939 roku przejeżdżał ewakuujący się do Rumunii polski rząd. Miejscowi Ormianie z Kut obserwowali ten odwrót i nie wiedzieli jeszcze, że p...

W tym roku obchodzono 40. rocznicę polskiego Marca ’68 i zachodniego Maja ’68. Pojawiła się przy tej okazji teza o ideowej jedności obu tych wydarzeń. Tymczasem studenci w Polsce walczyli o coś zupełnie innego niż ich rówieśnicy w Niemczech, we Francji czy w ...

Jestem na obiedzie u pewnej rodziny weneckiej. Rozmowy z miejscowymi o polityce często przybierają zaskakujący obrót. Znacznie częściej niż od Polaków – prawdę mówiąc, zaskakująco często – zdarzało mi się słyszeć od Włochów pochwałę komunizmu c...

Jestem w Holandii, a moja myśl wędruje na wschód. Przypominam sobie, jak pod koniec istnienia Związku Sowieckiego w Tomsku na Syberii odwiedziłem kościół zamieniony na psiarnię. Jak we Lwowie wszedłem do dawnego klasztoru klarysek, a okazało się, że to szpita...

W ułamanej łyżce bez rączki moczą się trzy rodzynki. To kielich, w którym dojrzewa wino. Obok leży metalowe wieczko od konserwy z grudkami pieczywa ulepionymi z białej mąki. To patera z hostią. Mszę trzeba odprawić w myślach, bo ...

W budynku przy ulicy Bonifraterskiej 13 w Warszawie znajduje się niezwykłe mieszkanie. Urządzona w nim została izba pamięci Jerzego Brauna – w czasie II wojny światowej ostatniego przewodniczącego Rady Jedności Narodowej (czyli parlamentu Polskiego Państwa Po...

Sto lat temu Gilbert Keith Chesterton napisał powieść Kula i krzyż, która opowiada o pojedynku między wojującym ateuszem a żarliwym katolikiem. Ten spór pomiędzy człowiekiem gorącym a zimnym spotyka się z niezrozumieniem i obojętnością w świecie, który pozost...

20 listopada jeszcze do niedawna był w Hiszpanii datą niezwykłą. To właśnie 20 listopada 1936 roku republikanie zamordowali w więzieniu w Alicante założyciela i przywódcę narodowosyndykalistycznej Falangi – José Antonio Primo de Riverę, kt...

Zwieńczeniem Roku Herbertowskiego w rodzinnym mieście poety była gra miejska, którą wymyśliłem i zorganizowałem dla uczniów polskich szkół we Lwowie. W stolicy Galicji Herbert mieszkał dwadzieścia lat (od urodzenia w 1924 roku do wyjazdu w...

Czy Chrystus był niekonsekwentny? Podczas Kazania na Górze powiedział: „jeśli cię kto uderzy w prawy policzek, nadstaw mu i drugi”. Kiedy jednak został pojmany, to w trakcie przesłuchania przed arcykapłanem, gdy jeden ze sług uderzył Go w twarz, Jezus nie nad...

O tym, że Jan Paweł II dokonał największej liczby kanonizacji i beatyfikacji w dziejach Kościoła, rozpisują się wszyscy jego biografowie. Rzadko kto jednak wspomina o tym, że rozszerzył on także obowiązujące kryteria świętości, zwłaszcza z...

Jechaliśmy właśnie z Abu Dabi do Dubaju, gdy nagle samochód zaczął zjeżdżać na pobocze. Nasz kierowca omal nie zasnął ze zmęczenia za kierownicą. Musieliśmy zatrzymać się na pobliskiej stacji benzynowej, żeby mógł się napić red bulla i wypalić papie...

Wszystko w tej historii pasuje jak ulał do średniowiecznych legend. Nie wiemy nawet dokładnie, kiedy się wydarzyła. Zapisy w kronikach mówią jedynie, że było to w VIII wieku. Nie znamy też imienia głównego bohatera. Nie wymienia go żaden dziejopis. Wiadomo ty...

Akcję swojej kryminalnej powieści Azazel Borys Akunin umieścił w XIX-wiecznej Moskwie – sześć lat przed śmiercią Fiodora Dostojewskiego. Sensacyjna intryga wydaje się pretekstem do odmalowania rosyjskiego pejzażu mentalnego, uczuciowego i duchowego. Jeden tyl...

19 czerwca papież Benedykt XVI ogłosił w Watykanie rozpoczęcie Roku Kapłańskiego, którego patronem został św. Jan Maria Vianney. Tak się składa, że dzień wcześniej znalazłem się w Ars – małej wiosce pod Lyonem, w której ów święty był przez 41 l...

W finałowej scenie powieści Jurija Andruchowycza Rekreacje dochodzi do następującej sytuacji. W Czartopolu trwa Święto Ducha Zmartwychwstałego, czyli ukraiński festyn ludowy, w ramach którego na fali pierestrojki artyści manifestują swe przywią...

Chodząc po Galerii Trietiakowskiej w Moskwie i oglądając ikony Andrieja Rublowa, czułem się nieswojo. Nie wiedziałem, na czym to polega, ale czułem, że coś jest nie w porządku. Dopiero później uświadomiłem sobie, że podobnie musiałbym się czuć, gdybym zwiedza...