Szwajcaria, kanton Ticino, końcówka lipca. Siedzę sobie w barze przy pośredniej stacji kolei zębatej z Mendrisio na Monte Generoso. Przy drugim końcu wielkiego granitowego stołu trzech mężczyzn, na oko nieco starszych ode mnie, wyraźnie zadomowionych w tym mi...

Ostatni felieton był okolicznościowy w związku z Niceą. Postanowiłem iść za ciosem i napisać kolejny rocznicowy. Tym łatwiejsze to będzie, że wspomnieć chcę osobę, a przez nią problem, który wciąż i w teologii, i w Kościele pozostaje aktualny. Otóż niedawno, ...

Dziś muszę zacząć od wyznania: jestem hipokrytą. Wielokrotnie i na różne sposoby zdarzało mi się publicznie marudzić na nadmierne – moim zdaniem – przywiązywanie w polskim Kościele wagi do celebrowania rocznic najróżniejszego autoramentu. A dziś sam zamierzam...

„Śląską prowincję”, czyli felietony dla „W drodze”, zacząłem pisać, gdy Franciszek był już biskupem Rzymu. Umarł, gdy miałem się zabierać do sto pięćdziesiątego tekstu w tym cyklu. A nieraz – nie tylko w felietonach – był dla mnie impulsem...

Na początku powinienem zastrzec: nie jestem pewien, czy słowo „ufok” charakterystyczne jest tylko dla śląskiej godki, bo pojawia się też w nieśląskich słownikach internetowych. Filologiczne subtelności interesują mnie jednak relatywnie słabo, więc dalsze rozw...

Już dawno nosiłem się z zamiarem napisania felietonu w stylu: „Nie znam się, więc się wypowiem”. Powstrzymywało mnie przed tym wpojone skutecznie na śląskiej prowincji poczucie obowiązku – jestem przecież zatrudniony na uniwersytecie, a to oznacza, że powinie...

Kilka dni temu wracałem pociągiem na śląską prowincję. Mniej więcej wtedy, gdy mijaliśmy historyczną granicę tych ziem, ktoś z obsługi pociągu głosem wyraźnie skonfundowanym oświadczył, że do Katowic dojedziemy z dwuminutowym opóźnieniem. Biorąc pod uwagę nie...

Nie przywykłem w swoich felietonach nawiązywać do poprzednich. Dziś jednak zrobię wyjątek, bo wątek lojfra (chodnika), który pojawił się przed miesiącem, uruchomił we mnie iście proustowski ciąg skojarzeń i w żaden sposób nie chce wyjść z głowy. Nie powiódł m...

Chciałbym ten felieton zacząć od wyznania: mam wyłącznie elementarne zrozumienie dla potrzeby obchodzenia rocznic, jubileuszy i temu podobnych okazji. Mały przyczółek zrozumienia wiąże się z solidnym przekonaniem, że krytyczna pamięć o przeszłości jest jedną ...

Jesień. Niby rzecz nieuchronna i w swojej powtarzalności jakoś obłaskawiona. Jednak w tym roku wybitnie mnie zainfekowała zmierzłością. Nieobeznanym ze śląską godką spieszę wyjaśnić, że „bycie zmierzłym” to inaczej bycie marudnym, skorym do narzekania. Jasne ...

Kilka dni temu przejeżdżałem obok miejsca w Piekarach Śląskich, na którym niegdyś stała kopalnia Andaluzja. I kolejny już raz uderzył mnie kontrast pomiędzy zupełnie pustą przestrzenią, na której nie ma nawet śladu po potężnym kompleksie kopalnianych zabudowa...

Jakiś czas temu w mediach społecznościowych przemknął mi post ze zdjęciem torby pełnej nie pierwszej nowości dewocjonaliów, które ktoś przyniósł – już nie pamiętam dokładnie – do kościoła, do księdza czy do zakrystii. W głowie utkwiły mi gorzkie uwagi części ...

Nieobeznanym ze śląską godką należy się od razu wyjaśnienie tytułu. Idąc bowiem za logiką polszczyzny, można by pomyśleć, że „gadzina” to gadzie mięso – podobnie jak wieprzowina, cielęcina czy konina (niezrozumiale dla Ślązaków wyłamuje się z tego „słonina”, ...

W ostatnich miesiącach ukazało się w Polsce kilka publikacji prowokujących katolików do poważnego przemyślenia sposobu rozumienia posług kościelnych opartych na sakramencie święceń. Za nimi poszła lawina omówień i komentarzy o różnej jakości merytorycznej i r...

Udało mi się wyrwać ze znajomymi na krótki wypad. Jest wczesny ranek. Na zewnątrz koguty wzięły się do pracy. Wewnątrz falują miarowo oddechy śpiących, przerywane czasem pochrapywaniem. Pisać trzeba gibko, czyli szybko, bo jeszcze chwila i wszyscy się obudzą....

Siadam dziś do pisania z nieznośnym podejrzeniem, że temat, który zamierzam podjąć, okaże się przewidywalny do bólu – przynajmniej dla osób, które w miarę na bieżąco śledzą to, co się dzieje w naszym parlamencie. 26 kwietnia uchwalone zostały przepisy, dzięki...

Prawdopodobnie na początku maja, gdy ukaże się ten felieton, nie ucichnie jeszcze echo głośnej sprawy pewnego księdza z pewnej katolickiej fundacji niedawno aresztowanego w związku z nieprawidłowościami finansowymi, do jakich miało dochodzić w Funduszu Sprawi...

Osoby słabo znoszące ironię i sarkazm zachęcam, by nie czytały tego felietonu, bo będzie dziś tego nadmiarowa dawka. Być może zupełnie niepotrzebnie dałem się sprowokować, ale trudno... Po tak nietypowym początku dalej też będzie nietypowo, gdyż zacznę od ...

Kilka dni temu zebrało mi się jednocześnie na arytmetykę i przewidywanie przyszłości. Wyniki były opłakane. Wyszło mi między innymi, że za czterdzieści lat w mojej diecezji będzie najprawdopodobniej nie więcej niż około stu księży poniżej sześćdziesiątego pią...

Muszę się dziś z Państwem podzielić pewnym powodem do dumy. Otóż przez 133 felietony udało mi się nie napisać tekstu o finansach Kościoła. Uważam to za spore osiągnięcie. Ale jako że od dumy niedaleko do pychy, a pycha – jak powszechnie wiadomo – kroczy przed ...

Zostałem niedawno napomniany, że spada śląskość moich felietonów. Obiecałem poprawę, choć nie będę ukrywał: mam problem ze znalezieniem właściwej miary. Zwłaszcza że wraz ze śląskim kolorytem włączają mi się wątki autobiograficzne, których nie lubię u innych,...

Kiedy, pisząc poprzedni felieton, cytowałem obecnego rektora Uniwersytetu Śląskiego, prof. Ryszarda Koziołka, nie miałem pojęcia, że mniej więcej w czasie publikacji tegoż felietonu jego głos wybrzmi w teologicznej sprawie. Dla porządku – bo choć trochę hucza...

Dziś będzie społeczno-politycznie, więc jeśli ktoś nie lubi takich klimatów, to został ostrzeżony. Nie będzie też śląskich słów, choć nie unikniemy śląskiej perspektywy. I może lepiej już bez dalszych wstępów wyjeżdżam z tezą wstępną: W Polsce migracja nie je...

Dzisiejszy tytuł to chyba głównie moje egzystencjalne westchnienie wobec serii zmian, z którymi się mierzę w ostatnich tygodniach. Przestałem być proboszczem, nie jestem już odpowiedzialny za formację diakonów stałych, i wyszedłem z zarządu Fundacji Świętego ...

Pisząc poprzedni felieton, zakładałem, że zamówiony temat to jednostkowy wypadek przy pracy. Tymczasem po jakimś czasie przyszedł mail okólny od Naczelnego „W drodze”, że sierpniowy zeszyt będzie numerem sześćsetnym, a zatem autorzy mogą rozważyć, czy chcą do...

Tytułowego słowa tym razem nie wybrałem sam, ale zostałem zobowiązany, by go użyć. A było to tak: w Porszewicach pod Łodzią odbywały się warsztaty dla formatorów kandydatów do diakonatu stałego. W czasie przerwy wyszliśmy na krótki spacer. I po pierwszej rund...

Jakoś w tym roku wiosna leniwie się zabiera do roboty. Ale efekty są – dziś zobaczyłem pierwszego w tym roku szmatyrloka. Jeśli wyraz ten skojarzył się Państwu ze stojakiem na szmaty, to spieszę ze sprostowaniem. Szmatyrlok to po śląsku motyl. Nazwa ta – o ni...

Co roku mam podobny kłopot z wrześniowym felietonem – trzeba go napisać w połowie wakacji. A to oznacza wielkie prawdopodobieństwo, że świadomość tej powinności obudzi się we mnie w trakcie urlopu. Tak było i tym razem. Leżę sobie na świeżo objedzonym niskim ...

Jestem na osławionym rozjeździe, może tylko na rozdrożu, na którym się chce, lecz niekoniecznie się może. Im jestem starszy, im więcej mam napisanych książek, tym częściej zapraszają mnie biblioteki miejskie, wojewódzkie, gminne, i proponują spotkania. Każde ...

Ostatnio dopadło mnie wspomnienie z dzieciństwa. Mam w nim chyba pięć lat – na pewno jeszcze nie chodzę do zerówki – i oddaję się czynności wielce odpowiedzialnej. Mianowicie pucuję bysztek. W godce słowo „bysztek” oznacza komplet sztućców, a w praktycznym uż...

Kilka tygodni temu rozmawiałem z kolegą, który duszpasterzuje w wielkim mieście. Nawiedził mnie na śląskiej prowincji, a ponieważ mój nieoceniony wikariusz jest na urlopie i rzadko się ruszam z Tychów, dlatego z ciekawością chłonąłem wieści z wielkiego świata...

Mam niepokojące wrażenie, że tym razem przekombinowałem z tytułem. Bo o ile Ślązacy ze sztromem problemu żadnego mieć nie powinni, to już z cadrégą i owszem. Ale nie ma co przeszukiwać pamięci, pytać starzików (dziadków) czy grzebać w śląskich słownikach. Bo ...