Twarze i imiona
Najnowszy, 51. numer „Życia Duchowego” otwiera artykuł Tomasza Kota SJ. Cytuje on fragment książki Romana Brandstaettera Krąg biblijny, w którym Pismo Święte żali się, że stoi opuszczone i zakurzone na najwyższej półce domowej biblioteczki.
Niewiele jest pewnie katolickich domów, w których nie byłoby Biblii, w ilu jednak jest wyciągana częściej niż raz do roku z okazji kolędy? Przyczyn takiego stanu rzeczy jezuita Marek Blaza szuka między innymi w reakcji katolików na reformację, która – traktując po macoszemu sakramenty – położyła nacisk na Słowo Boże. Wówczas to w Kościele katolickim lektura Pisma została usunięta w cień na korzyść sprawowania sakramentów. Dopiero II sobór watykański na nowo docenił Biblię. Ojcowie soboru odwoływali się przy tym do tradycji wschodniego chrześcijaństwa. Wschód bowiem zachował równowagę między Słowem Bożym a sakramentami, szacunek zaś dla świętych ksiąg przejął z żydowskiej liturgii synagogalnej.
Ksiądz Waldemar Chrostowski w tekście Judaizm jako religia Księgi pisze, że znacznie starsze aniżeli Biblia jest życie religijne Izraela, którego początki datuje się na pierwszą połowę drugiego tysiąclecia przed Chrystusem, gdy tymczasem dwa najstarsze zbiory, które weszły w skład Biblii Hebrajskiej: Prawo (Tora) i Prorocy (Neviim) ukształtowały się ostatecznie w V–IV wieku przed Chrystusem. Obowiązek i zaszczyt czytania księgi świętej podczas wspólnego zgromadzenia dotyczył każdego dorosłego Izraelity, czyli członka społeczności, który skończył trzynaście lat. Przyczyniło się to nie tylko do „demokratyzacji” życia religijnego i pobożności Izraelitów, ale także do likwidacji analfabetyzmu, i to już pod koniec ery przedchrześcijańskiej (Europejczycy osiągnęli ten poziom dopiero w XX wieku). W „Życiu Duchowym” można także przeczytać artykuł Aleksandra Posackiego SJ o relacjach między wiarą a pseudomistyką. Mistyka nie oznacza świętości, choć może się z nią wiązać. Zawsze była obecna w Kościele, nierzadko traktowano ją jednak podejrzliwie ze względu na nieweryfikowalność mistycznych doświadczeń. Doświadczenia te zresztą mają „jedynie przygotować do [wewnętrznej] przemiany, współpracować z nią, a w końcu wygasnąć. Tak jak wygasały ekstazy mistyków, kiedy osiągnęli wyższy etap zjednoczenia z Bogiem”.
Ponadto warte polecenia są rozważania ks. Alfonsa J. Skowronka o mysterium iniquitatis (tajemnicy nieprawości, zła) oraz wywiad Katarzyny Bielas z Philipem Gröningiem, reżyserem Wielkiej ciszy poświęconej kartuzom.
Oceń