Moje ciało, moja sprawa
fot. nathan dumlao _ / UNSPLASH.COM

Płodność jest dla kobiety przeszkodą w karierze, bo założono, że żyje się dla pracy, a nie pracuje, żeby żyć.

Dominik Jarczewski OP: Pigułka antykoncepcyjna to najważniejszy wynalazek XX wieku?

Marianne Durano: Od strony czysto naukowej to z pewnością wielkie osiągnięcie. Od strony społecznej trzeba uznać, że miała ogromny wpływ na kształt rodziny, kultury, polityki – czy pozytywny, czy negatywny to już inna sprawa. Okoliczności jej wynalezienia są jednak moralnie i naukowo dwuznaczne. Jeśli zagłębimy się w korespondencję między doktorem Gregorym Pincusem a wielką inspiratorką antykoncepcji doustnej Margaret Sanger, dowiemy się, że pierwotnie cel wynalazku był eugeniczny. Chodziło o to, by biedne kobiety przestały na potęgę rodzić dzieci i żeby w ten sposób uchronić ludzkość przez zalewem słabych genów. Testy leku przeprowadzono w warunkach wątpliwych metodologicznie i etycznie.

To znaczy?

Na przykład w ostatecznych wynikach badań pominięto przypadki kobiet, które skarżyły się na efekty uboczne albo przerwały testy.

O jakich powikłaniach mówimy?

Pięć zgonów w pierwszej fazie testów w Puerto Rico. Ponadto bóle głowy, złe samopoczucie, bóle brzucha. Nikt się z tymi kobietami nie liczył. Bo też pigułka nie była odpowiedzią na ich realne potrzeby. Jeśli przyjrzeć się demografii, okaże się, że przynajmniej w Europie ustabilizowała się na poziomie 2–3 dzieci na kobietę już około 1870 roku, czyli na długo przed wynalezieniem pigułki antykoncepcyjnej. Małżeństwa wcale jej nie wyczekiwały, bo nauczyły się już kontrolować płodność metodami naturalnymi. Pigułka jako masowe spełnienie marzeń kobiet to mit.

W popularnym brytyjskim serialu Z pamiętnika położnej, którego akcja rozgrywa się w londyńskich dzielnicach biedoty lat 50. i 60., widzimy wielodzietne rodziny gnieżdżące się w nędznych mieszkaniach: mężczyźni cały dzień pracują w porcie, kobiety przechodzą płynnie z jednej ciąży w drugą, a zaniedbane, brudne dzieci zapełniają każdy kąt. Wszyscy z wytęsknieniem czekają na pigułkę antykoncepcyjną, której pojawienie się w magiczny sposób zmienia ich warunki bytowe…

Owszem, jak wspomniałam, burżuazja już w XIX wieku nauczyła się naturalnych metod. Wynalazek doktora Pincusa skierowany był do bohaterek serialu, o którym ojciec wspomniał, a które niejednokrotnie rzeczywiście rodziły jedno dziecko za drugim. Ale zapytajmy: dlaczego? Po pierwsze, nikt ich nie nauczył metod naturalnych, po drugie, ze względu na ich mentalność. To sytuacja dobrze znana dziś w krajach Trzeciego Świata, gdzie ludzie mówią, że jedyne bogactwo, jakie im pozostało, to dzieci. Antykoncepcji nie wynaleziono dla klasy średniej i zamożnej, ale dla tych ubogich kobiet. Sanger chciała je powstrzymać siłą przed płodzeniem dzieci, skoro same tego nie potrafią.

Pigułka wyzwoliła kobiety?

Gdybym żyła w latach 60., może sama bym jej broniła. Być może w danym momencie było to narzędzie wyzwolenia kobiet. Ale dzisiaj kobiety chcą czegoś więcej. Chcą antykoncepcji, która po pierwsze, nie ma efektów ubocznych dla ich zdrowia, po drugie, nie wpływa na libido, a po trzecie, jest dzielona przez mężczyzn i kobiety. O ile pigułka mogła być symbolem pewnego wyzwolenia kobiet w latach 60., ufam, że naturalne metody staną s

Zostało Ci jeszcze 85% artykułu

Wykup dostęp do archiwum

  • Dostęp do ponad 7000 artykułów
  • Dostęp do wszystkich miesięczników starszych niż 6 miesięcy
  • Nielimitowane czytanie na stronie www bez pobierania żadnych plików!
Wyczyść

Zaloguj się

Moje ciało, moja sprawa
Marianne Durano

urodzona 10 lipca 1991 r. w Lyonie – absolwentka lyońskiej École Normale Supérieure, nauczycielka filozofii, wraz z mężem Gaultierem Bèsem założyła i redaguje kwartalnik „Limite” poświęcony ekolo...

Moje ciało, moja sprawa
Dominik Jarczewski OP

urodzony w 1986 r. w Warszawie – dominikanin, duszpasterz, rekolekcjonista, doktor filozofii uniwersytetu Paris 1 Panthéon-Sorbonne, wykładowca Kolegium Filozoficzno-Teologicznego Dominikanów, stały współpracownik miesięcznika „W drodze”....

Produkt dodany do koszyka

Zobacz koszyk Kontynuuj zakupy

Polecane przez W drodze