Film należy oglądać jak własne życie. Intensywnie. Z gorliwością, uwagą i pasją. Czasem większą niż ta, z którą go nakręcono. W ludzkie losy należy wnikać z całą powagą, a jednocześnie ze współczuciem. Gdy trzeba – wnikać bezlitośnie. Na śmierć i życie. T...

„Jestem chrześcijaninem” – miał odpowiadać przesłuchiwany w 177 roku Vienne na każde z zadanych mu pytań. Żadnego statusu, żadnych znajomości. Nie podał też miejsca urodzenia, tajemnicą okrył swój wiek. Zupełnie jakby to wszystko było nieważne, bo ginęło ...

Więź z drugim – z potrzebującym i znajdującym się w przenośni i dosłownie, jak w przypadku uchodźców i migrantów, w sytuacji granicznej – opiera się na co najmniej dwóch słowach kluczach, na które chciałbym zwrócić uwagę.Pierwszym kluczem d...

Czasami coś musi umrzeć, żeby coś innego mogło się narodzić. Zmieniają się pory roku i pokolenia, stary bohater rozpoczyna nowe życie, uczeń przerasta mistrza. Na to wszystko potrzeba czasu, a tego zawsze jak na lekarstwo. Być może da się go wyliczyć za p...

Nie wiem, od czego zacząć. I to nie jest taki retoryczny chwyt. Hałas Małgorzaty Halber jest książką tak dobrą, że po prostu boję się pisać cokolwiek.Ta niewypełniona przestrzeń, to światło, ta nieprzebrana biel – to byłaby najlepsza recenzja Hałasu. ...

Chociaż będę od czasu do czasu odnosić się do przykładów praw moralnościowych, które są (lub kiedyś były) powszechne w anglosaskim prawodawstwie, moim celem jest uniwersalna obrona prawnego narzucania moralności przed zarzutem, że jest ono z konieczności nies...

Nasze czasy rzadko sprzyjają tym, którzy próbują rozwiązać problem. O wiele częściej trzymają stronę tych, którzy ten problem pogłębiają. Cóż, drenaż zła silniej wciąga niż budowanie szczęścia, co wymaga ryzyka i cierpliwości. Przedwojenny kabaret lansowa...

Istnieje pewien rodzaj specyficznego oczekiwania, literacki sposób bycia na progu. To wyczekiwanie czytelnika na pisarza. Naprawdę interesujący jest nie ten pisarz, który z przeraźliwą regularnością wydaje książki. Kto czyta i kto naprawdę czeka na kolejn...

Filmowe historie opowiadające o ludziach chorych, o rozpadających się związkach i o życiowych tragediach brutalnie nam przypominają, jak kruche jest życie i jak łatwo stracić zdrowie, pracę, przyjaciół. A jednocześnie podkreślają, jak cenna jest każda chw...

Odwrócić się na pięcie i ruszyć. Za plecami zostawić wszystko, co znane: dom z jego wiążącymi obowiązkami, codzienność pracy, powtarzalność tych samych twarzy. Powiedzieć przez ramię: „Wystarczy” temu, co znane, zaś temu, co przed sobą, z zawadiackim uśmi...

Chociaż chwilami się wydawało, że zainteresowanie trwającym od 2021 roku Synodem o synodalności w 2024 roku osłabło, to jednak trudno oprzeć się wrażeniu, że to właśnie on w ostatecznym rozrachunku nadawał ton życiu Kościoła. I wiele wskazuje, że będzie to ro...

Od czasu do czasu notujemy stany przepływu przez nasz umysł – dzieł, idei, myśli. Zazwyczaj wypada – jak w komunikacie radiowym o poziomie wody na Bugu we Włodawie – że to dolne strefy stanów średnich. Może dlatego, że zbyt powoli usuwamy złogi? Że skąpimy mi...

Corocznie w Polsce wydaje się około trzydziestu tysięcy książek. Przynajmniej tyle nowości notuje Biblioteka Narodowa. Na łamach miesięcznika prezentujemy zaledwie niewielki ułamek tej nieprawdopodobnej liczby, szukając rzeczy godnych polecenia i dłuższego za...

Ponad wszystkoKimże ja jestem,żebyś mnie miał wysłuchać, Panie.Ale wysłuchajprzez wzgląd na miłosierdzie Twoje,które nie zna dnia, ani godziny,ani właściwej i niewłaściwej pory.Które jest ponad utrzęsioną miarę,ponad góry wysokie, ponad chmury.Które ogarn...

Wojna ściera z naszego życia subtelną patynę. Najczęściej ściera do kości. Ostatecznie – podobnie jak zaraza czy głód – od zawsze figurowała na czele priorytetów ludzkości. Ale też w tej masie zawsze znajdzie się garstka, która ma priorytety przeciwne. I ...

Rozpoczęcie lektury biografii od ostatniej strony, przekornie, jakby się czytało powieść detektywistyczną, nie przynosi ukojenia. Nie ten gatunek, nie te zasady. Niemniej warto pójść czasem pod prąd, zresztą może i tak czytałby Antoni Słonimski książkę o ...

Kino często oddaje głos tym, którzy w rzeczywistości nie mają możliwości wypowiedzenia się – mniejszościom, słabszym. Opisuje historie, które z różnych względów nie mogą być opowiedziane wprost i dosłownie – bo nie te czasy, bo mogłoby to sprowadzić na bo...

Raskolnikow – tyle mniej więcej wiedziałem o starowierach. Powtarzałem za Fiodorem Dostojewskim, że nazwisko studenta, co filozofował siekierą, znaczy tyle co „schizma” (raskoł). Pęknięty, rozdarty, rozdwojony – zupełnie zdrowy, czyli integralny i pełny, ...

Wspaniałość cywilizacji wyłoniła się z wielkich umysłów, kreatywności, świętych i wynalazków. Nie jest zaskoczeniem, że często pojawia się ona w okresach zakłóceń i chaosu. Ale wielkość rozwija się również wtedy, gdy przede wszystkim ludzie są pewni siebie. K...

Co przychodzi po Bogu? Co następuje w ślad po tym, jak zrezygnujemy z Boga? Co wyłania się z owej nocy niewiedzy, z owego momentu porzucenia i bycia porzuconym? Zwłaszcza dla tych, którzy – po pozbyciu się „Boga” – nadal szukają Boga?Jest to kwestia, któr...

Naszemu umysłowi coraz trudniej utrzymać kontrolę nad otaczającym światem. W odruchu paniki ucieka czasem w stronę scenariuszy katastroficznych. Niepotrzebnie. Żydowski mędrzec Akiba ben Josef w I wieku naszej ery uspokajał: „Wszystko już było”.Życie ...

Richard Rohr – tak, ale z umiarem. Polski czytelnik może cierpieć na nadmiar publikacji amerykańskiego franciszkanina, który od dekady wydawany jest u nas regularnie. W krótkim czasie otrzymaliśmy zbyt wiele książek tego autora. Dodajmy od razu: zbyt wiel...

Wyzwolenie się niekoniecznie oznacza zdobycie wolności spod obcego jarzma. Można się uwolnić od toksycznych relacji, narzucanych ról, oczekiwań społecznych, a nawet od samego siebie, zostawiając za sobą trudną przeszłość, która bardziej pogrąża, niż pomaga bu...

Wyobrażałem sobie, że zacznę tę recenzję w taki sposób: Szanowni Czytelnicy, proszę, żeby podniosły rękę osoby, które znają osobiście kogoś, kto odszedł (formalnie albo tylko czasowo) z Kościoła. Dziękuję, już policzyłem. A teraz proszę, aby podnieśli ręk...

Tworzenie obiektu kultu religijnego wymaga od osoby niewierzącej szacunku dla tych, którzy wierzą. Dla ich przekonań i wartości. Wiara jest tkanką delikatną, mistyczną, niezwyciężoną i silną, jeśli jest się szczęściarzem i się Ją ma. Jest mgłą, która nagle pr...

Film jest po to, abyśmy nie bali się położyć spać ze strachu przed złymi snami. Niech więc one toczą się na jawie, na odległość spojrzenia, przez sześć, osiem kwadransów. Ta dawka czasu i uwagi bywa grudką złota odnalezioną w strumieniu.Trąbka i koper...

Wszyscy jesteśmy z transformacji, powtarza jak refren Michał Przeperski. Znam ten refren, ale dopiero teraz rzeczy majaczące na polu własnej intuicji zostały nazwane przez kogoś obok bardzo konkretnie. Kiedy wypowiadamy hasło „okrągły stół”, dopowiadamy natyc...

Kino nie szczędzi nam obrazów pożegnań. Rozstanie kochanków, rozłąka spowodowana śmiercią najbliższej osoby, zakończenie pewnego etapu życia albo wyzbycie się wyobrażeń o samym sobie. W pozytywnej wersji – porzucenie życiowego bagażu, opuszczenie miejsca, w k...

Gdyby szkocka pisarka Ali Smith nie przyszła na świat na początku lat sześćdziesiątych XX wieku, musielibyśmy ją wymyślić. Nie tylko w Szkocji i dla Szkocji. Smith jest nam potrzebna w skali globalnej. Naprawdę. Tworzy powieści, które nie tylko formalnie są l...

Występujemy na scenie życia, ale nie znamy treści całej sztuki. Mamy tylko niewielką rólkę w trzecim akcie. Wchodzimy i mówimy: Jaśnie pani, powóz zajechał. A przecież należy tę kwestię wygłosić tak, by widownia słyszała stukot kopyt na bruku. Innego występu ...

Na okładce widać nakładające się na siebie małe karteczki do notowania. Ich układ przypomina płytę winylową, co potwierdza nałożona na nie igła gramofonowa. Na każdej z karteczek napisane jest jedno słowo: „Gdyby”. Przyznam, że zauważyłam to i w pełni zrozumi...

Pierwsze miłostki i rozstania z byle powodu, burze w szklance wody, zawalone studia, ciągłe zmiany kierunków, robienie na złość dorosłym. Niektóre wybryki z młodzieńczych lat wspomina się z sentymentem, opowiadając o nich po latach z rozrzewnieniem i rozbrajaj...

Na okładce cztery wróble uchwycone w tej krótkiej chwili, kiedy akurat nie przelatują z miejsca na miejsce. Książka, którą ozdabiają, to Ćwiczenia z radości naszego felietonisty ks. Grzegorza Strzelczyka. Po ćwiczeniach ze szczęścia i odwagi wydawnictwo Znak ...

Nieustannie staramy się pilnować, by nasze życie nie było tylko pasmem luźno powiązanych ze sobą wydarzeń. By układało się w mozaikę – możliwie jednolitą, sensowną i piękną. A kino wyświetla nam wzór, daje przykład, inspiruje.U nas w Auschwitz, czyli ...

Czy żałoba po samobójcy w czasach nam współczesnych jest czymś zupełnie normalnym? A co zrobić po śmierci samobójcy, który przed desperackim atakiem na samego siebie odebrał życie kilku przypadkowym osobom i kilkanaście zranił? Czy wolno nam przeżywać żałobę?...

Jak często everymanami na miarę naszych czasów są życiowi nieudacznicy. Nie superbohaterowie z muskułami ze stali, odnoszący oszałamiające sukcesy albo obdarzeni wyjątkowymi talentami, ale przeciętni ludzie – zwalniani z kolejnych miejsc pracy, uzależnieni od...

Być może upadłam na głowę, ale coś mi mówi, że przeczytałam już najlepszą książkę w całym 2024 roku. I to nic, że dopiero jest luty. Drabina Eugenii Kuzniecowej to kawał świetnej współczesnej literatury.Od razu zrobię zastrzeżenie, by nie dać się zwieść n...

Ile wart jest film, który nie utwierdza nas w tym, co nas przerasta? Czymże jest kino, które nie zakotwicza nas w tym, co Zasadnicze, co Nienaruszalne i Nieprzemijające?Flirt na całe życie, czyli ObsesjaDawne krzywdy można odziedziczyć równie łatwo, j...

Idealna książka na początek roku. Stawia do pionu, podrywa do działania, sprawia, że człowiekowi robi się cieplej na sercu i że to serce szybciej bije. Trochę też mobilizuje, żeby się nie mazgaić, nie narzekać, nie mówić, że nie można, że się nie uda, że inni...

Cztery powieści kontra cztery reportaże i do tego dwie biografie. Nasze osobiste zainteresowania literackie kontra najważniejsze premiery. Jak co roku dzielimy się z Wami literackimi olśnieniami. Piszemy o książkach, które nas zaintrygowały. Przypominamy auto...

Odmawiamy obecności w naszym życiu ludziom dla nas ważnym, ponieważ się boimy, że nie damy sobie rady, gdy ich zabraknie. Odmawiamy przyjęcia miłości, ponieważ obawiamy się cierpienia, które może nam przynieść. W życiu i w sztuce nie kolekcjonujemy oryginałów...

Znaczenie wielu wydarzeń, które miały miejsce w życiu Kościoła powszechnego i Kościoła w Polsce w 2023 roku, zweryfikuje czas. Są jednak takie, których nie sposób pominąć, spoglądając na mijający rok. Nawet jeśli o niektórych chciałoby się szybko zapomnieć....

Na początku się przyznam, że nie wiem, od czego zacząć. A dlaczego się przyznaję? Dlatego że mam pisać o big data, zaś przed wielkimi zbiorami danych nic się już nie ukryje. Stąd pomysł na szczerość.Jak bardzo przed big data nic nie da się ukryć, wie młod...