Pewna osoba stwierdziła niedawno podczas rozmowy, że chrześcijaństwo jest religią odstręczającą między innymi dlatego, że nieustannie przypomina o śmierci. Twierdziła, że wezwanie „Memento mori” nie tylko nakazuje żyć „w cieniu śmierci”, ale przytępia też wrażliwość na los bliźnich.
„We wszystkich swoich sprawach pamiętaj o swym końcu, a nigdy nie zgrzeszysz”, napisał mędrzec (Syr 7,36). Medytacja nad własną śmiercią jest od samego początku nierozerwalnie związana z chrześcijańską duchowością. Pojawienie się wezwania memento mori, które w pewnym momencie stało się niezwykle popularne w Kościele, jest więc wyrazem znacznie szerszego zjawiska niż tylko chwilowej i ulotnej fascynacji tajemnicą śmierci.
Bez żadnej przesady można powiedzieć, że to, co chce przekazać wezwanie memento mori, jest jednym z najbardziej narzucających się uważnemu słuchaczowi elementów Ewangelii. Jeśli bowiem słowa Pana Jezusa o niechybnym nadejściu końca naszego życia ziemskiego – czy to przez Jego ostateczne przyjście w chwale, czy to przez naszą śmierć – potraktujemy jako różne sposoby wyrażenia istoty tego wezwania, wtedy dostrzeżemy, jak głęboko jest ono zakorzenione w Ewangelii i jak wiele ważnych intuicji przekazuje. Sądzę, że ewangeliczne rozumienie memento mori można uporządkować wokół trzech tematów:
1. „Pamiętaj, że musisz umrzeć, to znaczy żyj tak, abyś osiągnął życie wieczne”.
2. „Pamiętaj, że musisz umrzeć, to znaczy przyjdzie na ciebie czas definitywnego rozliczenia”.
3. „Pamiętaj, że musisz umrzeć i może się to zdarzyć w każdej chwili”.
Postaram się teraz omówić te trzy główne znaczenia.
Pogarda dla życia ziemskiego
Zarzut, który zawiera początkowe pytanie, jest więc taki: jeśli mówimy memento mori, to znaczy, że automatycznie z pogardą musimy myśleć o naszym życiu doczesnym i okazywać brak zainteresowania kształtowaniem własnego losu i przyszłości świata. Krótko mówiąc, wezwanie meme
Zostało Ci jeszcze 75% artykułuWykup dostęp do archiwum
- Dostęp do ponad 7000 artykułów
- Dostęp do wszystkich miesięczników starszych niż 6 miesięcy
- Nielimitowane czytanie na stronie www bez pobierania żadnych plików!
Oceń