Sklejanie świata
fot. kristin charleton / UNSPLASH.COM

Tej książki miało nie być. Przyznaje to sama autorka. I choć historia, którą nosiła w sobie od wielu lat, od dzieciństwa, prosiła o to, by dać jej głos, ona nie potrafiła podzielić się nią z innymi. Temat powracał jednak w prywatnych rozmowach na tyle często, by pewnego dnia Magdalena Parys usłyszała od dwóch zaprzyjaźnionych reporterek pisarek Katarzyny Surmiak-Domańskiej i Magdaleny Grzebałkowskiej, że jednak musi napisać książkę, której miało nie być. Właśnie dostaliśmy ją do rąk – poruszającą rodzinną opowieść, historię świata, który rozpadł się na zbyt wiele kawałków, by dorastająca dziewczynka potrafiła sama go posklejać…

Siostra i siostra

Wszystko zaczyna się w 1945 roku, u kresu II wojny światowej. Karol, Polak, którego wysłano na roboty przymusowe do hitlerowskich Niemiec, wraca do kraju. Nie sam. Do obozu przejściowego trafia wraz z brzemienną narzeczoną. Warunki najgorsze z możliwych, dla dzisiejszego czytelnika aż niemożliwe do wyobrażenia. Głód, brud i nędza, wszędobylskie wszy, zagubieni i przerażeni ludzie w stanie skrajnego wyczerpania, wielu z nich to cudem ocaleni więźniowie obozów koncentracyjnych. „Jedzą ciepłą zupę. Ciepłą, nie, letnią. Letnią, nie, nie taką zimną. (…) Karol oddaje Rice ostatnie trzy łyżki, no może cztery. Nie jest już taki głodny, mówi. Nie tak bardzo. To znaczy jest, ale mu starczy. Wody odchodzą Rice w nocy. (…) Czy niemowa krzyczy przy porodzie? (…) – Przyj – sepleni po polsku kobieta bez zębów. – Przyj. (…) Kobieta bez zębów, która się uśmiecha, bo dziecko z krwią wypływa na jej ręce, zastyga z dzieckiem i z tym uśmiechem na twarzy. Jest polską Żydówką w tym 1945 roku. Gotta nie ma. Boga nie ma. Ona to wie na pewno”. A Rika, której prawdziwe imię brzmi Ruth, jest Niemką, córką niemieckiego przedsiębiorcy, u którego pracował Karol. By przeżyć, musi milczeć, rodzi, nie wydając dźwięków, Boga na pomoc wzywa jedynie w myślach.

To jednak nie wszystko, gdy idzie o zaledwie początek tej pogmatwanej historii. Rika ma bowiem siostrę bliźniaczkę. Polski robotnik (który wzbudził zaufanie swojego niemieckiego „opiekuna”, kto wie, może był nawet typowany na jego następcę?) zakochał się w nich obu, zresztą z wzajemnością. Obie dziewczyny oczekiwały jego dzieci. Gdy jednak stało się jasne, że lada chwila hitlerowska Rzesz

Zostało Ci jeszcze 75% artykułu

Wykup dostęp do archiwum

  • Dostęp do ponad 7000 artykułów
  • Dostęp do wszystkich miesięczników starszych niż 6 miesięcy
  • Nielimitowane czytanie na stronie www bez pobierania żadnych plików!
Wyczyść

Zaloguj się

Sklejanie świata
Michał Nogaś

urodzony w 1978 r. w Radomiu – dziennikarz Programu 3 Polskiego Radia (2000-2016), autor audycji poświęconych książkom oraz wywiadów z polskimi i zagranicznymi pisarzami, od 2020 r. związany z Radiem Nowy Świat. Mieszka w...

Produkt dodany do koszyka

Zobacz koszyk Kontynuuj zakupy

Polecane przez W drodze