W apokryficznej Ewangelii Piotra opisano scenę wyjścia Chrystusa z grobu. Ale Kościół powiedział: Nie, to nie jest tekst natchniony. Bo do wiary w zmartwychwstanie człowiek musi dojść sam na podstawie znaków ? takich jak pusty grób.
Maciej Müller: Fascynujące są lata między zmartwychwstaniem Chrystusa a powstaniem pierwszego z pism Nowego Testamentu. Chrześcijanie nie mają żadnej księgi. Co czytają?
Michał Wilk: Stary Testament, tyle że rozumieją go inaczej niż Żydzi palestyńscy. Żydzi postrzegali Biblię hebrajską jako złożoną z trzech części: jej sercem była Tora, Prorocy – komentarzem wyjaśniającym, jak rozumieć ją w konkretnych okolicznościach historycznych, a całość uzupełniały Pisma, dziś powiedzielibyśmy: księgi mądrościowe. Pierwsi wyznawcy Chrystusa nie korzystali jednak z Biblii hebrajskiej, ale z jej greckiego tłumaczenia powstałego w III wieku przed Chrystusem w Aleksandrii, czyli z Septuaginty. W diasporze aleksandryjskiej bardzo silne były oczekiwania mesjańskie. Tłumacze zmienili więc kolejność ksiąg, Proroków przestawiając na koniec. Odtąd czytano ich nie tyle jako komentatorów Tory, ile jako patrzących w przyszłość i zapowiadających Mesjasza.
Czyli można powiedzieć, że pierwsi chrześcijanie są nadal wyznawcami judaizmu?
Ci, którzy nawracają się z judaizmu, nie przestają być Żydami. Zwróćmy uwagę, że modlitwa Ojcze nasz, zredagowana w dłuższej Mateuszowej wersji około 85 roku, jest prawie w całości kompozycją wezwań przejętych z modlitwy Kadisz, odmawianej w synagodze. Świadczy to o tym, że przez długi czas drogi Kościoła i Synagogi szły równolegle i nikt nie widział potrzeby rozdziału, szczególnie wśród wyznawców Chrystusa. Nawet wtedy, kiedy Paweł wykazał możliwość przyjęcia chrześcijaństwa przez pogan bez konieczności obrzezania. Potem oczywiście sprawa się komplikuje, narasta wrogość, a drogi Synagogi i Kościoła coraz bardziej się rozchodzą.
Pierwszy List św. Pawła do Tesaloniczan powstał dopiero w 51 roku. Dlaczego przez tyle lat nikt nie zabrał się za spisywanie opowieści o życiu Jezusa? Bardziej były potrzebne doktrynalne wywody Pawła?
Ewangelię można głosić na różne sposoby. Paweł zdecydował się na listy. Ewangelia Marka powstaje ok. 70 roku, kolejne ewangelie synoptyczne w latach 80–85, a ostatnie redakcje Ewangelii Jana wykraczają poza pierwszy wiek. W tym czasie nowe pokolenie chrześcijan nie pamięta już Jezusa z Nazaretu. Być może dlatego ewangeliści, „pożyczając” od wcześniejszych autorów niektóre elementy starożytnych biografii i relacji historycznych, tworzą nowy gatunek literacki, który dzisiaj nazywamy ewangelią. Nie sporządzają wykazu zdarzeń, kroniki czy pamiętnika. Posługują się zasadami historiografii, czyli starożytną sztuką pisania i interpretowania historii.
Szkoda.
Niekoniecznie. Takim wielkim historykom jak Tukidydes czy Ksenofont nie przyszłoby do głowy relacjonowanie czystych faktów. Szan
Zostało Ci jeszcze 85% artykułuWykup dostęp do archiwum
- Dostęp do ponad 7000 artykułów
- Dostęp do wszystkich miesięczników starszych niż 6 miesięcy
- Nielimitowane czytanie na stronie www bez pobierania żadnych plików!
Zaloguj się
Oceń