Ricardus Knapwell

XIII-wieczny angielski dominikanin i teolog, jeden z najbardziej znaczących przedstawicieli pierwszej szkoły tomistycznej w Oksfordzie.

Zachowane dokumenty nie pozwalają na szczegółowe ustalenie przebiegu życia Ryszarda Knapwella. Z dzieł, które nie uległy zniszczeniu, wnioskuje się, że najaktywniejszy był w latach 1270-1286. Został uznany za autora dzieła Correctorium corruptorii „Quare, napisanego w obronie Tomasza z Akwinu na przełomie lat 1282/1283.

Zasłynął sporem teologiczno-filozoficznym z franciszkanami. Jako pierwszy ustosunkował się do pisma Wiliama de la Mare Correctorium fratris Thomae (Korekta brata Tomasza), składającego się ze 117 artykułów, wyliczających domniemane błędy w najważniejszych dziełach filozofa. Na początku lat 80. XIII wieku Knapwell sformułował szczegółową odpowiedź, która okazała się najwcześniejszą i zarazem najbardziej rozbudowaną z serii wydanych wówczas polemik Correctoria corruptorii fratris Thomae (Korekty gorszyciela brata Tomasza). Pismo Knapwella zasłynęło pod nazwą Correctorium corruptorii „Quare. Otrzymał za nie tytuł magistra teologii na Uniwersytecie Oksfordzkim.

Niedługo potem napisał De unitate formae (O jedności form), zabierając tym samym głos w kolejnej dyskusji, której przedmiot stanowiło tomistyczne definiowanie formy substancjalnej w człowieku. Władze kościelne potępiły wówczas Knapwella za jego poglądy i w 1286 roku został obłożony ekskomuniką. Pojechał do Rzymu, aby bronić się u samego ojca świętego Mikołaja IV; w 1288 roku zdjęto z niego karę.

O późniejszym życiu dominikanina wiadomo niewiele. Prawdopodobnie wycofał się z publicznego nauczania i wyjechał do Bolonii, gdzie niedługo potem zmarł.

Jest rzeczą znamienną, że Knapwell, jak wielu innych dominikanów, na początku swojej kariery naukowej nie był zwolennikiem myśli św. Tomasza. Przekonywał się do niej stopniowo, czemu towarzyszyły liczne postanowienia kapituł generalnych Zakonu, najpierw zorientowane na obronę myśli tomistycznej, potem na jej rozwój i w końcu na utrwalenie jej jako podstawy nauczania teologii w Zakonie.

Nakładem Instytutu Tomistycznego ukazało się jego dzieło Quaestiones disputatae De verbo, zawierające niepublikowane wcześniej kwestie.