Amerykanin Eric Lu wygrał XIX Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Brzmi to jak informacja w rodzaju: „Iga Świątek triumfuje na Roland Garros” lub „Argentyna mistrzem świata w piłce nożnej”. A potem dyskusje: W czym był lepszy Lu od J...
Zainspirowana uwagą znajomej sięgnęłam po Dekalog Kieślowskiego. Powiedziała z entuzjazmem, że Heweliusz Jana Holoubka to pierwszy od tamtego czasu tak dobry serial w Polsce. Najlepszy od czasów kina moralnego niepokoju. Coś mi w tym porównaniu zazgrzytało, w...
Ostatni felieton w roku świetnie się nadaje na podsumowania. Zamierzam zatem z tej okazji bezlitośnie skorzystać, zaczynając od pytania o to, jakie wydarzenie w mijającym roku odbiło się największym – z punktu widzenia instytucjonalnego – echem w Kościele kato...
„Nie jesteśmy końmi. Jesteśmy ludźmi…” – mówi w finałowym odcinku bohater słynnego koreańskiego serialu. „A ludzie…”. Co ludzie? Nie dowiemy się, bo Gi-Hun nigdy nie dokończy tego zdania. To my mamy je dokończyć. Ludzie kochają. Ludzie nienawidzą. Ludzie b...
Po prostu: d’Anthès, bez imienia i bez tytułu – tak go tu pamiętają i siła tej pamięci zadziwia. Kilka dni temu oprowadzałem po naszym kościele wycieczkę uczniów piątej klasy szkoły podstawowej. Kiedy spytałem, czy znają nazwisko d’Anthès, odpowiedziało mi ch...
Los potrafi być naszym przyjacielem, choć przecież wiemy, że prawdziwi przyjaciele nie zawsze głaszczą po głowie. Czasami stają się wymagającymi nauczycielami. Tak właśnie było tym razem. Jeszcze w listopadzie pisałem o bliskości, o tym, że nie wymaga ona fiz...
Wpisy i notatki w kalendarzu. Słowa, pod którymi kryją się najprzeróżniejsze spotkania, aktywności, podróże. Hasła, które w chwili zapisywania były jedynie niezbyt określoną przyszłością, a teraz mienią się feerią przeżytych już uczuć i doznanych wrażeń. Imio...
Zazdroszczę Pawłowi Krupie, że – jak sam wspomniał w październikowym felietonie – kiedy nie może pisać o obecnej rzeczywistości, ucieka w historię i tam szuka schronienia. Jako niehistoryk z takiego schronienia skorzystać nie mogę. Ale nawet gdybym mógł, to b...
Podczas kursu zaawansowanych technik fizjoterapii szkoleniowiec prosi młodych adeptów, żeby chwytając łokieć pacjenta, wykonali obrót nadgarstka – taki sam gest, jak ten, który robią, przekręcając klucz w zamku. Jedna z kursantek zgłasza problem. Nie zna tego...
Pan Andrzej nie miał ładnych butów. Prawdę mówiąc, nie miał żadnych, bo trudno było nazwać te brudne strzępy na opuchniętych stopach butami. Nie miał też ubrań na zmianę, więc od wielu miesięcy nosił to, co akurat miał na sobie. No i nie miał domu. Właściwie ...
Tytułowy „hasiok”, czyli miejsce, w którym wysypuje się przede wszystkim „hasie” – popiół z pieca, ale też po prostu „śmietnik”, pojawił się już dwukrotnie w moich felietonach. Nigdy jednak w roli głównej, co mozolnie sprawdziłem i co pilnie wymaga naprawy. B...
Pięćdziesiąt lat temu, 20 września 1975 roku odbył się w Warszawie ligowy mecz piłkarski pomiędzy Legią a Pogonią Szczecin. W tamtych czasach nie opuszczałem żadnego meczu Legii w stolicy. Spokojnie, dalej już nie będzie o piłce. Tak się niefortunnie złoży...
W listopadzie życie jakby się od nas oddala. Realnie i symbolicznie. Słońce ledwo się ku nam przedziera, złoto liści ustępuje szarościom i szarugom, a dzień się kończy, nim się na dobre zacznie. Do światełek Bożego Narodzenia jeszcze daleko – może dlatego ...
Z portretu spogląda na mnie wyprostowany młody mężczyzna w mundurze generała: blond czupryna, zaróżowione policzki, ciemne oczy – z pewnością mógł się podobać. Nie zasłynął jednak jako romantyczny kochanek, lecz jako zdolny wódz w czasach, kiedy jego ojczyzna...
Jestem nie tylko autorem „W drodze”, ale – co oczywiste – także jego czytelnikiem. Nie czytam od deski do deski, wybieram teksty. Czasami jakiś temat mnie nie interesuje, inny wydaje mi się zbyt mądry. Bo czytam i nic nie rozumiem. To nie jest wina autora czy...
To był jeden z dni wieszczących nieodwołalny schyłek lata. Na tatrzańskich szlakach nagle zrobiło się ciszej. Nie, żeby od razu całkiem cicho, ale dokonała się symboliczna zamiana. Zniknęły rodziny z dziećmi i niedzielni bywalcy. Na najstarszym wytyczonym po ...
Jesień jak zawsze przychodzi nieproszona. Szkoda lata. W tym roku, oprócz spadających liści, poczucia upływającego czasu i narastającego chłodu przyniosła rosyjskie drony. Niepewność i zagrożenie ze Wschodu narastają, nawet jeśli niektórzy twierdzą, że to nic...
Od sierpnia tego roku nie ma już w Kłodzku sióstr dominikanek. Zabrakło godzin dla katechetek. Znowu się kończy jakiś mój świat. Może to normalne? Całe nasze życie składa się z jakichś małych końców świata. Różne są te końce świata. Radosne i smutne, duże ...
Klasztor nad Newą oddalił się – we wrześniu spędzam wakacje w Polsce. Słyszę o młodym polskim karmelicie aresztowanym na Białorusi pod absurdalnym zarzutem szpiegostwa, o dronach przelatujących nad polską granicą. Wojna, która tak bardzo nas niepokoi, raczej ...
Tym razem muszę ostrzec szanownych czytelników, że niniejszy felieton będzie świadectwem wewnętrznej walki z pokusą napisania innego, pod tytułem „A nie mówiłem?”. Jeszcze nie wiem, jak mi z tą walką pójdzie, więc uprzedzam – czytacie na własną odpowiedzialno...
W Polsce byłem! Właściwie to jeszcze jestem, ale gdy ten tekst ukaże się drukiem, będę już – co daj Boże – ponownie w Tomsku. W Polsce jestem co roku i można by rzec, że to nic szczególnego. Ale to nie byłaby prawda. Każda z wakacyjnych wizyt w Ojczyźnie jest...
Dziesiąte urodziny obchodziliśmy umownie i bez ekscesów: odrobiną dorsza, dłuższym spacerem i kąpielą w kanałku. Lubi tam schodzić po kamiennych schodkach, kłaść się na piaskowym dnie i chłeptać wodę na leżąco. Chłodzi sobie brzuch. Ja przykucam i chwilę trwa...
Pisząc ten felieton, czuję się tak, jakbym się znalazł wewnątrz czasoprzestrzennego wiru. Z jednej strony wybiegam w przyszłość, gdyż inaczej niż zwykle inspiracją dla mnie jest nie to, co było, ale to, co będzie, czyli przewidziane na wrzesień kolokwium z ok...
Jeszcze pachnie latem. Jeszcze nie wyblakły wspomnienia wakacyjnych wyjazdów. Jeszcze nie wchłonęła nas powakacyjna codzienność. Będzie więc trochę o wakacjach. A trochę jednak o czymś innym – jak to z felietonami bywa. Kiedy przyjeżdżam na wakacje do nasz...
Szwajcaria, kanton Ticino, końcówka lipca. Siedzę sobie w barze przy pośredniej stacji kolei zębatej z Mendrisio na Monte Generoso. Przy drugim końcu wielkiego granitowego stołu trzech mężczyzn, na oko nieco starszych ode mnie, wyraźnie zadomowionych w tym mi...
Zapewne lepiej brzmiałoby w oryginale: J’accuse! Byłoby nie tylko bardziej europejsko, ale też bardziej elitarnie. Ale ze mnie żadna elita. Nie mówię po francusku, nie nazywam się Emil Zola, nie piszę listu otwartego do prezydenta republiki francuskiej, a mój...
Jedną z moich wakacyjnych niespodzianek było przypadkowe odnalezienie tablicy na domu przy ulicy Poznańskiej w Bydgoszczy, informującej, że urodził się tam Wolfgang Schmieder. Był to niemiecki muzykolog, który zapisał się w historii jako twórca katalogu dzieł...
Wybrałem się w tym roku na kolejny Rejs ku szczęściu – tym razem w norweskie fiordy. Przyroda zachwycała pięknem, ogromem i dzikością żywiołów, a wszystko w atmosferze skandynawskiego minimalizmu. Wakacje, jak to wakacje – napełniają nową energią i optymizmem...
„Jest we mnie duże zniechęcenie i chyba powoli tracę nadzieję, że droga, którą sobie obraliśmy w naszej grupie skrzywdzonych, jest rzeczywiście słuszna. Być może popełniliśmy błąd, że za bardzo uwierzyliśmy w ludzi i w to, że szczerość z naszej strony spowodu...
– Wszelka ekstaza w twoim życiu będzie się brała z wnętrza – powiedział jej nauczyciel baletu i zapamiętała tę lekcję na zawsze. Teraz też o niej pamięta. Właśnie tańczy do walca Nad pięknym modrym Dunajem. Myślami przenosi się do opery w Budapeszcie: dostała...
Sierpień jest dla mnie najcichszym miesiącem. Owszem, mamy zatłoczone kurorty, festiwale, dworce i lotniska, polskie rocznice, żniwa i dożynki. Bywa głośno, ale nie chodzi wcale o hałas na zewnątrz, tylko o ten, który nosimy w sobie. A tego w sierpniu może by...
Ostatni felieton był okolicznościowy w związku z Niceą. Postanowiłem iść za ciosem i napisać kolejny rocznicowy. Tym łatwiejsze to będzie, że wspomnieć chcę osobę, a przez nią problem, który wciąż i w teologii, i w Kościele pozostaje aktualny. Otóż niedawno, ...
Leżę na wznak. Oczy mam przymknięte. Czuję połączenie lawendy i trawy cytrynowej, a na dekolcie przyjemny chłód. Dłonie kosmetolożki rozprowadzają po skórze emulsję. Światła są przygaszone, w tle słychać kojący zestaw dźwięków – już nie cisza, a jeszcze nie m...
Zaczęło się kilka lat temu, gdy się okazało, że w Petersburgu oprócz mszy świętej po rosyjsku (co zrozumiałe), po polsku i od czasu do czasu po francusku muszę regularnie odprawiać także mszę świętą po angielsku dla niewielkiej wspólnoty Sióstr Misjonarek Mił...
Jestem przedstawiany jako dziennikarz sportowy, a bardzo rzadko piszę na tych łamach o sporcie. Mam wrażenie, że nie jest to temat dla poważnych czytelników „W drodze”. Bywają jednak takie sytuacje czy nawet okresy trwające dni i tygodnie, w których każdy ...
Dwa miesiące od jego wyboru, a wrażenie takie, jakby – poza byciem papieżem – nic innego w życiu nie robił. W obowiązki człowieka, któremu powierzono troskę – bynajmniej nie tylko duchową – o prawie półtora miliarda ludzi, wszedł z niesamowitą naturalnością, ...
Lipiec to zawsze miesiąc wyczekiwany. Pierwszy miesiąc wakacji. Nawet jeśli jeszcze nie mamy urlopu, możemy odpocząć. Żyjemy wolniej, spokojniej. Ciekawe, czy ten lipcowy klimat odpuszczenia, spowolnienia i relaksu uda się w tym roku rozciągnąć na sferę polit...
Dziś muszę zacząć od wyznania: jestem hipokrytą. Wielokrotnie i na różne sposoby zdarzało mi się publicznie marudzić na nadmierne – moim zdaniem – przywiązywanie w polskim Kościele wagi do celebrowania rocznic najróżniejszego autoramentu. A dziś sam zamierzam...
Moja praca sprawia, że dużo rozmawiam z ludźmi. Prowadzę spotkania, robię wywiady, audycje. Mogę zadawać pytania. Zwykle ludziom mądrym albo dysponującym rzadką wiedzą. I to jest ta pozytywna część. Trudniejsza jest taka, że ich odpowiedzi nigdy nie są jednoz...
Podczas ostatnich tygodni kampanii i samych wyborów prezydenckich w Polsce nieoczekiwanie z głębin mojej pamięci wypłynął na powierzchnię szekspirowski Koriolan. Rzymski bohater miał twarz Zbigniewa Zapasiewicza i gdy tylko ją sobie przypomniałem, wróciły emo...
Ten felieton miałam wysłać do numeru czerwcowego, ale nie dało się przemilczeć tak ważnego wydarzenia jak śmierć papieża. Tak więc dzisiaj znów o odejściu. I to kogoś bardzo ważnego – przynajmniej dla mnie. Umarł Kłoczo. Aktor, filozof, artysta słowa, u...
Uwielbiam podróże, fascynuje mnie szczególnie to, co znajduje się daleko i nigdy tego nie zobaczę: Machu Picchu, Wyspa Wielkanocna, Brazylia z Rio de Janeiro i Maracaną… Ale to, co blisko, wcale nie musi stanowić substytutu. Wokół mamy tysiące miejsc, któr...
Czerwiec to idealny miesiąc na spacerowanie. Piękna pogoda, a na horyzoncie wakacje. Miło się ogląda świeżą, żywą zieleń, miło się słucha na dobre już rozśpiewanych ptaków. Szczęście: to właśnie w czerwcu zaczyna się astronomiczne lato i właśnie w czerwcu mam...
„Śląską prowincję”, czyli felietony dla „W drodze”, zacząłem pisać, gdy Franciszek był już biskupem Rzymu. Umarł, gdy miałem się zabierać do sto pięćdziesiątego tekstu w tym cyklu. A nieraz – nie tylko w felietonach – był dla mnie impulsem...
Papież nie żyje – powiedziała matka generalna i zaczęła dzwonić klasztornym dzwonem. Przybiegły siostry. Niektóre były zdezorientowane, większość już wiedziała. Zaczęłyśmy odmawiać różaniec… Ale jak to nie żyje? Przecież wrócił ze szpitala. Przecież jeszcz...
Spośród tekstów pisanych w bólu zaraz po katastrofie smoleńskiej najbardziej poruszył mnie ten opublikowany w „Rzeczpospolitej”, autorstwa Zdzisława Krasnodębskiego, zatytułowany Już nie przeszkadza. Napisany w bardzo osobistym i emocjonalnym tonie pokazywał,...
Jest taki film Obrońcy skarbów, zrealizowany w 2014 roku przez George’a Clooneya na podstawie książki Roberta Edsela. Opowiada o grupie amerykańskich i francuskich historyków sztuki, którzy pod koniec wojny starają się odnaleźć w różnych regionach Europy cenn...
Pod kołami lokomotywy rozlega się huk. Słyszę go dobrze, jedziemy w pierwszym wagonie. Coś łomocze także pod nami, coś miażdżymy. I zaraz, zanim jeszcze dwie emerytowane polonistki z Urgenczu odsuną filiżanki z herbatą od ust, pociąg zaczyna hamować. Chwilę t...
No to mamy papieża! Wiem, wiem, to już nie będzie nowość, kiedy ukaże się ten felieton, ale piszę go nazajutrz po wyborze kardynała Prevosta, który od tej pory będzie znany światu jako Leon XIV. Nie będę się silił na żadną analizę i nie będę próbował przepowi...
Nie lubię długoterminowych zobowiązań. W tym kontekście moje powołanie do życia zakonnego świadczy o tym, że Bóg jest Panem rzeczy niemożliwych i ma ogromne poczucie humoru! Kiedy ponad dwa lata temu zadzwonił do mnie ojciec Roman, redaktor naczelny miesię...
Maj to miesiąc młodości i młodego życia. Przyroda eksploduje świeżością, energią i zapałem. Każdemu z nas ta atmosfera się udziela: wypada się w maju zakochać, czasem w kimś nowym, a częściej może z nową energią pokochać kogoś, kogo już od dawna kochamy? Wyst...
Jutro lecę do Uzbekistanu. Jak to brzmi! Odlegle, wspaniale. Obracam tę myśl w głowie i czuję, że to będzie to. Jeszcze nie doleciałam do Taszkentu, a już mi się marzy okolica: i kirgiskie góry, i kazachskie stepy. Płonie w głowie nierealistyczne od lat pragn...
Tego dnia wychodziłem z bloku na Ursynowie około szóstej rano. Było dziwnie cicho. Ptaki, które zwykle budzą mieszkańców, siedziały nieruchomo na znajomych drzewach, zdezorientowane nową dla nich sytuacją. Przez lata o tej porze pan Zbyszek rozsypywał im koło...
Na początku powinienem zastrzec: nie jestem pewien, czy słowo „ufok” charakterystyczne jest tylko dla śląskiej godki, bo pojawia się też w nieśląskich słownikach internetowych. Filologiczne subtelności interesują mnie jednak relatywnie słabo, więc dalsze rozw...
Parę lat temu – jeszcze przed pandemią i przed wojną – razem z nauczycielami naszej szkoły w Tomsku przyleciałem do Polski na bodajże dziesięciodniową służbową wycieczkę. Chodziło przede wszystkim o zapoznanie ich ze sposobem działania jezuickich szkół w Gdyn...
Szukam ich. A kiedy znajduję, czepiam się jak pijany płotu. Bo chcę się na nich oprzeć, gdy wszystko dookoła wiruje. Grunt usuwa się spod nóg, kiedy kolejny raz słyszę tak zwanego prostego człowieka, który z niekłamanym zdziwieniem i oburzeniem mówi: Co się d...
W ciągu ponad czterdziestu lat życia w Towarzystwie Jezusowym przeżyłem bardzo wiele odejść z zakonu. Nie piszę, że „za mojej bytności w Towarzystwie wielu współbraci odeszło z zakonu”. Nie, to nie odzwierciedlałoby pełnej prawdy. Ja te odejścia przeżyłem. Os...
Z rosyjskich kanałów telewizyjnych, jak Krakowiaczkowi, który pojechał na wojnę – „ostał mi się jeden”, czyli Pierwyj kosmiczieskij. Kiedyś mogłem jeszcze oglądać kanał Historia, jednak zniknął z anteny jakieś trzy lata temu, choć przecież i on płacił trybuty...
Zastanawiałam się, o czym ma być ten felieton. Kiedy go piszę, jest właśnie trzecia rocznica wojny na Ukrainie, papież leży w ciężkim stanie w klinice Gemelli, kilka dni temu miało miejsce spotkanie Donalda Trumpa z naszym prezydentem, z czego niewiele wynikł...
Za każdym razem, kiedy idę korytarzem po podłodze wyłożonej gumoleum, zastanawiam się, dlaczego jest tam tak brzydko. Korytarze są różne – węższe, szersze, ponure albo bezlitośnie rozświetlone, odrapane lub świeżo odmalowane. Biegną pod ziemią albo na piątym ...
