(ur. ok. 1110 w Hexham – zm. 12 stycznia 1167 w Rievaulx) – angielski pisarz, opat cysterski, święty Kościoła katolickiego i anglikańskiego.
Aelred, również Ailred, był jednym z trzech synów Eilafa, kapłana św. Andrzeja w Hexham i skarbnika w Durham.
Aelred z Rievaulx SOCist. kilka lat spędził na dworze króla św. Dawida I Szkockiego i został mistrzem domu zanim opuścił dwór, aby wstąpić do opactwa cystersów w Rievaulx (1134). Mógł być częściowo kształcony przez Lawrence’a Durhama, który wysłał Aelredowi hagiografię św. Brygidy.
W 1142 roku został opatem powołanego przez niego nowego domu w Revesby w Lincolnshire, a pięć lat później opatem w Rievaulx. Resztę życia spędził w klasztorze. Mówi się, że pod jego administracją opactwo rozrosło się do kilkuset mnichów i czterystu braci zakonnych. Odbywał coroczne wizytacje do filii Rievaulx w Anglii i Szkocji oraz do francuskich opactw Citeaux i Clairvaux. W późniejszych latach u opata zauważono wielkie cierpienia z powodu nieznanej choroby.
Był autorem kilku wpływowych książek na temat duchowości, a wśród nich Speculum caritatis (The Mirror of Charity, rzekomo napisany na wniosek św. Bernarda z Clairvaux) i De spiritali Amicitia (O duchowej przyjaźni).
Napisał także siedem prac z zakresu historii, adresując je do Henryka II z Anglii, doradzając mu, jak być dobrym królem i jak być prawdziwym potomkiem królów anglosaskich.
Do XX wieku Aelred był znany jako historyk, a nie pisarz duchowy. Przez wiele wieków jego najbardziej znaną pracą był Żywot św. Edwarda, króla i spowiednika.
Święty Aelred nigdy oficjalnie nie został kanonizowany. Przeniesienie relikwii do głównego ołtarza w Rievaulx miało miejsce w 1191 roku, a w 1476 roku jego kult zatwierdzono na kapitule generalnej cystersów.
Jego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim i anglikańskim obchodzone jest 12 stycznia za Martyrologium Rzymskim. Cystersi wspominają go 3 lutego, a diecezje: Hexham i Middlesbrough w Anglii 3 marca.
