„Kwestie dyskutowane o mocy Boga” ukazują się jako 28. tom Dzieł wszystkich Tomasza z Akwinu. Teksty powstały najprawdopodobniej w latach 1265–1266, w czasie pobytu autora w Rzymie. Św. Tomasz miał wtedy około 40 lat i był już dojrzałym badaczem i doświadczonym pedagogiem.
Forma dzieła wiąże się z jednym z podstawowych sposobów prowadzenia zajęć uniwersyteckich w średniowieczu, jakim była dysputa, a jej wynikiem – tytułowe „kwestie dyskutowane” (quaestiones disputatae). Ta rozbudowana debata na zaproponowany temat była następnie opracowywana i konkludowana przez „mistrza” odpowiedzialnego za całość. Był to poniekąd odpowiednik zajęć seminaryjnych we współczesnym systemie kształcenia.
Pod względem treści dzieło można podzielić na dwie części. Sześć pierwszych kwestii wiąże się bardziej bezpośrednio z zagadnieniem mocy Boga, cztery pozostałe należą do teologii trynitarnej.
Obecny tom zawiera pierwsze cztery z dziesięciu kwestii: O mocy Boga (skupiona wokół Bożej wszechmocy), O mocy rodzenia (związana z pytaniem o zrodzenie Syna Bożego), O stworzeniu (rozważająca różne aspekty tej podstawowej relacji Boga do świata) oraz O stworzeniu nieuformowanej materii (nawiązująca do filozoficznego rozróżnienia na materię i formę).
Jak pisze Michał Paluch OP:
Tematem przewodnim całości kwestii jest problem emanacji, czy też – mówiąc językiem lepiej odpowiadającym Tomaszowemu sposobowi myślenia – boskiego przekazywania istnienia i natury. Udzielanie się Boga manifestuje się w sposób dla nas uchwytny w stwarzaniu, ale dotyczy także porządku wewnątrzboskich pochodzeń: Ojciec, rodząc Syna, jak również wspólnie z Synem tchnąć Ducha Świętego, jest źródłem Osób Boskich. W swoim cyklu Tomasz stara się zarówno każdą z tych dziedzin osobno przemyśleć, jak i właściwie usytuować je wobec siebie nawzajem.
Zbiór kwestii „O mocy Boga” był dla św. Tomasza jednocześnie kontynuacją i przygotowaniem. Kontynuacją rozważań o istocie Bożej, rozpoczętych w Kwestiach dyskutowanych o prawdzie oraz przygotowaniem do pisania Summy teologii, która rozpoczyna się właśnie od rozważań o Bogu.
Prezentowane wydanie Kwestii dyskutowanych o mocy Boga poprzedzone jest obszernym wprowadzeniem autorstwa kilku znawców myśli Akwinaty. Wprowadzenie to przybliża całość dzieła oraz omawia sześć spośród dziesięciu jego kwestii, będąc częściowym przedrukiem z poprzedniego polskiego wydania.
O serii:
Dzieła św. Tomasza, zebrane w ramach 70-tomowej serii „Dzieła wszystkie Tomasza z Akwinu”, należą do europejskiego i światowego kanonu intelektualnego i stanowią ważną inspirację do pogłębionych intelektualnych poszukiwań. Tomaszowe dzieło, w zależności od tłumaczenia, liczy od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy stron. Do jego spuścizny odwołują się nie tylko katolicy, lecz również chrześcijanie innych wyznań, a także niewierzący specjaliści rozmaitych nauk humanistycznych, w tym ekonomiści i politycy.
Serię opracowują: Fundacja Pro Futuro Theologiae, Instytut Tomistyczny i Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów W drodze. W projekcie bierze udział wielu wybitnych tłumaczy oraz badaczy twórczości św. Tomasza z Akwinu.
Projekt wydania serii „Dzieła wszystkie Tomasza z Akwinu” został objęty honorowym patronatem Ministra Edukacji i Nauki.
Oceń