Inkwizytor też człowiek. Intrygujące karty Kościoła

Jacek żył w bardzo konkretnym czasie i miejscu, w bardzo konkretnym zakonie. Gdyby ktoś w dwudziestym pierwszym wieku chciał się zamienić w Jacka z lat trzydziestych trzynastego wieku, byłoby to tragiczne. Rozmawiają Tomasz Gałuszka OP i Włodzimier...

Święty Dominik zdawał sobie sprawę z trudności, które czekają posłanych przez niego braci. Wiedział, że pierwszą reakcją hierarchii na wędrowne kaznodziejstwo, zdeklarowane ubóstwo i ducha nowej ewangelizacji, będzie proste pytanie: Kim wy w ogóle...

Iz 50,5-9a / Ps 116a / Jk2,14-18 / Mk 8,27-35 Jeżeli ktoś zadaje nam pytanie, to zazwyczaj chce osiągnąć określony cel: uzupełnić swą wiedzę albo sprawdzić stan naszej. Czy jednak pytania Chrystusa: „Za kogo uważają Mnie ludzie?” i „A ...

Rozumienie magii przeszło w średniowieczu głęboką ewolucję: z poziomu zwykłego zabobonu do poziomu jednego z największych zagrożeń, z którymi miał zmierzyć się chrześcijański świat. „Jeśli magia jest punktem przecinania się dróg w kult...

Rdz 18,20-32 / Kol 2,12-14 / Łk 11, 1-13 Naszemu Bogu trudno się odnaleźć w roli tego, który marszczy czoło i korzysta z niebiańskich gromów, reagując na poczynania swego „bardzo dobrego” dzieła. On bowiem, pokorny i wsł...

Trzeba to w końcu powiedzieć – św. Dominik nigdy, ale to nigdy nie był: inkwizytorem, założycielem średniowiecznej inkwizycji papieskiej, nie przewodził torturom, polowaniu na czarownice i paleniu na stosie. Ze świętym Dominikiem i historią dominikanów...

Krucjaty nie wyruszyły dlatego, że muzułmanie sobie spokojnie żyli i tłumaczyli dzieła Arystotelesa, ale ponieważ Grób Święty został zniszczony, a miasta bizantyjskie były atakowane przez Turków. Dominik Jarczewski OP: Skąd się wziął pomysł krucjat? ...

Joanna, jak głosi legenda, zasiadała na papieskim tronie ponad dwa lata. Zmarła podczas procesji z Watykanu na Lateran, w trakcie której podobno urodziła syna. Michał Osek OP: Czy w historii Kościoła zdarzyło się, żeby kobieta została papieżem? Toma...

W średniowieczu lepiej niż dziś rozumiano teologię miłosierdzia - bez warstwy sentymentalnej, emocjonalnej. Miłosierdzie oznaczało przyjęcie na siebie krzywdy czy "braku" drugiej osoby. Chodziło o odpowiedzialność, a nie o sentymentalne współczucie. Ma...

Badania wykazały, że podczas sabatów spożywano potrawy przyrządzone z roślin o działaniu halucynogennym. Dlatego kobiety bez tortur były potem skłonne przyznawać, że latały na miotłach i widziały diabła. Maciej Müller: Magia i polowania na czarownice t...

Bruno umierał samotnie. Nigdy nie zgromadził wokół siebie uczniów. Zbudował świat, do którego nie zdołał nikogo wprowadzić. Rozrywany przez wielkie pragnienia przeżył niezrozumienie i odrzucenie. Maciej Müller: "Ja jednak wtedy myślałem / O samotności ...

Nasza wiara nie jest oparta na Franciszku, Benedykcie XVI czy Janie Pawle II. Nie jest nawet oparta na Świętym Piotrze! Marcin Żyła: Czy wielu było papieży, których Kościół powinien dziś się wstydzić? Tomasz Gałuszka OP: Spośród ponad 260 papieży, t...

Ktoś, nie wiadomo kto, uderzył biskupa od tyłu jakimś ciężkim przedmiotem. I gdzieś, na Wawelu lub na Skałce znaleziono zakrwawione zwłoki biskupa Stanisława, z rozwaloną głową. Maciej Müller: Szedłeś w tym roku w procesji ku czci św. Stanisława z Wawe...

Kościół pękł na dwie części: za papieżem włoskim opowiedziały się Anglia, Szkocja, prawie cała Italia, Polska i kraje niemieckie, a za francuskim - Francja i Hiszpania.To jeden z najtrudniejszych momentów w dziejach Kościoła. Maciej Müller: Jak doszło ...

Akcja była ogromna i znakomicie skoordynowana. Był środek nocy, a templariusze niczego się nie spodziewali. Nikomu nie przyszłoby do głowy, że w sercu Francji ktoś mógłby podnieść rękę przeciw Zakonowi Świątyni Salomona. Maciej Müller: Zakon rycerski t...

Gorliwość w nawracaniu innych łatwo się przeradza w terror. Savonarola popełnił błąd, uważając, że wie najlepiej, co dla wszystkich będzie dobre. Potraktował ludzi jak dzieci. Maciej Müller: „Jego wpływ na sztukę był równie krótki, jak niszczycielski. ...

Nauczanie Eckharta było tak wstrząsające, bo proponował życie w ciemności zamiast w świetle dnia. - Przeżyjcie noc, żebyście mogli potem doznać, czym naprawdę jest dzień - wzywał. Maciej Müller: Mistrz Eckhart. Już samo jego imię brzmi, jakbyśmy mieli ...

W kościele w Halle zebrano wprawdzie tylko osiem tysięcy relikwii, ale wśród nich 42 pełne ciała świętych - co dawało ponad 39 milionów lat odpustu. Maciej Müller: Jan Tetzel. Człowiek o wyglądzie rubasznego kabareciarza (jeśli wierzyć XVI-wieczn...

Prostytucja to grzech, a istnienie domów publicznych jest złem, niemniej jednak większym złem byłoby ich zlikwidowanie. Prostytucja zeszłaby bowiem wtedy do "podziemia", a los prostytutek stałby się cięższy - uważał Jan Falkenberg. Maciej Müller: Człow...

Crusades were launched not because Muslims led normal peaceful lives while translating Aristotle's works, but because The Holy Tomb was destroyed and Byzantine towns were attcked by the Turks. Dominik Jarczewski OP: Where did the idea of the Crusades c...

Żadna wspólnota, grupa, rodzina, czy to ta sprzed 600 lat, czy ta z XXI wieku, nie jest wolna od konfliktów i wzajemnych poranień. Jezus widział to nawet wśród swoich uczniów. Dlatego zostawił instrukcję rozwiązywania problemów międzyosobowych. Maciej ...

Otworzono krypty watykańskie. Papież Formozus nie był w najlepszym stanie - w końcu od dziewięciu miesięcy się rozkładał. Pięknie nie wyglądał. Ciało wydobyto z grobowca, ubrano w szaty pontyfikalne i posadzono na tronie. Potem rozpoczął się proces. Ma...

Najpierw stracił palec, potem odcięto mu głowę i rękę. Na koniec bracia wsadzili go do gara. Papież ostro zareagował i zakazał takich praktyk. Uznał, że jest to obrzydliwe dla żyjących i obraźliwe dla Boga. Maciej Müller: W Imieniu róży Umberta Eco jes...

Porównywanie się z innymi ludźmi jest nam dane tylko po to, żebyśmy zobaczyli albo ich bogactwo, albo ich nędzę, i zadziałali. Ale nic nie mówi o nas, kompletnie nic. Opowiedział też niektórym, co dufni byli w siebie, że są sprawiedliwi, a innymi gardz...

Stos płonie. Joanna patrzy na krzyż, na Jezusa, i krzyczy - tak przerażająco, że jej sędziowie uciekają w panice. Wtedy jeden z żołnierzy mówi: Spaliliśmy świętą. Maciej Müller: Święta mistyczka, dziewica, która ocaliła Francję, męczennica spalona na s...

Otworzyły się wrota bazyliki Hagia Sophia. Legat papieski wkroczył do świątyni, unosząc w ręce pergamin przewiązany czerwoną wstęgą. Złożył ekskomunikę na ołtarzu, obrócił się i odszedł. U progu strzepnął jeszcze proch z sandałów. Maciej Müller: Czy ro...

Na pewną bogatą kobietę, Marię, napadli zbójcy i ukradli wszystko, co miała w spichlerzu. Kobieta powiedziała wtedy do swego niemowlęcia, że nie chce, aby wpadło w ręce Rzymian. Po czym zabiła je i ugotowała. Maciej Müller: Sądziłem, że po „zupie ze św...

Rycerze przed bitwą wyznawali sobie nawzajem grzechy. Później doprecyzowano, że jeżeli obok nie ma innego człowieka, można się wyspowiadać przed własnym mieczem... albo nawet przed koniem. Maciej Müller: Ależ u was kolejki do spowiedzi… Tomasz Gałus...

Kościół nie ma i nie może mieć granic, słupów, zasieków, punktów kontroli i celników. Jeżeli wybudujemy sobie taki bezpieczny kącik na Ziemi, Duch Święty zstąpi i jak mówił Tomasz z Akwinu, "wyrwie nas z bezpiecznego wnętrza Kościoła". Maciej Müller: P...

Dbałość o wygląd i ubiór są według św. Tomasza ściśle związane z miłością. Jeżeli małżonkowie się kochają, to ciągle zabiegają o swoje względy. Maciej Müller: Podobno św. Tomasz wypowiadał się na temat nadwagi i modnych fryzur. Tomasz Gałuszka OP: T...

Chrześcijanie go kochali i podziwiali, ale dla Żydów był uosobieniem antysemity. Z czasem ten dobry i wielki kaznodzieja stał się bohaterem krwawych opowieści i legend, które snuto w listopadowe wieczory. Maciej Müller: Za pontyfikatu Jana Pawła II gru...

Przed wyrokiem podeszli do niego palatyn królewski i marszałek cesarski i poprosili, by odwołał tezy, a zostanie natychmiast uniewinniony. Ale Hus był konsekwentny i zawołał: Nie, nie mogę tego zrobić. Maciej Müller: Tłem do dziejów Jana Husa – czeskie...