- Materiał dodatkowyO czym rozmawiać w przededniu Wigilii po tak trudnym, smutnym, dla niektórych tragicznym roku? Jak to o czym? O nadziei! Boże Narodzenie to, jak sama nazwa wskazuje, święto nowego życia. Nowego, czyli tego, którego jeszcze nie było – nie tego, które znamy. Gościem Dariusza Rosiaka był Paweł Krupa OP
- W co ja wierzę?
Przyjął ciało i stał się człowiekiem
Często nam się wydaje, że już nic więcej z siebie nie wyciśniemy, że jesteśmy tacy, jacy jesteśmy, i tyle. Tymczasem Chrystus przychodzi i mówi: Kochany, ty jesteś kimś więcej. Anna Sosnowska: W Credo mówimy: „On to dla nas ludzi i dla naszego zbawieni...
- Dominikanie na niedziele
Współczuć Bogu
Iz 5,1-7 / Ps 80 / Flp 4,6-9 / Mt 21,33-43 Czy można współczuć Bogu? Jest mocą, dobrem, miłością, światłem, życiem, więc chyba nie ma powodu. Wprawdzie pojawiają się w teologii chrześcijańskiej nurty, które kontestują klasyczną - a wedle nich nieco bez...
- Felietony | Klasztor za lasem
Zimowa opowieść
W tym roku minie trzydzieści lat od śmierci mojej mamy. Nie jest to rzecz jasna wiadomość zbyt ważna dla ogółu społeczeństwa i pewnie nie wspominałbym o tym na łamach miesięcznika, gdyby nie pewne zdarzenie, które miało miejsce przed ostatnimi świętami Bożego...
- Felietony | Klasztor nad Newą
Między młotem a…
Jeden z moich tutejszych braci, Rafał, od kilku miesięcy z dumą nosi w kieszeni rosyjski paszport. Zabiegi o zdobycie obywatelstwa Federacji Rosyjskiej były długie i żmudne, ale w końcu się udało. Niedawno wybrał się do przychodni. Pani w rejestracji, na wido...
- Dyskretny urok samotności
Nigdy nie byłem samotny
Jestem sam, ale nie samotny. To dla mnie bardzo istotne rozróżnienie. Bycie samemu to niczym niezapełniona przestrzeń, to stan faktyczny, który nie ma jeszcze żadnych emocjonalnych, a tym bardziej moralnych konotacji. Późnym wieczorem w...
- Dominikanie na niedziele
Sól i światło
Iz 58,7-10 / 1 Kor 2,1-5 / Mt 5,13-16 „Wy jesteście solą ziemi, wy jesteście światłem świata” (Mt 5,13.14). Sól i światło. Pan Jezus dobiera słowa nieprzypadkowo. Nikt nie jada samej soli, lecz kiedy doda się ją do potraw, wyostrza ...
- W co ja wierzę?
Tango dla trojga
Z Trójcą Świętą jest jak z ludźmi, którzy w dojrzały sposób się kochają. Tacy ludzie cieszą się z tego, że mogą przyjąć jeszcze kogoś, otoczyć go, dać mu przystań. Dobrze nam w takim towarzystwie. Dominik Jarczewski OP: Skąd wiemy, że Bóg jest Trójcą? ...
- Dominikanie na niedziele
Granice miłosierdzia
Mdr 6,12-16 / Ps 63 / 1 Tes 4,13-18 / Mt 25,1-13 W Mateuszowej Ewangelii panny mądre i głupie oczekują przed zamkniętymi drzwiami domu weselnego na przybycie pana młodego. Znam tę historię na pamięć, a kiedy dzisiaj po raz kolejny ją czytam, to staje p...
- Felietony | Klasztor za lasem
Akademia Katolicka
Swego czasu jedna z wielkich firm odzieżowych, słynąca z ekscentrycznych reklam, opublikowała zdjęcie, na którym młody, odziany w sutannę i charakterystyczny „rzymski” kapelusz ksiądz całował piękną zakonnicę. Prowokacja się udała, w Polsce rozległy się gromk...
- Felietony | Klasztor nad Newą
Pamiętajcie o ogrodach
Nie będzie o wiosennych porządkach, kopaniu ziemi, przygotowywaniu rozsad i nasion. Zawarte w tytule słowa piosenki Jonasza Kofty są jednym z licznych cytatów, które w ostatnich dniach wydobywa na wierzch moja zagracona pamięć. Jak wielu ludzi na świecie spęd...
- Siedem grzechów głównych
Pycha
Mój dziadek, patrząc mi prosto w oczy, powiedział: "Pamiętaj, wnuku, pycha to najgorszy grzech. Z niego rodzą się wszystkie inne". Dziadkowie mieszkali na plebanii. Prowadzili gospodarstwo swojego syna, proboszcza. Proboszcz był moim wu...
- Patrząc
Zamyślenia przy fontannie
To miejsce odkryłem podczas mojego pierwszego pobytu w Rzymie kilka lat temu. Podążając z Awentynu ku bazylice Santa Maria sopra Minerva, zapuściłem się w plątaninę uliczek między Piazza Venezia a Piazza di Torre Argentina. Po chwili marsz...
- Wołyń - 70. rocznica pogromu
Przebaczyć mogę tylko ja
Słowo "przebaczenie" zostało dziś bardzo zawłaszczone przez psychologię. Mamy przebaczać wszystkim, wciąż, zawsze, wszędzie - to łatwe. Taka pop-psychologia, która odrywa się od swoich korzeni. Katarzyna Kolska, Wojciech Dudzik OP: Przychodzi ktoś i ...
- Dominikanie na niedziele
Wierność obietnicy
Iz 40,1-5.9-11 / Ps 85 / 2 P 3,8-14 / Mk 1,1-8 Śpiewamy dziś w liturgii drugą część Psalmu 85 (w. 9–14). Nadzieja na Boże miłosierdzie pobrzmiewa w tym tekście już od pierwszych jego wersów (2–7), jednak świadomość licznych grzechów każe psalmiście zaw...
- Felietony | Klasztor za lasem
Wielkanocne marzenie
Trwa burzliwe przedwiośnie i kilka dni temu, jak na wiejskiego kapelana przystało, przedzierałem się po błotnistej drodze do gospodarstwa właścicieli miejscowej stadniny kuców i koni. Spotkałem wspaniałych ludzi i mogłem podziwiać piękne zwierzęta. Już niemal...
- Felietony | Klasztor nad Newą
Natasza śni o niebie
Nieżyjący już ojciec Georgij Fridman, legenda muzycznego (był jednym z prekursorów jazzu w Związku Radzieckim) i katolickiego (przez wiele lat był „podziemnym” księdzem) Petersburga, opowiadał mi kiedyś o drodze, jaką do chrztu i Kościoła katolickiego doszła ...
- Dominikanie na niedziele
Przygotowanie na koniec świata
Iz 40,1-5.9-11 / Ps 85 / 2 P 3,8-14 / Mk 1,1-8 „Jak złodziej zaś przyjdzie dzień Pański, w którym niebo ze świstem przeminie, gwiazdy się w ogniu rozsypią, a ziemia i dzieła na niej zostaną spalone” (2 P 3,10). Słowa ...
- Patrząc
Pragnienie światła
Trudno jest żyć tęsknotą, kiedy świat proponuje tyle łatwych pocieszeń. Caravaggio doświadczył tego na własnej skórze. Górale po górach nie chodzą… Tym starym porzekadłem próbowałem pokryć zawstydzenie, gdy niedawno wraz z dwojgiem prz...
- Płyta na wielki post
Droga Krzyża
Od z górą trzydziestu lat na mojej półce z książkami stoi niewielki tomik, oprawiony w jasnobrązową skórę, ze złotymi tłoczeniami na grzbiecie. Podróżował ze mną od poznańskiego nowicjatu, przez Kraków, Rzeszów, Paryż, podrzymską Grottaferratę, aż do klasztor...
- Felietony | Klasztor za lasem
Klucze (do) papieża
Moje miejsce na ziemi to klasztor za lasem. Zawiadują nim siostry – dwanaście dominikańskich mniszek. Ja mieszkam przy nich i służę im, jak umiem. Świat klauzury ma w sobie dziwną moc przyciągania, dlatego nawet na codziennych porannych mszach oprócz mnisz...
- Co dolega Kościołowi?
Czy chcecie odejść?
Pedofilii nie zlikwidujemy, nie ma się co łudzić, ta forma przestępczości będzie istniała, i w Kościele, i poza nim. Ale jeśli teraz przetrwa model, w którym kler jest postrzegany jako najdoskonalsza część Kościoła - to nic się nie zmieni. Tomasz Maćko...
- Felietony | Klasztor nad Newą
Niech zbankrutują!
Jest w Kościele bizantyjskim oryginalne święto: uroczystość prawosławia, czyli ortodoksji. Ustanowione w 843 roku przez cesarzową Teodorę na pamiątkę ostatecznego odrzucenia ikonoklazmu – ruchu przeciwników czci oddawanej świętym obrazom – od XI wieku przyjęł...
- Dominikanie na niedziele
Śmieszne piramidy małych faraonów
Hi 19,1.23-27a / Ps 27 / 1 Kor 15,20-24a.25-28 / Łk 23,44-46.50.52-53; 24,1-6a „Któż zdoła utrwalić me słowa, potrafi je w księdze umieścić? Żelaznym rylcem, diamentem, na skale je wyryć na wieki?” (Hi 19,1). Zwiedzania cmentarzy ka...
- Dominikanie na niedziele
Dwa oblicza
Mt 21,1-11 / Iz 50,4-7 / Ps 22 / Flp 2,6-11 / Mt 26,14-27,66 W pokoju mojej cioci wisi portret pięknej dziewczyny. Wszystko jest na nim złote. Złotem połyskują nawet zaróżowione policzki pełnej, jeszcze dziecięcej, twarzy i radosn...
- Kiedy zaczyna się grzech?
Skąd mam wiedzieć, że to głos Boga?!
Gdyby sumienie było kategorią wyłącznie religijną, to należałoby przyjąć, że ludzie niewierzący nie mają sumienia. Na szczęście rzeczywistość temu przeczy. Anna Sosnowska: Katechizm Kościoła katolickiego w jednym punkcie mówi, że sumienie jest „najtajn...
- Felietony | Klasztor za lasem
Klucze (do) papieża – ciąg dalszy
Miesiąc temu pisałem o pierwszym kluczu do papieża Franciszka: on siebie nie kreuje, ale jest sobą. Jego gesty są oczywiście przemyślane, lecz nie wymyślone, zwrócone ku, a nie wymierzone przeciw. Ten klucz pozwala mi nie zatrzymywać się na powierzchni papies...
- Felietony | Klasztor za lasem
Exultet
Wielkanoc już za nami, ale wielu z nas niesie jeszcze w sobie wspomnienie Świętego Triduum, a zwłaszcza Nocy Paschalnej, kiedy w ciemności naszych kościołów zabłysło światło paschału i z wolna rozlało się wokół małymi płomieniami świec, a diakon lub kapłan wy...
- Dominikanie na niedziele
Kawałki diabelskiego lustra
Iz 5,1-7 / Ps 80 / Flp 4,6-9 / J 15,16 / Mt 21,33-43 Niewielu pamięta, że słynna baśń Andersena Królowa śniegu zaczyna się w piekle. Diabeł wymyślił tam sobie nową zabawkę: lustro, które każdą piękną i dobrą rzecz lub osobę odbija...
- Marginalia
Więzień sułtana
Może znajomość arabskiego Alfons wyniósł ze swojego rodzinnego, żydowskiego domu, a jego nazwisko jest zlatynizowanym hebrajskim przydomkiem Ben Tow? Minęło już sporo lat od chwili, gdy w jednej z francuskich gazet czytałem report...
- Czy Boga można poczuć?
Jak zaswędzi, to Duch Święty
Wydaje się nam, że doświadczenie Boga musi być jakieś absolutnie nieziemskie. Tymczasem On najczęściej przychodzi w bardzo zwykły sposób - w radości, w pokoju serca, w zrozumieniu czegoś. Anna Sosnowska: Zacznijmy od scenki rodzajowej: Do duszpasterza ...
- Felietony | Klasztor za lasem
Idące po linie
Widzieliście kiedyś człowieka chodzącego po linie? Mówimy o takim linoskoczek, choć, dalibóg, rzadko się zdarza, że podskakuje podczas występu. Raczej posuwa się wolno do przodu, ostrożnie stawiając stopy jedna przed drugą na rozpiętej wysoko linie. Patrzy pr...
- Felietony | Klasztor za lasem
Postscripta
Pierwsze postscriptum odnosi się do felietonu z zeszłego miesiąca. Otóż pewien uważny czytelnik zwrócił mi uwagę, że popełniłem błąd i zamiast o Exsultecie pisałem w nim o Exultecie. Śpieszę zatem wyjaśnić, że obie formy są ortograficznie poprawne – exsulto i...
- Dominikanie na niedziele
Napomnienie z miłością
Ez 33,7-9 / Ps 95 / Rz 13,8-10 / Mt 18,15-20 Czytania tej niedzieli ułożone są na kształt tryptyku. Lewe skrzydło wypełniają słowa Ezechiela o misji, którą w łonie narodu wybranego ma pełnić prorok. Trudno powstrzymać się od refle...
- Listy ze świata
Rany czy blizny?
Berlińskie miejsca pamięci mówią innym, nowym językiem. One same wybrały cień, usunęły się na bok, ukryły pod ziemią lub za fasadami nowoczesnych bloków, jakby wiedząc, że to, co ukryte, pociąga i fascynuje. Albertowi - z wdzięcznością B...
- Czy można wierzyć w sny?
To jest mój sen
Ilu z nas, duchownych, odpowiadając komuś na pytanie o znaczenie jego snu, miałoby w sobie refleks, żeby zapytać go, czy czasem nie śpi w przegrzanym pomieszczeniu albo czy nie ma gorączki? Cóż napisać o snach? Kiedy zastanawiałem się nad tym, w mrokac...
- Felietony | Klasztor za lasem
Apel wielkanocny
Rozpoczęliśmy kwiecień gromkim Alleluja! w noc Wigilii Paschalnej. Zanim jednak poszliśmy w rezurekcyjnych procesjach, stanęliśmy w kolejkach do sakramentu pojednania. Spowiednicy mieli pełne ręce roboty. Pamiętam, jak kiedyś, powłócząc nogami, wychodziłem z ...
- Felietony | Klasztor za lasem
Życie
Jedna z bohaterek słynnej animowanej komedii filmowej Uciekające kurczaki mdleje ze strachu w obliczu zagrożenia. Kiedy dochodzi do siebie, wyznaje zaaferowanym koleżankom: „W jednej chwili całe moje życie przebiegło mi przed oczami… Ale nuda!”. Ostatnio i...
- Dominikanie na niedziele
Superoferta
Iz 55,1-3a / Ps 145 / Rz 8,35.37-39 / Mt 14,13-21 „Wszyscy spragnieni, dalejże, kupujcie bez pieniędzy i bez płacenia za wino i mleko” (Iz 55,1). Nasz świat, pełen handlowych promocji, „superofert” i „jedynych takich...
- Marginalia
W poszukiwaniu prawdziwej przyjaźni (2)
Przyjaźń to sposób na życie, to ustawiczna praca nad sobą i innym, która ma doprowadzić przyjaciół do prawdziwego, wiecznego szczęścia. To rodzaj sztuki, w której materiałem jest ludzkie serce, a narzędziami są czułość, wierność i prawda. Ś...
- Dominikanie na niedziele
Cywilizacja Naj
Iz 42,1-4.6-7 / Ps 29 / Dz 10,34-38 / Mt 3,13-1 Cywilizacje się rodzą, rozwijają, przeżywają kryzysy, a w końcu giną w mroku dziejów. Jest jednak cywilizacja, która trwa nieprzerwanie, niezależnie od czasu i miejsca – to cywilizacja Naj. Widać ją wszęd...
- Felietony | Klasztor za lasem
Wiara i kultura
Kraków, trzydzieści lat temu. Ja, dominikański student, siedzę na dyżurze w zakrystii naszej bazyliki. Do kontuaru podchodzi staruszka, urocza babinka w kwiecistej chustce na siwych włosach, okryta grubą sukienną zapaską – przyjechała spod Krakowa, żeby „u Św...
- Felietony | Klasztor nad Newą
Prezent na drogę
Jeszcze mieszkam w klasztorze za lasem. Pakuję rzeczy i książki, które na razie muszę zostawić, żegnam się z bliskimi, ale już, żeby zacytować Stanisława Wyspiańskiego, „patrzę się inaczej”, wzrok i słuch wyostrzają się na „tam”, na Petersburg. Przyjaciele...
- Dominikanie na niedziele
Duch i ciało odpoczną
Za 9,9-10 / Ps 145 / Rz 8,9.11-13 / Mt 11,25-30 „Bracia, wy nie żyjecie według ciała, lecz według Ducha” (Rz 8,9). Wielokrotnie zarzuca się chrześcijanom, że wprowadzili do kultury naszego kontynentu ideę napięcia, a nawet wrogości ...
- Marginalia
W poszukiwaniu prawdziwej przyjaźni
Pytanie, czy Aelred był gejem, musi ubawić każdego poważnego historyka swoją anachronicznością. Nigdy nie wolno przerzucać na przeszłość dzisiejszych pojęć i kulturowych stereotypów. Nie pamiętam, gdzie i w jakich okolicznościach usłys...
- Dominikanie na niedziele
Wytłumacz mi
Syr 15,15-20 / Ps 119 / 1 Kor 2,6-10 / Mt 5,17-37 Dziwna rzecz – mowa ludzka. Bywa, że znaczenie słów, które wypowiadamy, stoi w sprzeczności z ich literalną formą. Na przykład wezwanie: „No to mi wytłumacz”. Potraktowane dosłownie wyraża gotowość uzup...
- Felietony | Klasztor za lasem
Zamknięte kościoły
Księgi pokutne (Libri poenitentiales)1 powstałe pomiędzy VI a XI stuleciem zawierały szczegółowy wykaz kar i pokut, jakie kapłani powinni zaaplikować penitentom proszącym o odpuszczenie grzechów. Pokuta często miała charakter publiczny. Najciężsi grzesznicy, ...
- Felietony | Klasztor nad Newą
Synod
Słowo „synod” kojarzy mi się z rzędami stołów, za którymi siedzą biskupi o zatroskanych twarzach, albo z uroczystymi liturgiami, albo z opasłymi tomami na bibliotecznych półkach, albo – dzięki znajomości z ks. Grzegorzem Strzelczykiem (czytajcie go, czytajcie...
- Dominikanie na niedziele
Kto kocha, wypełnia Prawo
Pwt 11,18.26-28 / Ps 31,2-3ab.3bc-4.17 i 25 / Rz 3,21-25a.28 / Mt 7,21-27 „Weźcie sobie przeto te moje słowa do serca i do duszy. Przywiążcie je sobie jako znak na ręku. Niech one będą wam ozdobą między oczami” (Pwt 11,18), powiedział ...
- Marginalia
Żart mistrza Fulberta
Jeśli jesteś człowiekiem, to musisz pracować, jeśli zaś aniołem, to nie masz tu czego szukać. Jest to nauka prostej i zdrowej ascezy, która nie czyni z życia duchowego okazji do ucieczki w krainę fantazji i mrzonek, ale spokojnie i dogłębnie przem...
- Dominikanie na niedziele
Big Mama
Rdz 12,1-4a / Ps 33 / 2 Tm 1,8b-10 / Mt 17,1-9 W paryskim metrze lubiłem patrzeć na czarnoskóre kobiety. Wsiadały do wagonu grupkami, spowite w turbany i długie suknie o kwiecistych barwach. Pośród szarości zakwitał ogród. Mówiły głośno i często się śm...
- Felietony | Klasztor za lasem
Jezusowa kompania
Jedna z kąśliwych historyjek, którymi dominikanie lubią się wymieniać z jezuitami, opowiada o tym, jak to jeden z członków Towarzystwa Jezusowego, chcąc sprowokować napotkanego dominikanina, zwrócił się do niego: „Ojcze, podobno bracia kaznodzieje potrafią po...
- Felietony | Klasztor nad Newą
Po drugiej stronie lustra
Petersburg. Mieszkam tu od blisko trzech tygodni, a wciąż jeszcze odczuwam lekki zawrót głowy, jakby podróż się nie skończyła, jakbym jeszcze nie dotarł na miejsce. W moim pokoju jest cicho, bo dom, w którym mieszkamy, osłaniają od ruchliwych ulic gmach kości...
- Dominikanie na niedziele
Otrzymaliście Ducha
Dz 1,1-11 / Ps 47 / Ef 1,17-23 / Mt 28,16-20 „Dzisiejsze czytania są trudne, ale macie Ducha Świętego, dlatego będziecie umieli je zrozumieć i przyjąć” – takimi słowy rozpoczął kiedyś niedzielne kazanie jeden z seniorów mojego kla...
- Marginalia
Uczony i bestia, pojedynek na spojrzenia
To nieprawda, iż średniowiecze zerwało ze światem antycznym lub że zahamowało na tysiąc lat rozwój europejskiej kultury. Było dokładnie na odwrót. Któż z nas nie słyszał legendy o bazyliszku? Ów podstępny potworek, pół–kogut, pół–...
- Dominikanie na niedziele
Słuchanie
Iz 50,4-7 / Ps 22 / Flp 2,6-11 / Mt 26,14-27,66 Niedziela Palmowa, a wraz z nią długie czytanie ewangelicznego opisu Męki Pańskiej. Często słuchamy go bardziej nogami niż uchem, bo trzeba odstać swoje i nudzimy się, bo przecież co roku jest to samo i d...
- Felietony | Klasztor za lasem
Wakacje
W pokoju zimno, za oknem szaro, z nieba siąpi leniwy deszcz – w Radoniach właśnie zaczął się lipiec. A jeszcze kilka dni temu spacerowałem po zalanych słońcem placach Rzymu, jadłem porchettę nad jeziorem Albano i szukałem cienia w wąskich uliczkach Rocca di P...
- Felietony | Klasztor nad Newą
Duch Lichaczowa
W ciągu kilku ostatnich tygodni wiele godzin spędziłem w archiwum Instytutu Historii Rosyjskiej Akademii Nauk. Ech, co za radość móc znowu usiąść nad rękopisami! Praca badawcza zawsze sprawiała mi ogromną frajdę, a tu jest ona tym większa, że pracuję dla czys...
- Dominikanie na niedziele
Żyć światłem
Dz 2,14.22-28 / Ps 16 / 1 P 1,17-21 / Łk 24,13-35 Z trzech prac, które Rembrandt poświęcił spotkaniu w Emaus, najbardziej lubię malarski szkic z muzeum JacquemartAndré w Paryżu. Blask i mrok ostro dzielą przestrz...
- Patrząc
Dwa obrazy Naldiniego
Sztuka to nie tylko to, co autor miał na myśli, ale wciąż na nowo powtarzające się wydarzenie. Jechaliśmy do Volterry, aby zobaczyć trzynastowieczne Zdjęcie z krzyża, które przyciąga do tamtejszej katedry rzesze turystów. Nie wiedziałe...
- Dominikanie na niedziele
Idź przez człowieka
Dz 6,1-7 / Ps 33 / 1 P 2,4-9 / J 14,1-12 O przewrotności kalendarza! Za kilka dni Wielki Tydzień, a tu trzeba rzucić się do przodu i napisać komentarz na niedzielę, która kończyć będzie nieomal okres wielkanocny. Po wygłoszeniu kilku serii wielkopostny...