Dietrich Bonhoeffer

(ur. 4 lutego 1906 r. we Wrocławiu – zm. 9 kwietnia 1945 r. w KL Flossenbürg w Niemczech) – niemiecki duchowny ewangelicki, teolog luterański i działacz antynazistowski, męczennik protestancki.

W wieku lat 17 podjął studia teologiczne w Tybindze, które później kontynuował w Berlinie. Najpierw obronił doktorat, a w 1930 roku habilitację. Następnie wyjechał na studia zagraniczne do Nowego Jorku, gdzie poznał kulturę, sytuację społeczną i życie religijne mieszkańców USA

W 1933 roku przerwał pracę nad swoją dobrze zapowiadającą się karierą naukową, by bez reszty zaangażować się w działalność praktyczną. Postanowił urzeczywistnić swoje teoretyczne rozważania i zacząć działać w duchu chrześcijaństwa. Po porzuceniu uczelni wyjechał do Londynu, gdzie pracował jako duszpasterz emigrantów niemieckich. Jednocześnie podjął pierwsze działania ekumeniczne. Ten przełom duchowy Bonhoeffera zbiegł się czasowo z ważnymi wydarzeniami politycznymi. Gdy w 1933 roku Hitler doszedł do władzy, Bonhoeffer, przeczuwając skutki tej zmiany, od razu stanął w opozycji do rządu III Rzeszy i zaczął publicznie demaskować zagrożenia nazizmu.

Dwa lata później utworzył seminarium duchowne kształcące pastorów dla Kościoła. Było ono o tyle wyjątkowe, że miało na celu formację do życia wspólnotowego. Codzienna medytacja, dawno zarzucony w luteranizmie zwyczaj osobistej spowiedzi oraz wspólne dysponowanie finansami stanowiły najistotniejsze elementy budowanej wspólnoty. Ośrodek został zamknięty przez Gestapo już po dwóch latach. Jeszcze przez jakiś czas Bonhoeffer kontynuował działalność przy parafiach w rejonie Koszalina, ale również ta forma aktywności wkrótce została namierzona i wyeliminowana przez organy kontrolujące rządu niemieckiego.

W 1939 roku wyjechał do USA, jednak przeczuwając zbliżającą się wojnę, wrócił do Niemiec w poczuciu obywatelskiego obowiązku. Tam przyłączył się do nielicznej opozycji antyhitlerowskiej. Po wykryciu jego działalności spiskowej został aresztowany. Z berlińskiego więzienia napisał wówczas serię teologicznych listów do przyjaciela, które po wojnie zebrano w najbardziej znaną książkę tego pastora: Widerstand und Ergebung (Opór i poddanie).

Po nieudanym zamachu na Hitlera, zorganizowanym przez grupę, z którą związany był Bonhoeffer, przeniesiono go najpierw do więzienia Gestapo, a następnie do obozu w Buchenwaldzie. Dokładnie miesiąc przed kapitulacją Niemiec – 9 kwietnia 1945 roku, na osobisty rozkaz Adolfa Hitlera, Bonhoeffera skazano na śmierć i powieszono jako zdrajcę w KL Flossenburg.

Jego myśl teologiczna, wraz z rozważaniami na temat „bezreligijnego chrześcijaństwa”, którym męczeńska śmierć teologa nadała jeszcze głębszą wymowę, wywarła istotny wpływ na powojenną teologię w Wielkiej Brytanii i Ameryce, a także na polskich intelektualistów i działaczy opozycji, takich jak Stanisław Barańczak czy Jacek Kuroń oraz na twórczość Tadeusza Różewicza.

Książka Naśladowanie została napisana przez Bonhoeffera w latach 30. XX wieku, w ważnym momencie historii Niemiec.

Produkt dodany do koszyka

Zobacz koszyk Kontynuuj zakupy

Polecane przez W drodze