Zaradź memu niedowiarstwu
fot. alex / UNSPLASH.COM

Człowiek, który w ogóle nie chciałby się kierować w życiu wiarą, nie sprawiałby wrażenia chłodnego racjonalisty i okazu zdrowego rozsądku, ale raczej znerwicowanego, przestraszonego i nieufnego dziwaka.

Mam nieodparte wrażenie, że problem wątpliwości w wierze stał się ostatnio zakładnikiem dwóch frakcji w myśleniu religijnym.

Pierwsza z tych frakcji – nazwijmy ją liberalną – widzi w wątpliwościach znak dojrzałej wiary. Zgodnie z tym sposobem myślenia człowiek głęboko wierzący to człowiek wątpiący. Wiara z wątpliwościami jest mądrością, wiara bez wątpliwości – ulotną naiwnością. Co nie jest chwiejne, jest nietrwałe – tytuł książki Tomáša Halika, czeskiego księdza i niewątpliwie jednego z „proroków” takiego sposobu myślenia, doskonale pasowałby na sztandarowe hasło „celebransów wątpliwości”.

Jest jednak i druga frakcja – nazwijmy ją konserwatywną – dla której samo określenie „wątpliwości wiary” jest oznaką sprzeczności w myśleniu. Istnieją tylko wiara i niewiara. Po stronie wiary mamy do czynienia z takimi cechami jak stałość, pewność, niezmienność. Po stronie niewiary są wątpliwości, niepewność czy niestałość. Przypisywanie wierze cech niewiary – jakimi są chociażby wątpliwości – stanowi intelektualne oszustwo oraz próbę upudrowania za pomocą słów bardzo złej rzeczywistości.

Mam wrażenie, że większość osób, których wypowiedzi na temat wątpliwości w wierze słyszałem ostatnimi czasy, zapisuje się ochoczo do którejś z opisanych powyżej frakcji myślowych. To, że więcej jest chętnych na zapisy do „liberałów”, jedynie zwiększa dumę i poczucie racji mniejszościowych „konserwatystów”. Wątpliwości w wierze przestały być tematem, stały się emblematem. Nie są analizowane i opisywane, ale od razu oceniane – chwalone bądź ganione.

Jestem jednak niemal pewien, że ten właśnie temat, jak mało który, wymaga pewnej subtelności w podejściu i rozróżnianiu. Z góry chcę więc ostrzec czytelnika, że w moim tekście nie znajdzie ręki podniesionej za jedną albo drugą frakcją. Nie wpiszę się w gusta żadnej ze stron, ale mam nadzieję, że choć trochę sam się zbliżę do prawdy rzeczy, a i czytelnikowi w tym pomogę. Zacznijmy zatem od początku, który być może na pierwszy rzut oka będzie się wydawał odległy od naszego głównego tematu. To jednak złudzenie. Aby mówić o wątpliwościach w wierze, najpierw musimy pomyśleć chwilę o samej wierze, bo ona jest podmiotem wątpliwości.

Wiara naturalna

Przede wszystkim warto uzmysłowić sobie coś tak bardzo oczywistego, że na co dzień zupełnie dla nas niewidocznego. Otóż wiara nadprzyrodzona jest jedynie malutką wysepką na oceanie wiary naturalnej, przyrodzonej, którą posługujemy się w codziennym życiu. Zdaję sobie sprawę, że brzmi to dziwnie, ale naprawdę tak jest. Większość naszych działań, które podejmujemy od poniedziałku do niedzieli i od stycznia do grudnia, działań zupełnie świeckich,

Zostało Ci jeszcze 85% artykułu

Wykup dostęp do archiwum

  • Dostęp do ponad 7000 artykułów
  • Dostęp do wszystkich miesięczników starszych niż 6 miesięcy
  • Nielimitowane czytanie na stronie www bez pobierania żadnych plików!
Wyczyść

Zaloguj się

Zaradź memu niedowiarstwu
Janusz Pyda OP

urodzony w 1980 r. w Lublinie – dominikanin, absolwent filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim i teologii w Papieskiej Akademii Teologicznej, kaznodzieja, ceniony rekolekcjonista, duszpasterz, członek...

Produkt dodany do koszyka

Zobacz koszyk Kontynuuj zakupy

Polecane przez W drodze