fot. Danuta WEGIEL FOTONOVA

Lem był wielkim humanistą i w centrum wszystkiego stawiał zawsze człowieka, nie technologię. Dlatego coraz bardziej obawiał się tego, co widział – zachwiania balansu między człowiekiem a technologiami, które miały mu służyć.

Rozmawiają Maciej Kawecki i Anna Król

Kiedy po raz pierwszy zetknął się pan z twórczością Lema?

To były Opowieści o pilocie Pirxie, szkoła podstawowa. I to bolało.

Nie Bajki robotów?

Nie. Pirx. A szczerze mówiąc, mój pierwszy kontakt z Lemem to nie były jego utwory, tylko jego wizerunek. W sali do języka polskiego mieliśmy na ścianie zdjęcia Tadeusza Różewicza, Wisławy Szymborskiej, ks. Józefa Tischnera i właśnie Stanisława Lema. Wszyscy oni jeszcze wtedy żyli. Zdjęcie Lema wisiało dokładnie nad moją ławką. To była taka charakterystyczna fotografia z trzymanym w ręce kosmonautą. I ja wciąż na to zdjęcie patrzyłem na lekcjach. Można więc powiedzieć, że przeszliśmy razem całą podstawówkę.

Wtedy też przeczytałem wspomniane już Opowieści o pilocie Pirxie. To była dla mnie męczarnia. I muszę przyznać, że do dziś nie przepadam za tą książką. Po latach rozmawiałem z rodziną Stanisława Lema i oni też uważają, że umieszczenie jej w kanonie lektur szkolnych było złym pomysłem. To nie jest dobry początek przygody z jego dziełami. Dzieciaki nie są przygotowane do czytania tak trudnej lektury, która jest naszpikowana wiedzą technologiczną, pełna neologizmów.

Potem długo nie czytałem Lema. Wróciłem do niego dopiero w trakcie studiów prawniczych, podczas intensywnych sesji, kiedy szukałem ucieczki od tematów prawnych. Wtedy przeczytałem Summa technologiae. I wpadłem w absolutny zachwyt. Książka wciągnęła mnie tak bardzo, że czytałem ją wielokrotnie, szukałem związków między Summa technologiae a Summa theologiae św. Tomasza z Akwinu. Czytanie Lema było czymś niesamowitym. Do dziś jest to dla mnie jego najważniejsza książka.

Po raz drugi zakochałem się w twórczości Lema, gdy trafiłem na jego felietony w „Tygodniku Powszechnym”.

Czyli nie podpisze się pan pod stwierdzeniem, że „książki Lema to książki dla dorastających chłopców”?

Książki Lema są dość szorstkie, pozbawione uczuć, tam nie ma romansów – może poza Solaris. Lem nie skupia się na relacjach międzyludzkich. Dlatego na tym poziomie odbioru to może być lektura dla chłopaków. Ale to tylko jedna z warstw.

Zostało Ci jeszcze 85% artykułu

Wykup dostęp do archiwum

  • Dostęp do ponad 7000 artykułów
  • Dostęp do wszystkich miesięczników starszych niż 6 miesięcy
  • Nielimitowane czytanie na stronie www bez pobierania żadnych plików!
Wyczyść

Zaloguj się

Urodziny robota
Maciej Kawecki

urodzony w 1987 r. – doktor nauk prawnych, jest dziekanem w Wyższej Szkole Bankowej w Warszawie oraz prezesem zarządu Instytutu Polska Przyszłości im. Stanisława Lema. W latach 2016–2017 doradca ministra cyfryzacji odpowie...

Urodziny robota
Anna Król

urodzona w 1979 r. w Kielcach – pisarka, wydawca, autorka książek oraz spektakli teatralnych i projektów; pomysłodawczyni i dyrektor Big Book Festival oraz współtwórczyni niezależnego centrum...

Produkt dodany do koszyka

Zobacz koszyk Kontynuuj zakupy

Polecane przez W drodze