Powrót do Edenu

„Czytając tekst literacki, jesteśmy w stanie »widzieć oczami innych«, uzyskując szeroką perspektywę, która poszerza nasze człowieczeństwo. Uaktywnia to w nas empatyczną moc wyobraźni, która jest podstawowym nośnikiem zdolności utożsamiania się z punktem widzenia, kondycją, uczuciami innych, bez których nie ma solidarności, dzielenia się, współczucia, miłosierdzia. Czytając, odkrywamy, że to, co czujemy, jest nie tylko nasze, jest uniwersalne, więc nawet najbardziej opuszczona osoba nie czuje się sama” – napisał Ojciec Święty Franciszek w Liście o roli literatury w formacji kapłańskiej opublikowanym w lipcu 2024 roku (pkt 34). Idąc tropem papieskiej myśli, spróbujemy opowiedzieć o wybranych zagadnieniach teologicznych za pomocą literatury. Stąd tytuł tego cyklu, który przez najbliższy rok będzie się ukazywał na łamach „W drodze”, a w wersji podcastowej na kanale dominikanie.pl w serwisie Spotify w każdą drugą środę miesiąca. Więcej o cyklu: wdrodze.pl/podcast-dobrze-sie-wierzy-literatura.

Z powodu miłości Adam woli wybrać Ewę niż Boga i stawia na jednej szali raj, a na drugiej własne serce. I choć wie, że za chwilę straci wszystko, to jednak bycie z ukochaną kobietą staje się dla niego wartością absolutną.

Rozmawiają literaturoznawca prof. Ryszard Koziołek i Roman Bielecki OP

„Lepiej być władcą w piekle niż sługą w niebiosach”, mówi Szatan – jeden z bohaterów tego poematu. Pokazany wielowymiarowo i w sposób niezwykle wyrazisty, do tego stopnia, że autor dzieła był po publikacji oskarżany o ukryty satanizm.

I gdyby tak potraktować tę historię, to dramatycznie byśmy ją zawęzili. Bo Raj utracony Johna Miltona, o którym mamy rozmawiać, to coś więcej niż poemat o diable. Biblijna historia Adama i Ewy obejmująca pierwsze rozdziały Księgi Rodzaju, czyli około trzech stron w typowym wydaniu Pisma, zostaje tu poszerzona niemal stukrotnie. Dostajemy wizjonerski obraz wielkiej wojny w niebie między dobrymi i złymi aniołami, ponadto opis stworzenia, a także zarysowaną perspektywę przyszłości, którą archanioł Michał przekazuje Adamowi, zanim wraz z Ewą opuszczą Eden.

Nie bez znaczenia jest to, że ów tekst powstał w Anglii w siedemnastym wieku w kontekście burzliwych przemian politycznych nazywanych rewolucją angielską, w trakcie której definiował się kształt tamtejszej demokracji i Kościoła.

To swoją drogą ciekawe, że walka króla z parlamentem przez wiele lat była dla Miltona impulsem do aktywnego zaangażowania się w politykę. Traktujemy go dziś jako genialnego autora, ale nie zapominajmy, że przez wiele lat funkcjonował nie tyle jako poeta, ile jako publicysta i „pierwsze pióro” rewolucji, tworząc traktaty o tematyce religijnej, które

Zostało Ci jeszcze 85% artykułu

Kup miesięcznik W drodze 2025, nr 02, a przeczytasz cały numer

Wyczyść
Powrót do Edenu
Ryszard Koziołek

urodzony 23 marca 1966 roku – polonista, literaturoznawca, eseista, profesor nauk humanistycznych, od 2020 roku rektor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Ryszard Koziołek jest autorem książek, m.in. Zdobyć historię....

Roman Bielecki OP
Roman Bielecki OP

urodzony w 1977 r. – dominikanin, absolwent prawa KUL i teologii PAT, kaznodzieja i rekolekcjonista, od 2010 redaktor naczelny miesięcznika „W drodze”, były Prowincjalny Promotor Środków Społecznego Przekazu (2018-2022), autor wielu wywiadów, recenzji filmowych i literackich...

Produkt dodany do koszyka

Zobacz koszyk Kontynuuj zakupy

Polecane przez W drodze