Zbliżająca się Wielkanoc i poprzedzające ją Misterium Paschalne stanowią dobrą okazję, aby poszukać odpowiedzi na pytanie, kiedy umarł Jezus Chrystus, a inaczej mówiąc, by zobaczyć, na ile nasze wielkopiątkowe celebracje odpowiadają prawdzie historycznej.
Oprócz ewangelii i innych pism o proweniencji chrześcijańskiej dysponujemy dokumentami rzymskimi oraz źródłami żydowskimi. Jestem przekonany, że analiza zachowanych tekstów pozwoli nam zbliżyć się do ustalenia daty śmierci naszego Pana.
Źródła rzymskie
Zacznijmy od dokumentów rzymskich. Jedynym historykiem rzymskim, który wspomina o śmierci Jezusa Chrystusa, jest Tacyt. Cornelius Tacitus (około 56–120 po Chrystusie) uważany jest za największego historyka pogańskiego Rzymu. Pozostały po nim Roczniki, które opowiadają historię imperium od roku 14 do roku 68. Do naszych czasów dotarła zaledwie część tego dzieła.
Opisując panowanie Nerona (54–68) w Rocznikach, Tacyt wspomina o prześladowaniach chrześcijan. Przy tej okazji nadmienia, że ten, od którego oni (chrześcijanie) biorą imię, został skazany na śmierć przez prokuratora Poncjusza Piłata, w czasie panowania cesarza Tyberiusza. Rządził on imperium od 14 do 37 roku. Jeśli chodzi o Poncjusza Piłata, to z innych źródeł (Józef Flawiusz, Filon Aleksandryjski) dowiadujemy się, że był rządcą Judei w latach 26–36. Wydaje się zatem, że na to dziesięciolecie trzeba datować śmierć Jezusa Chrystusa.
Niektórzy historycy, chcąc podważyć wiarygodność Tacyta (adresatem tego sceptycyzmu jest jednak nie Tacyt, a chrześcijaństwo), zwracają uwagę na tytuł Poncjusza Piłata. Kim był? Prokuratorem czy prefektem Judei? Tacyt nazywa go prokuratorem, ale taki tytuł został wprowadzony dopiero w 41 roku przez cesarza Klaudiusza. A zatem za władającego wcześniej Tyberiusza go nie było. Piłat jako podwładny Tyberiusza nie mógł nosić tytuł prokuratora. Błąd czy nieuwaga dziejopisarza rzymskiego? Przed Klaudiuszem o urzędnikach rangi Piłata mówiło się prefekt. W jakiejś mierze kres tej dyskusji położyło odkrycie dokonane w 1961 roku w Cezarei Nadmorskiej. Otóż odnaleziono tam kamień, na którym odczytano, że Poncjusz Piłat, prefekt Judei, zbudował świątynię poświęconą Tyberiuszowi. Zgodnie zatem z obowiązującym prawem Piłat był prefektem Judei, a Tacyt prawdopodobnie popełnił błąd, nazywając go, według panujących w jego czasach (czyli kilkadziesiąt lat później) opinii, prokuratorem.
Wśród źródeł rzymskich nie mamy innego, które bliżej traktowałby o śmierci Jezusa Chrystusa. Możemy zatem powiedzieć, że dla Rzymian Jezus Chrystus był kimś, kto został skazany na śmierć w Judei między 26 a 36 rokiem.
Źródła żydowskie
Wśród zachowanych źródeł żydowskich na szczególną uwagę zasługują dwa fragmenty.
Zacznij
Zostało Ci jeszcze 85% artykułuWykup dostęp do archiwum
- Dostęp do ponad 7000 artykułów
- Dostęp do wszystkich miesięczników starszych niż 6 miesięcy
- Nielimitowane czytanie na stronie www bez pobierania żadnych plików!
Zaloguj się
Oceń