Współczesne społeczeństwa odrzucają prawo naturalne, ponieważ ma ono charakter uniwersalny i nie pasuje do ich pluralistycznych założeń ideowych. Ponadto wielu ludzi na swój osobisty użytek odrzuca prawo naturalne, ponieważ ujawnia ono ich złe czyny.
Prawo naturalne to koncepcja obiektywnego, uniwersalnego porządku moralnego, uprzedniego wobec prawa stanowionego, wyjaśniająca, w jaki sposób ten porządek istnieje, jak jest poznawany przez człowieka i jak kształtuje ludzkie zachowania. Prawo naturalne można wstępnie określić jako zestaw racjonalnie poznawalnych zasad i elementarnych kryteriów dobra, wywodzących się z natury ludzkiej, oraz sformułowanych na ich podstawie norm moralnych wskazujących, co należy robić, a czego unikać, aby żyć dobrze i osiągnąć szczęście.
Jaka jest podstawowa struktura prawa naturalnego?
Wcale nie trzeba się posługiwać nazwą „prawo naturalne” ani znać jego teorii, aby w praktyce nim się kierować. Zasady te są nam znane, choć zwykle nie uświadamiamy ich sobie i nie potrafimy sformułować teoretycznie. Mimo to używamy ich w codziennym rozumowaniu. Na przykład ktoś, kto nigdy nie słyszał o zasadzie niesprzeczności, zakłada ją i stosuje. Podobnie rzecz się ma z zasadami warunkującymi rozumowanie praktyczne w dziedzinie moralności, które można sformułować następująco: „Dobro należy czynić, a zła, które jest przeciwieństwem dobra, należy unikać” oraz „Dobrem jest to, czego pragniemy z natury”. To zaś, czego pragniemy z natury, poznajemy po tym, że wszyscy ludzie tego pragną. Nie chodzi jednak o to, czego pragniemy jako środków do osiągnięcia innych dóbr, ale chodzi o dobra najbardziej podstawowe, których pragniemy dla nich samych. W nich nasza natura osiąga swe spełnienie, dlatego stanowią one nadrzędne motywy naszych działań.
Na postawie doświadczenia możemy wyróżnić kilka najbardziej pierwotnych pragnień, zwanych naturalnymi skłonnościami (inklinacjami). Mają one konkretny cel, który rozpoznajemy jako podstawowe dobro naszej natury.
Tak więc, po pierwsze, mamy naturalną skłonność do zachowania swojego istnienia. Dlatego chronimy nasze życie i zdrowie, unikając grożących nam niebezpieczeństw. Po drugie, mamy naturalną skłonność do miłości oblubieńczej i rodzicielstwa. W związku
Zostało Ci jeszcze 85% artykułuWykup dostęp do archiwum
- Dostęp do ponad 7000 artykułów
- Dostęp do wszystkich miesięczników starszych niż 6 miesięcy
- Nielimitowane czytanie na stronie www bez pobierania żadnych plików!
Zaloguj się
Oceń