Większość ludzi wie, że Trzecia Rzesza skończyła się orgią samospalenia, z samobójstwami Hitlera i Ewy Braun, Goebbelsa i jego żony, Himmlera, później Göringa i wielu innych wysoko postawionych nazistów. Mało kto zdaje sobie jednak sprawę, w jakim stopniu wydarzenia te wpisywały się w szersze wzorce zadawania sobie śmierci w hitlerowskich Niemczech. Czy były one zupełnie nieoczekiwane, czy też stanowiły swego rodzaju kulminację szerszych i głębszych prawidłowości w ideologii i zachowaniu? Niniejsza książka stawia sobie za cel udzielić odpowiedzi na to pytanie, analizując samobójstwa w Niemczech pomiędzy rokiem 1918 a 1945 – od końca pierwszej wojny światowej do zakończenia drugiej.
Samobójcy Christiana Goeschela to książka niezwykle przenikliwa, choć jednocześnie pozornie oczywista. Historyk podjął się bowiem zadania sprawdzenia i opisania tego, jak bardzo kontekst społeczny, polityczny i historyczny kształtują nasze życie, a także śmierć. Przygląda się on społeczeństwu niemieckiemu w jednym z najbardziej przełomowych okresów, przypadającym na przekształcenie się z monarchii w republikę i wreszcie w dyktaturę. Nie od dziś naukowcy i lekarze szukają korelacji pomiędzy gorszym samopoczuciem mogącym prowadzić do targnięcia się na swoje życie a warunkami tego życia. Jednak Goeschel idzie znacznie dalej. Analizując życie Niemców w okresie trzydziestu lat XX wieku, pisze o tym, jak akt samobójstwa bywał zawłaszczany przez polityków do ich międzypartyjnej walki, a pogarszająca się sytuacja psychiczna poturbowanych po pierwszej wojnie światowej ludzi traktowana jako karta przetargowa w politycznej rozgrywce. Brytyjski historyk korzysta z opracowań innych naukowców, starając się dowieść, jak bardzo nieosobiste i powiązane z polityką stało się samobójstwo w latach 1918–1948 w Niemczech. Pisze on: Samobójstwo jest „najbardziej osobistym i nieprzeniknionym z ludzkich czynów”. Może służyć jako ostateczne wyjście z emocjonalnych, społecznych lub ekonomicznych problemów, które wydają się nierozwiązywalne. I dalej: Statystyki samobójstw oferują widoczną, namacalną oznakę tego, czym ono jest w skrajnym przypadku, ale pomijają jednostkę. Aby przyjrzeć się samobójstwu w Niemczech weimarskich i hitlerowskich, będziemy zatem potrzebowali wielopłaszczyznowej metodologii – takiej, która kładzie nacisk zarówno na jednostkę, jak i społeczeństwo, uwzględniając i dane statystyczne, i dokumenty dotyczące poszczególnych samobójstw.
Ważne w tej pracy jest to, że Goeschel przywraca jednostkę ludzką historii, pokazując nasz los jako element większej zmiany, od której jako istoty społeczne jesteśmy uzależnieni. Historyk dopuszcza również do głosu świadectwa w postaci ostatnich listów pozostawionych przez samobójców. Materiały archiwalne wykorzystane w książce pochodzą zarówno z obszarów wiejskich, jak i miejskich, tak katolickich, jak i protestanckich.
Bieda, bezrobocie, Zostało Ci jeszcze 75% artykułu Dalszy dostęp do artykułu zablokowanyWykup dostęp do archiwum
- Dostęp do ponad 7000 artykułów
- Dostęp do wszystkich miesięczników starszych niż 6 miesięcy
- Nielimitowane czytanie na stronie www bez pobierania
żadnych plików!
Masz dostęp do archiwum?Zaloguj się
Wykup dostęp do archiwum
- Dostęp do ponad 7000 artykułów
- Dostęp do wszystkich miesięczników starszych niż 6 miesięcy
- Nielimitowane czytanie na stronie www bez pobierania żadnych plików!
Zaloguj się
Oceń