fot. trochim

Bądźcie sobie podporządkowani

Artemida Efeska była czczona w Azji Mniejszej jako bogini płodności i urodzaju. Przedstawiano ją jako kobietę o wielu piersiach. W Efezie ku jej czci co roku organizowano trwające miesiąc uroczystości artemizjańskie. Wizerunek bogini zdobił bitą w tym mieście monetę. Na ulicach miasta pełno było handlarzy sprzedających figurki bogini. Jednym słowem, o Artemidzie w Efezie nie dało się nie słyszeć…

Mieszkańcy miasta wierzyli, że figura Artemidy jest darem niebios. Gdy działalność ewangelizacyjna św. Pawła doprowadziła do rozruchów i buntu złotników wytwarzających figurki bogini, jeden z obecnych tam żydów „uspokoił tłum i powiedział: »Efezjanie, czyż istnieje człowiek, który by nie wiedział, że miasto Efez oddaje cześć wielkiej Artemidzie i posągowi, który spadł z nieba?«” (Dz 19,35). Dlatego też autor Apokalipsy upomina Efezjan w dość tajemniczy sposób: „Pamiętajcie, skąd wy spadliście…” (por. Ap 2,5).

W Efezie wierzono, że Artemidzie podporządkowane są wszelkie zagrażające człowiekowi siły duchowe – boskie, demoniczne i magiczne. Naszyjnik bogini zdobiony był znakami zodiaku, co przypominało, że patronka miasta jest w stanie ujarzmić nawet najgroźniejsze siły fatum. Dolna część posągu przedstawiała zwierzęta o przerażającym wyglądzie. Reprezentowały one duchy przyrody oraz złe moce odpowiedzialne za katastrofy w podróży, choroby czy klęski urodzaju. W kilku inskrypcjach będących świadectwem wierzeń starożytnych Efezjan pojawia się grecki czasownik „podporządkować” (gr. hypotassein) – złożenie przyimka „pod” (gr. hypo) i słowa oznaczającego uporządkowanie i hierarchię zależności (od gr. tassein mamy w języku polskim taksonomię). W tym mieście siły powietrza, nieba i podziemi były bezwzględnie podporządkowane matce Artemidzie. Dlatego nazywano ją panią (gr. kyria) i zbawicielką (gr. sōteira). Rzecz interesująca, na tym samym czasowniku hypotassein Paweł buduje główną linię argumentacji retorycznej Listu do Efezjan. Ale u Pawła to Jezus jest Panem (gr. kyrios; por. Ef 1,2) i Zbawicielem (sōtēr; por. Ef 5,23).

Boskie podporządkowanie

List do Efezjan rozpoczyna s

Zostało Ci jeszcze 85% artykułu

Wykup dostęp do archiwum

  • Dostęp do ponad 7000 artykułów
  • Dostęp do wszystkich miesięczników starszych niż 6 miesięcy
  • Nielimitowane czytanie na stronie www bez pobierania żadnych plików!
Wyczyść

Zaloguj się

Bądźcie sobie podporządkowani
Michał Wilk

urodzony w 1981 r. – biblista, redaktor, tłumacz, programista, wykładowca WSD Zakonu Pijarów, WSD Zakonu Redemptorystów oraz Dominikańskiego Studium Filozofii i Teologii, założyciel i redaktor portalu...

Produkt dodany do koszyka

Zobacz koszyk Kontynuuj zakupy

Polecane przez W drodze